نماد آخرین خبر
  1. برگزیده
تحلیل ها

ساز و برگ چند ملیتی هندوستان در تهاجم به پاکستان

منبع
مشرق
بروزرسانی
مشرق/ متن پيش رو در مشرق منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست نوک پيکان تهاجم نيروي هوايي هند، ۱۲ فروند جنگنده بال دلتاي تک موتوره ميراژ ۲۰۰۰ بودند که با حمايت جنگنده هاي سوخو 30 اين کشور و پوشش اطلاعاتي آواکس هندي، به انجام عمليات پرداختند. در يکي از مهمترين اتفاقات نظامي در سالهاي اخير، نيروي هوايي هندوستان در ساعات اوليه روز سه شنبه، حمله اي را به پناهگاه هاي گروه تروريستي که خود را "جيش المحمد" مي نامد در داخل خاک پاکستان انجام داد چراکه در روز ۱۴ فوريه يعني حدود ۱۰ روز قبل، اعضاي اين گروه يک حمله انتحاري به خودروي حامل نظاميان هندي در منطقه پولواما در ايالت جامو و کشمير هند انجام دادند که بر اثر آن ۴۰ تن جان باختند. از آن روز به بعد، جدال لفظي بين هند و پاکستان شديداً بالا گرفته و هندي ها اعلام کردند که به اين حمله پاسخ خواهند داد. جيش المحمد از جمله گروه هاي فعال ضد هندي در منطقه است که داراي ارتباطات تنگاتنگي با القاعده و طالبان بوده و به دنبال جدا کردن بخش هندي کشمير و الحاق آن به پاکستان است. مکان حمله کجاست؟ منطقه جامو و کشمير سالهاست که محل اختلاف و درگيري بين دو کشور هند و پاکستان قرار دارد و طرفين ادعاهاي خاص حاکميتي در اين منطقه را براي خود تعريف کردند. از سال ۱۹۷۲ ميلادي دو کشور خطوطي را با کنترل نطامي در اين ناحيه تعريف کردند که مرز دو کشور در اين منطقه محسوب مي شود. محل مورد حمله هندي ها در اطراف شهر بالاکوت در ۵۰ کيلومتري خط کنترل قرار دارد که کمپ هاي آموزشي و استقرار گروه جيش المحمد است.
پاکستان
تصوير منتسب به محل کمپ جيش المحمد که هند به آن حمله کرده است
واحد عمل کننده در اين عمليات، نيروي هوايي هندوستان بود که با تعداد نسبتاً بالايي از جنگنده ها و پرنده هاي پشتيباني وارد کارزار شده است. نوک پيکان تهاجم نيروي هوايي هند ۱۲ فروند جنگنده بال دلتاي تک موتوره ميراژ ۲۰۰۰ ساخت فرانسه بودند. در اوايل دهه ۱۹۸۰ ميلادي و بعد از حرکت پاکستان به سمت خريد جنگنده هاي اف ۱۶ از آمريکا هندوستان نيز به سمت فرانسه متمايل شد تا جنگنده نسل چهارمي را براي خود دست و پا کند. در نهايت هندي ها ۵۰ فروند ميراژ ۲۰۰۰ را از فرانسه خريدند که ۴۲ فروند آنها تک سرنشين و ۸ فروند از آنها ۲ سرنشين است. در طي سالها صنايع هوايي هند چندين مرحله ارتقاء را نيز بر روي اين پرنده ها پياده کرده است. ميراژ هاي هندي در جريان نبرد کارگيل در سال ۱۹۹۹ ميلادي بين هند و پاکستان نيز خوش درخشيدند و در ماموريت هاي مختلفي در نقش بمباران هاي دقيق و دفاع هوايي عمل کردند. اين جنگنده در سالهاي خدمت خود در نقاط مختلف دنيا به عنوان يک پرنده چند منظوره به خوبي خدمت کرده و حتي تنها مورد شکار اف ۱۶ در نبرد هوا به هوا را نيز به حساب خود ثبت کرده است. در ۸ اکتبر ۱۹۹۶ ميلادي يک فروند ميراژ ۲۰۰۰ يوناني در يک درگيري با يک فروند اف ۱۶ ترک آن را به وسيله موشک مجيک ۲ هدف قرار داده و ساقط کرد. اين مورد تنها ساقط شدن اف ۱۶ در رزم هوايي در جهان محسوب مي شود. در اين حمله اخير توسط نيروي هوايي هند از بمب هاي هدايت شونده استفاده شده است. در ابتدا برخي از رسانه هاي هندي از بمب هاي هدايت ليزري GBU-12 نام بردند اما منابع رسمي تر به يک بمب اسراييلي براي انجام عمليات اشاره و اعلام کردند بمب هاي SPICE 2000 ساخت اسراييل در اين حمله استفاده شده. اين بمب در حقيقت يک کيت ارتقاء براي بمب هاي سري مارک آمريکايي است که در چندين مدل براي بمب هايي در وزن هاي مختلف نصب مي شود. اين بمب توسط شرکت اسراييلي Rafael ساخته شده است.
