سرمقاله فرهیختگان/ پروژه بازگشت هند به‌ شرق!

فرهیختگان/ «پروژه بازگشت هند به‌ شرق!» عنوان یادداشت روز در روزنامه فرهیختگان به قلم میراحمدرضا مشرف است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:

«در هشت دهه گذشته، جهان شاهد فراز و نشیب‌های زیادی بوده و اکنون نیز بشریت با چالش‌ها و بحران‌های متعددی مواجه است... بر پایه احترام متقابل و اعتماد عمیق، رابطه ما آزمون زمان را پشت سر گذاشته است.» این بخشی از سخنان نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند است که در جریان میزبانی از پوتین، رئیس‌جمهور روسیه و برای یادآوری عمق رابطه میان دو کشور بیان شده است. سفر اخیر پوتین به هند نخستین بازدید وی از این کشور پس از وقوع جنگ اوکراین و همچنین در چهارچوب بیست و سومین نشست سالانه بین هند و روسیه انجام گرفت. نشست‌های سالانه میان هند و روسیه از سال 2000 و با سفر پوتین به دهلی آغاز شد و در طی 25 سال گذشته جز وقفه‌ای کوتاه، به طور مرتب برگزار شده است. دراین‌بین همان‌طور که اغلب تحلیلگران سیاسی اذعان دارند، نقش پوتین در پایداری این روابط و تداوم برگزاری نشست‌های سالانه بسیار چشمگیر بوده است. در این دیدار هم رئیس‌جمهور روسیه از برگزاری مذاکرات دو کشور در فضایی دوستانه و سازنده و با روحیه «شراکت راهبردی ویژه» خبر می‌دهد. 
برنامه‌ها و اهداف سفر پوتین به هند
سفر پوتین به دهلی‌نو در حالی انجام گرفت که دو کشور شرایطی تقریباً نزدیک به هم را در عرصه بین‌المللی سپری می‌کنند؛ تحریم‌های اقتصادی وسیع روسیه توسط آمریکا و اروپا به دلیل جنگ اوکراین و در طرف دیگر هند که در معرض تحریم‌های شدید ثانویه و تعرفه‌های سنگین آمریکا قرار دارد. به‌رغم این که بخش مهمی از تحریم‌های ثانویه و جرائم تعرفه‌ای دهلی‌نو به دلیل ارتباط آن با مسکو، به‌خصوص در حوزه اقتصادی رقم خورده است، این سفر نشان داد که باوجود این محدودیت‌ها و چالش‌ها، عزم دهلی‌نو و مسکو در حفظ و حتی توسعه روابط دوجانبه همچنان جدی است. در این شرایط دو طرف در جریان این سفر بر سر طیف گسترده‌ای از مسائل گفتگو و توافق کردند که به امضای 16 سند همکاری میان دو کشور، به‌ویژه در حوزه‌های اقتصادی و نظامی منجر شد.
الف) توافقات هند و روسیه در حوزه اقتصادی

---

بازار

---

 به نظر می‌رسد که برنامه‌ها و توافقات اقتصادی میان دهلی و مسکو در جریان سفر پوتین به هند، نسبت به اجلاس‌های سالانه پیشین، محدوده بسیار وسیع‌تری را دربرگرفته است. 
 1- گسترش مبادلات تجاری هند و روسیه: این موضوع هسته مرکزی توافقات میان دو کشور را شکل داده است چنان‌که افزایش مبادلات تجاری به سقف سالانه 100 میلیارد دلار تا سال 2030 میلادی، مهمترین چشم‌انداز همکاری‌ها در این حوزه اعلام شد. این برنامه‌ریزی در شرایطی اعلام می‌شود که رقم مبادلات تجاری دو کشور در سال‌های اخیر به شدت افزایش یافته و از 13 میلیارد دلار در سال 2022-2021، به رقم فوق‌العاده 7/68 میلیارد دلار در سال مالی 25-2024 رسیده است. البته دراین‌بین ناترازی شدیدی در تجارت دو کشور وجود دارد چنان‌که در برابر 8/63 میلیارد دلار واردات هند از روسیه، دهلی‌نو تنها 9/4 میلیارد دلار کالا به روسیه صادر می‌کند. بخش عمده این ناترازی به افزایش خرید نفت روسیه از سوی هند بازمی‌گردد که در سال‌های اخیر و با توجه به ارائه تخفیف‌های فروش از سوی مسکو، شدت یافته است. در این سفر هم رئیس‌جمهور پوتین از عزم مسکو برای تأمین بی‌وقفه نفت مورد نیاز هند خبر داد. بااین‌حال تأکید مودی، نخست‌وزیر هند بر این که تقویت ارتباطات بین دو کشور اولویت کلیدی دهلی است، نشان می‌دهد که هند به شکلی جدی به راه‌های کاهش این ناترازی می‌اندیشد. تقویت کریدور شمال- جنوب، مسیر دریایی شمال، کریدور دریایی چنای - ولادی وستک بخشی از برنامه‌های اعلام شده از سوی مودی در این مسیر است. 
 2 - امضای پیمان جابه‌جایی نیروی انسانی: این توافق در نوع خود جدید و بی‌سابقه است. نخست‌وزیر هند در شرح جزئیات این توافق، علاوه بر جابه‌جایی نیروی کار میان دو طرف، از همکاری دو کشور در زمینه آموزش حرفه‌ای، ارتباطات بین دانشجویان، پژوهشگران و حتی ورزشکاران خبر می‌دهد. روشن است که این همکاری در واقع نوعی واکنش به اعمال محدودیت‌ها و مزاحمت‌های واشنگتن نسبت به هندی‌تبارهای ساکن آمریکا نیز تلقی می‌شود. 
 3 - توافقات جزئی و کلی در دیگر حوزه‌های مهم اقتصادی: حرکت به سمت توسعه تجارت دو جانبه از طریق ارزهای ملی دو کشور که به گفته پوتین هم اکنون به سهم 96 درصدی رسیده است، همکاری اقتصادی در حوزه مواد معدنی حیاتی در راستای تضمین زنجیره‌های تأمین، تسهیل دسترسی بازارهای روسیه به کالاهای هندی، ویزای توریستی رایگان 30 روزه به اتباع دو طرف و در نهایت اعلام تعهد نسبت به تلاش برای انعقاد زودهنگام توافق‌نامه تجارت آزاد «اتحادیه اقتصادی اوراسیا»؛ همگی بخشی از این توافقات هستند.

🔹"آخرین خبر" در روبیکا
🔹"آخرین خبر" در ایتا
🔹"آخرین خبر" در بله