
خلافگویی وزیر طالبان در سیستان و بلوچستان

هم میهن/متن پیش رو در هم میهن منتشر شده و بازنشر در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
تناقضگویی وزیر طالبان نشان از خلافگویی طالبان درباره رویکرد هیدروپلیتیک افغانستان دارد.
فرشید عابدی-روزنامهنگار ساکن سیستان و بلوچستان| نورالدین عزیزی، وزیر صنعت و تجارت افغانستان که در سفر به سیستان برای توافق پیرامون احداث مسیر دوم مرز میلک، افزایش مراودات مرزی و بهرهبرداری بیشتر از بندر چابهار به سیستان سفر کرده بود در مواجهه با مطالبه تأمین حقابه ایران از رودخانه هیرمند، خشکسالی افغانستان را عامل پرداختنشدن حقابه سیستان دانست و عنوان کرد که خدای ناخواسته دشمنی و انگیزهای برای انحراف مسیر آب نداریم؛ آنچه جریان دارد، یک وضعیت طبیعی ناشی از خشکسالی شدید است.
تناقضگویی وزیر طالبان نشان از خلافگویی طالبان درباره رویکرد هیدروپلیتیک افغانستان دارد. علت اصلی عدمتأمین حقابه رودخانه هیرمند از جانب حکام افغانستان، انحرافآورد این رودخانه بهسمت شورهزار گودزره است اما وزیر طالبان در وهله نخست خشکسالی حاکم بر افغانستان را عامل عدمپرداخت حقابه ذکر کرده، سپس به موضوع انحراف آب اشاره کرده و مدعی شده که طالبان انگیزهای برای انحراف آب ندارد.
نهتنها نورالدین عزیزی سهواً دچار تناقضگویی در اجلاس مشترک اقتصادی ایران و افغانستان شده، بلکه پیرامون دو مسئله «خشکسالی» و نداشتن انگیزه برای انحراف آب رود هیرمند نیز بهطور فاحش دروغ گفته است.
پس از بهرهبرداری از بند کمالخان، باتوجه به سامانه انحرافی این سازه آبی، هرساله غالب سیلاب رودخانه هیرمند به شورهزار گودزره منحرف میشود، تصاویر ماهوارهای روی این ادعا صحه میگذارد؛ برخی سالها دو میلیارد و برخی سالها مانند سال آبی گذشته تا چهار میلیارد مترمکعب آب بهسمت شورهزار گودزره منحرف شده است.
بهرغم ادعای وزیر صنعت و تجارت طالبان، همزمان با افتتاح بند کمالخان، وزارت آب و انرژی و شرکت انکشاف ملی افغانستان در دوره جمهوریت رسماً اعلام کردند که بند مذکور برای احیای ۴۹ هزار هکتار از اراضی گودزره و اسکان ۴۹ هزار خانواده پشتون احداث و به بهرهبرداری رسیده است. این اقدام افغانستان در راستای سیاست مهندسی اجتماعی و گسترش و پراکنش پشتونهای ناقل با هدف حفظ قدرت از دوره یعقوبخان تاکنون در حال انجام است.
پس از بهرهبرداری از بند کمالخان، ریاستجمهوری اشرف غنی چندان دوام نیافت و ذیل توافق دوحه، افغانستان را به طالبان تسلیم کرد، اما بهرغم تغییر حکومت، انحراف سیلاب رودخانه هیرمند توسط بند کمالخان استمرار دارد و حتی کمیسار آب افغانستان در دوره طالبان در جلسه کمیساران آب ایران و افغانستان با اصلاح سازه بند مذکور صراحتاً مخالفت کرد.
اگر حکومت طالبان انگیزهای برای انحراف آوردرود هیرمند ندارند، چرا با اصلاح بند کمالخان صریحاً مخالفت کردند؟ چرا باید سیلاب رود هیرمند بهجای استفاده کشاورزان بلوچ ولایت نیمروز افغانستان و تامین حقابه هیرمند، به شورهزار گودزره بریزد؟ اگر انحراف آب به گودزره برای احیای اراضی آن منطقه نیست، پس مصداق هدر دادن آب است که از لحاظ شرعی به آن ایراد وارد است.
استمرار انحراف رود هیرمند بهسمت گودزره و عدمپرداخت حقابه بهبهانه واهی خشکسالی، بهمعنای ادامه رویکرد هیدروپلیتیک دوره جمهوریت نیست؟ اگر طالبان انگیزهای برای انحرافآورد رودخانه هیرمند ندارند، میتوانند با اصلاح سامانه انحرافی بند کمالخان، حُسننیت خود را اثبات کنند.
نبود درک درست مقامات سیستانوبلوچستان از رویکرد هیدروپلیتیک افغانستان و شرایط هیدرولوژی حوضه آبریز در قبال اظهارات کذب وزیر صنعت و تجارت طالبان، نگرانکننده است.
باتوجه به اعطای اختیارات ویژه از جانب رئیسجمهور در حوزه حقابه هیرمند به استاندار سیستانوبلوچستان، مادامی که او و سایر مقامات استانی از این مهم درک درستی ندارند، مطالبه حقابه، مصداق آب در هاون کوبیدن است.