به نظر هندي ها از مدل اسپايس ۲۰۰۰ استفاده کردند که مخصوص بمب هاي دو هزار پوندي / ۹۰۰ کيلوگرمي است. اين بمب ها در شرايط رها سازي مطلوب داراي برد ۱۰۰ کيلومتري هستند. در بمب هاي اسپايس از هدايت ترکيبي اينرسيايي و جي پي اس براي مراحل اوليه پرواز استفاده شده و در مرحله نهايي نيز تصوير سازهاي فروسرخ بهره مي برد که تصاوير هدف که از قبل در حافظه بمب ذخيره شده است با تصاوير گرفته شده در حال پرواز توسط بمب يکي شده و به هدف حمله مي شود. ميراژهاي هندي همچنين به غلاف هدف گيري لايتنيگ ساخت آمريکا نيز مجهز بودند. ۵ ميراژ هندي حدود ۱۰ کيلومتر به داخل پاکستان نفوذ کرده و تعداد نامشخصي از بمب هاي اسپايس را پرتاب کردند. باقي ميراژها به عنوان پشتيبان عقب تر منتظر بودند تا در صورت هر گونه مشکل براي اين ۵ فروند حمله را صورت دهند. باد شديد در منطقه باعث شده تا ميراژهاي هندي به هدف نزديک شوند. با وجود اينکه ميراژهاي هندي در اين ماموريت به موشک هاي هوا به هواي ماژيک ۲ مجهز بودند اما ۳ فروند سوخو ۳۰ نيروي هوايي اين کشور نيز در اين ماموريت در نقش اسکورت و دفاع هوايي حضور داشته است. سوخو هاي ۳۰ نيروي هوايي هند از مدل MKI هستند که در حقيقت يک نمونه سفارشي و ويژه اين کشور است که در تعداد بسيار بالايي در داخل هندوستان و توسط صنايع هوايي کشور منتاژ مي شود. اين هواپيماي دو موتوره و دو سرنشين سنگين وزن از سال ۲۰۰۲ ميلادي وارد خدمت نيروي هوايي هند شده است و در حال حاضر نزديک به ۲۵۰ فروند از آنها در خدمت اين کشور است. پرنده اي بسيار مانور پذير، با توان حمل حجم بالايي از انواع سلاح هاي هوا به هوا و هوا به سطح، مجهز رادار آرايه فازي و سيستم هاي کشف هدف فروسرخ همه و همه از اين پرنده يک گزينه عالي براي ارتش و سرزمين بزرگ هند ساخته است. در مدل ام کا اي از قطعات ساخت هند، فرانسه و اسراييل نيز استفاده شده است.هندي ها براي رزم هوايي با اين پرنده موشک هاي هوا به هواي روسي آر ۷۳، آر ۲۷ و آر ۷۷ و همچنين موشک بومي Astra را نيز در اختيار دارند. البته در جريان اين حمله کار به درگيري هوايي نرسيده است.
