روش نفتی خرید هواپیما توسط ایران!؛ انتقاد از نحوه خرید 114 ایرباس

فرارو/ متن پيش رو در فرارو منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست يک کارشناس مسائل بين الملل با انتقاد از خريد هواپيما بدون انتقال تکنولوژي ساخت آن به ايران گفت: «صرف خريد هواپيما بدون انتقال تکنولوژي، روش خريد عربي محسوب مي شود و کشورهاي عربي نفتي اين کار را مي کنند و ما که صاحب فن و تکنولوژي هستيم بايد فناوري کشورهاي پيشرفته را وارد کشور کنيم.» با اجراي برجام يکي از نخستين موضوعات مطرح شده بحث خريد هواپيما توسط ايران از فرانسه و آمريکا بود. گفته مي شود قرار است در سفر آقاي روحاني به فرانسه قرارداد خريد 114 هواپيماي ايرباس امضاء شود. دکتر علي خرم استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بين الملل در گفتگو با فرارو گفت: «اکنون ايران در شرايطي است که مي تواند براي اولين بار بعد از 37 سال به صورت آزادانه خريد کند و تکنولوژي موردنياز خود را از کشورهاي مختلف وارد نمايد و قراردادهاي صنعتي ببندد.» وي ادامه داد: «اما به نظر مي رسد در کشور خيلي متوجه اين موضوع نيستند و فکر مي کنند يک مدت پول هاي ايران بلوکه شده بود و اکنون بايد تا مي توانند خريد کنند. در حالي که همه مسئولين بايد به دقت مواظب عبور از اين نقطه عطف باشند زيرا هر گونه برنامه ريزي براي آينده از همين نقطه آغاز مي گردد.» وي افزود: «مردم هم مدعي خواهند بود و دوره هاي مختلف را مقايسه خواهند کرد و حدس مي زنند اين پول ها صرف خريد مي شود و دوباره به شرايط قبلي باز مي گرديم.» اين استاد دانشگاه اظهار کرد: «به نظر مي رسد شرايط کنوني ايران شباهت بسيار زيادي با چين در 35 سال پيش دارد که چيني ها براي اولين بار وارد جامعه بين المللي مي شدند و مي توانستند آزادانه از غرب خريد کنند.» وي ادامه داد: «در آن زمان چين نيز به فکر خريد هواپيماهاي ايرباس و بويينگ بود. فرانسه و آمريکا نيز گمان مي کردند بازار عظيم چين باز شده و مي توانند محصولات خود را به چيني ها بفروشند.» وي افزود: «با اين حال و علي رغم اينکه چيني ها به هواپيماهاي پيشرفته احتياج داشتند، اما از خريد خودداري کردند و وارد مذاکره با آمريکا و فرانسه براي انتقال تکنولوژي ساخت هواپيما به چين شدند.» اين کارشناس مسائل بين الملل اظهار کرد: «آمريکا و فرانسه در پاسخ به درخواست چين اعلام کردند بايد 80 فروند هواپيما بخريد تا تکنولوژي آن را به چين انتقال بدهيم؛ اما چيني ها آنقدر مذاکره کردند تا آمريکا و فرانسه قبول کردند که تکنولوژي ساخت موتور هواپيما را در شانگهاي داير کنند و بعد چيني ها اقدام به خريد هواپيما کنند.» وي ادامه داد: «در نهايت اين تکنولوژي در شانگهاي داير شد و چيني ها حتي يک هواپيما هم از آمريکا و فرانسه نخريدند و با موتورهايي که توليد مي کردند کار خود را راه انداختند.» وي افزود: «البته من قبول دارم که شرايط ايران مانند چيني ها نيست چراکه چيني ها در همان زمان هواپيماي جنگي مي ساختند و بعدها با راه اندازي کارخانه موتور جت از همان توليدات با آمريکا و فرانسه بده بستان کردند و با دادن موتور جت، هواپيما مي گرفتند.» خرم گفت: «صحبت من اين است که ما نبايد بلافاصله صحبت از خريد هواپيما کنيم در حالي که ما به ازايي براي ما ندارد. ما هم بايد مانند چين درخواست کنيم موتور اين هواپيما در ايران توليد شود و آنگاه از موتورهاي توليد شده استفاده کنيم و ايرباس و بويينگ بخريم.» وي با بيان اينکه صرف خريد هواپيما بدون انتقال تکنولوژي، روش خريد عربي محسوب مي شود و کشورهاي عربي نفتي اين کار را مي کنند گفت: «ما که صاحب فن و تکنولوژي هستيم بايد فناوري کشورهاي پيشرفته را وارد کشور کنيم.» وي افزود: «لذا بايد هشدار داد قبل از آنکه مرکب قرارداد خريد 114 ايرباس و 100 بويينگ خشک شود بايد راهي که براي ورود تکنولوژي اين هواپيماها مناسب است را در پيش گرفت.» خرم با بيان اينکه نبايد در خريد هواپيما روش عربي را طي کنيم گفت: «ايران مي تواند به ازاي خريد 114 ايرباس و 100 بويينگ حتما بخشي از تکنولوژي اين هواپيماها را به ايران وارد کند و ما نبايد همه چيز را آماده بخريم؛ بلکه بايد صنعت آن را به ايران بياوريم تا در کشور اشتغال ايجاد شود.» با کانال تلگرامي آخرين خبر همراه شويد telegram.me/akharinkhabar