چگونه صنعت خودروسازی ترکیه از ما سبقت گرفت؟

فرارو/ متن پيش رو در فرارو منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست روز گذشته اردوغان رئيس جمهوري ترکيه از اولين خودروي ملي اين کشور رونمايي کرد، محصولي که بر اساس به روز ترين استاندارهاي جهاني ساخته شده و در سه نسخه بنزيني، هيبريدي و برقي آماده ورود به بازار است، حال در چنين شرايطي، اين موضوع مطرح مي‌شود که چرا صنعت خودروي ايران نتوانست به چنين دستاوردي برسد و به جاي آن اين روزها افتخار مديران و خودروسازان اين است که محصولات قديمي را توانسته‌اند داخلي سازي کنند.  ترکيه با رونمايي از "توگ" «TOGG» نخستين خودرويي که به طور کامل ساخت داخل اين کشور است، اعلام کرد قصد دارد در نهايت تا ۱۷۵ هزار دستگاه از اين خودروي برقي را در سال توليد کند. پيش بيني مي‌شود اين پروژه ظرف ۱۳ سال ۲۲ ميليارد ليره (۳.۷ ميليارد دلار) هزينه داشته باشد. اين طرح يکي از اهداف قديمي رجب طيب اردوغان رئيس جمهور ترکيه و حزب حاکم عدالت و توسعه به منظور به نمايش گذاشتن افزايش قدرت اقتصادي اين کشور بوده است. همکاري ترکيه با شرکت‌هاي معتبر جهاني فربد زاوه کارشناس صنعت خودرو در گفتگو با فرارو با اشاره به اينکه ترکيه در صنعت خودرو از ما خيلي جلوتر است، اظهار داشت: اين خودروي ملي که ديروز اردوغان از آن رونمايي کرده، طراحي خود ترک‌ها بوده، اما شرکت‌هاي معتبري چون ولئو فرانسه، پنين فارينا ايتاليا و بوش آلمان در طراحي اين خودرو مشارکت داشتند. وي افزود: از الف تا‌ي اين خودرو را خود ترک‌ها ساختند و اين خودرو تاکنون مشابهي براي آن وجود نداشته، اين در حاليست که آن‌ها تا مدتي نيز به مانند ما به دنبال بازار بسته، خودکفايي و استفاده از ابزار تعرفه بودند، اما از سال ۲۰۰۱ با يک تغيير نگرش وضعيت خود را دگرگون ساخته و توانستند پاي شرکت‌هاي معتبر خارجي را به ترکيه باز کنند. اين کارشناس با بيان اينکه در حال حاضر شرکت‌هاي معتبري همچون هيوندايي، فيات، فولکس واگن و... در ترکيه خط توليد دارند، گفت: اگر آن‌ها به مانند ما با توجيه بازار داخل خود را از ميليارد‌ها دلار بازار‌هاي جهاني محروم مي‌کردند، الان چنين خودرويي نداشتند، از سويي اشتباه ما در کشور است که بازار داخل را چسبيده‌ايم و خود را از تمام دنيا محروم کرده‌ايم، خودمان را سرگرم صرفه‌جويي ۲ ميليون، ۵ ميليون يورويي‌کرده‌ايم غافل از اينکه قافيه بازي را در جاي ديگري باخته‌ايم. نگاه غلطي بر صنعت خودرو حاکم است زاوه با تاکيد بر اينکه طي ۶ دهه گذشته با اين نگاه که يک صنعت خودروي خودکفا داشته باشيم، به صنعت داخل ضرر هنگفتي وارد کرده‌ايم، بيان داشت: چطور است که الان همه کشور‌ها توانسته‌اند، حتي مالزي و ترکيه در صنعت خودرو بسيار پيشرفت کرده‌اند، اما الان دغدغه مديران صنعتي و خودروسازان اين است که قطعات خودرو‌هاي از رده خارج را تازه دوباره داخلي سازي کنند و مردم مجبور باشند حداقل تا ده سال آينده دوباره آن‌ها را استفاده کنند. وي افزود: وقتي که به کارآمدي و شايستگي اصالت داده نمي‌شود و بر اساس رابطه و پارتي بازي مديران منصوب مي‌شوند، معلوم است که نمي‌توان به جايي