البته برخي از منابع هندي از آماده بودند تعدادي از ميگ ۲۹ هاي اين کشور براي حضور در عمليات نيز خبر مي دهند که حداقل در گزارش هاي مربوط به يگان هاي پرواز کرده در عمليات خبري از آنها نيست. در جريان اين حمله البته ۳ پلتفرم پشتيباني نيز حضور داشتند. اول يک فروند هواپيماي رادار پيش اخطار هوابرد بومي هند که بر پايه بنده جت تجاري Embraer ERJ 145 ساخت برزيل توسعه پيدا کرده است.اين هواپيما از سامانه هاي راداري و شناسايي و کنترل و فرماندهي ساخت هندوستان بهره مي برد. اين هواپيماي داراي يک رادار آرايه فازي فعال است و به سيستم هاي ESM ، ارتباط ماهواره اي ، سامانه هاي هشدار دهنده قفل موشکي و سوخت گيري هوا به هوا مجهز شده است. پرنده پشتيباني بعدي يک فروند تانکر Il-78MKI ساخت روسيه هستند که مي تواند در يک پرواز به ۶ تا ۸ فروند جنگنده مثل سوخو ۳۰ سوخت رساني کند. هند در کل ۶ فروند از اي ن سوخترسان ها در اختيار دارد که با سيستم سوخترسان ساخت اسراييل مجهز شده است. خود اين تانکر در اصل و بر پايه هواپيماي ۴ موتوره ترابري استراتژيک Il-76 ساخت شوروي سابق توسعه پيدا کرده است.
ديگر پرنده حاضر در نقش پشتيباني يک فروند پهپاد شناسايي هرون ساخت رژيم صهيونيستي است که در نقش شناسايي و هدف يابي نهايي و هم برآوردي از وضعيت بعد از حمله در منطقه حاضر بوده است. اين پهپاد توسط شرکت اسراييلي IAI توسعه پيدا کرده و مي تواند تا ارتفاع ۱۰ کيلومتري از سطح زمين بالا رفته و با سرعتي در حدود ۲۰۰ کيلومتر در ساعت پرواز کند. برد پروازي اين پهپاد ۳۵۰ کيلومتر بوده و مي تواند محوله اي به وزن ۲۵۰ کيلوگرم را حمل کند. البته اين پايان درگيري ها نبوده و صبح روز سه شنبه نيز يک پهپاد پاکستاني به منطقه کوتچ در ايالت گجرات هند وارد شده بود که اين پرنده نيز توسط سامانه دفاع هوايي اسپايدر ارتش هند نابود شد. اين سامانه ساخت اسراييل است و از موشک هاي هوا به هواي سري پايتون و دربي که در اين سيستم در نقش سطح به هوا در آمدند استفاده مي کند. برد درگيري اين سامانه بسته به استفاده از موشک مورد نظر بين ۲۰ تا ۵۰ کيلومتر است. ظاهراً در درگيري امروز از موشک هدايت راداري فعال دربي استفاده شده است. تا زمان نگارش اين مطلب، طرف هندي تصاويري از جريان حمله و تخريب اهداف مورد نظر خود را منتشر نکرده و طرف پاکستاني نيز به انتشار چند تصوير از منطقه اي نا مشخص و نشان دادن لاشه هاي منتسب به بمب يا مخازن سوخت جنگنده هاي هندي بسنده کرده است. هر دو طرف بر وقوع حمله تاکيد دارند و البته طرف هندي اعتقاد دارد که بين ۳۰۰ الي ۴۰۰ نيروي شورشي را از بين برده و پاکستاني ها نيز اعتقاد دارند که هندي ها پس از رو به رو شدن با رهگيرهاي پاکستاني، به سرعت منطقه را ترک کردند. هرچه هست، اين اتفاق، بستر تحولات مهمي در منطقه حداقل در آينده نزديک خواهد شد که بررسي و رفتارشناسي طرفين، به مسئولان کشورمان کمک فراواني خواهد کرد. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد