ديپلماسي ايراني/ متن پيش رو در ديپلماسي ايراني منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
باربارا ليف، سفير سابق آمريکا در امارات و عضو موسسه واشنگتن براي سياست خاورميانه با تاکيد بر هراس کشورهاي عرب خليج فارس از خشم ايران در برابر پشتيباني آنها از اقدام دونالد ترامپ، ميگويد: "رهبران خليج فارس ميخواهند بدانند که برنامه بعدي ايالات متحده چيست. مهمتر اين که آنها ميخواهند بدانند آيا اين کشور مايل است از شرکاي خليج فارسي به شدت آسيبپذير خود – کشورهايي که تهران آنها را در جنگ اقتصادي آمريکا عليه ايران شرکاي واشنگتن ميبيند – حمايت کند؟"
همپيمانان ايالات متحده آمريکا در گستره خاورميانه سالها درباره پيشروي ايران در تقويت دشمنان آنها، توسعه زرادخانهها و پشتيباني از گروههاي شبهنظامي در نزديکي يا درون مرزهايشان براي افزايش نفوذ تهران، هشدار دادهاند. اما پس از حمله پهپادي آمريکا که به کشته شدن ژنرال قاسم سليماني انجاميد، واکنش اصلي دوستان آمريکا در منطقه، به رغم خشنودي احتمالي، سکوت بوده است.
اين ترکيب خشنودي پنهاني و احتياط آشکار، بيانگر دو هراس پيشران است. بسياري پيشبيني ميکنند که ايران براي پرهيز از افزايش تنشهاي خشونتآميز با آمريکا ميتواند با حمله به همپيمانان ايالات متحده انتقام ژنرال سليماني را بگيرد. همچنين، بسياري از اين همپيمانان شک دارند که در صورت وقوع اين اتفاق، ترامپ از آنها حمايت کند.
نفوذ موازي ايران و آمريکا در خاورميانه، سنجش خطر پاسخ ايران را دشوار ميکند. آمريکا پيوندهاي نزديکي با اسرائيل و کشورهاي عربي از جمله مصر، عربستان سعودي و امارات متحده عربي دارد. اما ايران نيز از طريق ژنرال سليماني به مدت چندين دهه براي ايجاد روابط نزديک با دولت سوريه و گروههاي مسلح در غزه لبنان، سوريه، عراق و يمن تلاش کرده است و بسياري از اين گروهها با ايالات متحده و همپيمانانش در ستيز هستند و به نيروهاي آمريکايي مستقر در سوريه و عراق دسترسي دارند.
گستره اين شبکه به اين معناست که ايران ميتواند براي حمله به هر تعداد هدف در سراسر منطقه به نيروهاي همپيمانش تکيه و از امتياز انکار مسئوليتپذيري استفاده کند. همپيمانان منطقهاي ايالات متحده همزمان با تلاش براي پيشبيني اقدام بعدي ايران، تمهيدات دفاعي خود را افزايش ميدهند و خود را از تصميم ترامپ دور نگهميدارند و حتي به آرامي مستقيما به ايران نزديک ميشوند تا منازعه را خنثي کنند.
شرايط براي عربستان و امارات حساستر است چرا که اين دو کشور با ايران در خليج فارس رو در رو هستند و روابط نزديکي هم با ايالات متحده دارند. ثروت و منابع نفتي گسترده و تاسيسات تجاري آنها ميتواند هدف حمله ايران قرار بگيرد.
بسياري در منطقه از ايران به دليل اعمال نفوذ خود از طريق شبهنظاميان شيعه و قدرت دادن به آنها و در مقابل تضعيف کشورهاي عرب سني بيزار هستند. اين مساله باعث شده بسياري از آنها (هرچند مخفيانه) از اقدام آمريکا در ترور ژنرال قاسم سليماني، برترين چهره پروژه توانافکني ايران در منطقه، خشنود باشند. خالد الدخيل، جامعهشناس سياسي عربستان، با انتقاد از اين که ايران خود را به عنوان رهبر "مقاومت" به اعراب تحميل کرده است، ادعا مي کند: "اين چه مقاومتي است؟ آنها از اين مقاومت براي پنهان کردن سرشت فرقهگرايانه سياست ايران در منطقه استفاده ميکنند. وي در ادامه مي افزايد: بسياري از رهبران کشورهاي خليج فارس (با ترور ژنرال سليماني) موافق هستند. آنها از ترس خشم ايران خشنودي خود را از قتل ژنرال سليماني آشکار نميکنند." وي تاکيد مي کند، عربستان و تمام کشورهاي عرب خليج فارس سکوت کردهاند. آنها نميخواهند دشمني ايرانيها را برانگيزند چرا که شرايط منطقه آنقدر شکننده، پرشکاف و حساس است که آنها نميخواهند شرايط را بدتر کنند."
باربارا ليف، سفير سابق آمريکا در امارات و عضو موسسه واشنگتن براي سياست خاورميانه با تاکيد بر هراس کشورهاي عرب خليج فارس از خشم ايران در برابر پشتيباني آنها از اقدام دونالد ترامپ، ميگويد: "رهبران خليج فارس ميخواهند بدانند که برنامه بعدي ايالات متحده چيست. مهمتر اين که آنها ميخواهند بدانند آيا اين کشور مايل است از شرکاي خليج فارسي به شدت آسيبپذير خود – کشورهايي که تهران آنها را در جنگ اقتصادي آمريکا عليه ايران شرکاي واشنگتن ميبيند – حمايت کند؟"
شرايط براي همپيمانان ايالات متحده در کشورهايي که آمريکا براي نفوذ در آنها با ايران رقابت ميکند نيز پيچيده است. در سوريه، عراق و لبنان همپيمانان آمريکا از ترس واکنش شبهنظاميان تحت حمايت ايران نتوانستهاند آشکارا از ترور سليماني حمايت کنند. حتي واکنش اسرائيل هم به دليل هراس از اقدامات تلافيجويانه ايران بهشکل چشمگيري محدود بوده است. مقامات اسرائيلي از هرگونه اشاره به مشارکت در کشتن سليماني پرهيز کردند.
بازار