رسيد، وقتي زمانيکه شما ناکارآمدي را حاکم مي‌کنيد خروجي نيز همين فشل بودن خواهد بود و شما نبايد انتطار معجزه داشته باشيد. اين فعال صنعت خودرو با بيان اينکه دولت فعلي نيز ادامه دهنده راه اسلاف پيشين خود را ادامه مي‌دهد، اضافه کرد: سه وزيري که شما در دولت حسن روحاني شاهده بوديد همگي به انحصار صنعت خودرو دامن زدند و آن را تشديد کردند، به جاي اينکه بيايند از فرصت برجام استفاده کرده و صنعت خودرو را بين‌المللي کنند، اما با تعلل زياد اين فرصت را به راحتي از دست دادند. زاوه ادامه داد: تا زمانيکه صنعت خودرو در دست دولت باشد و دولت بر آن اعمال قدرت کند، آش و کاسه همين است و اوضاع روز به روز بدتر خواهد شد، بنابراين نبايد انتظار تغيير وضعيت را در چنين حالتي داشت، در حال حاضر به جاي اين توسعه محصول در دستور کار خودروسازان قرار بگيرد، آن‌ها به دنبال داخلي سازي قطعات خودرو هستند. براي تغيير بايد سياست‌گذاري‌هاي صنعت خودرو متحول شود اين کارشناس صنعت خودرو با تاکيد بر اينکه تا زمانيکه سياست‌گذاري‌ها و جهت‌گيري‌ها در صنعت خودرو از سوي دولت تغيير نکند، وضعيت کنوني به همين منوال ادامه خواهد يافت، گفت: خصوص‌سازي که اين روز‌ها از آن دم زده مي‌شود نيز گره‌اي از مشکلات خودروسازن باز نخواهد کرد، تجربه خصوصي‌سازي در کشورمان نشان داده تغيير مالکيت از دولت به يک آدم معتمد وضع را بدتر مي‌کند، نمونه‌هاي چنين چيزي را مي‌توانيد به راحتي امروزه در صنايع مختلف مشاهده کنيد، در صنعت خودرو نيز گروه بهمن را نيز به اصطلاح خصوصي کردند، اما از زمان انجام اين کار تغيير محسوسي در بهمن ايجاد نشده و محصول جديدي از سوي اين شرکت روانه بازار نشده است. وي با اشاره به اينکه خصوصي‌سازي به معناي اين است که دولت پاي خود را از صنعت خودرو بيرون بکشد، گفت: در صورتيکه اين چنين نشود، صنعت خودرو راه به جايي نخواهد برد، از سويي بايد ديوار تعرفه‌اي برداشته شود و رقابت کامل بين خودروسازان داخلي و خارجي شکل بگيرد، تا هم قيمت محصولات اقتصادي و رقابتي شود و هم محصولات قابل اعتناء و با کيفيت به توليد برسد. زاوه با بيان اينکه از زمان روي کار آمدن اردوغان در ترکيه، اين کشور ديوار‌هاي تعرفه‌اي خود را برداشته است، اظهار داشت: براي ورود خودرو به ترکيه تعرفه وجود ندارد، تنها براي شماره‌گذاري فارغ از اينکه خودرو ساخت چه کشوري است بر اساس ميزان مصرف سوخت و حجم موتور عوارض دريافت مي‌شود که اين مبلغ نيز سنگين است. وي افزود: دولت اردوغان در صنعت‌ خودروي ترکيه هيچ‌گونه نقش و دخالتي ندارد و شرکت‌هاي ترک از طرق "جوينت‌ ونچري*" که با شرکاي جهاني خود ايجاد کردند، براي ترکيه ارزآوري مي‌کنند، از سويي به دليل اينکه اقتصاد ترکيه غير نفتي است، اردوغان براي اداره کشور نياز به ارز دارد و از طريق باز گذاشتن فضا در صنايع مختلف مشاهده مي‌کنيد که اين کشور ساليانه چه مبلغ هنگفتي را به دست مي‌آورد. * "جوينت ونچر" به نوعي از همکاري تجاري اطلاق مي‌شود که طي آن طرفين، مديريت فعاليت خاصي را به نحو مشترک به عهده مي‌گيرند و در سود و زيان حاصله شريک مي‌شوند. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد