تابوشکنی مرکل در اروپا

دنياي اقتصاد/ متن پيش رو در دنياي اقتصاد منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست صدر اعظم آلمان تابوي آلماني را شکست و براي مقابله با ويروس کرونا با کمک مالي توافق کرد. آنگلا مرکل با ترميم صندوق بيماري پاندمي به رقم ۵۴۵ ميليارد دلار موافقت کرد. اين يک گام بزرگ به سوي وحدت بيشتر اتحاديه اروپا خواهد بود. به نوشته روزنامه نيويورک‌تايمز، صدر‌اعظم آلمان روز دوشنبه براي مواجهه با فاجعه اقتصادي و تهديد بيشتر ويروس کرونا در اين روزهاي شکننده اتحاديه اروپا، دست از رفتار ارتدوکس‌گونه خود برداشت و با پرداخت کمک مالي به کل کشورهاي بلوک موافقت کرد تا کشورهايي که در قبال بيماري پاندمي آسيب ديده‌اند، بتوانند جان سالم به در ببرند. اگر ساير کشورهاي اروپايي نيز با آن موافقت کنند اين يک قدم بزرگ به سوي اتحاد بيشتر کشورهاي اروپايي خواهد بود. اين نشان از آن خواهد بود که بيماري پاندمي کشورهاي بلوک را به جاي اينکه از هم جدا کند، بيشتر نزديک کرده است. آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و امانوئل مکرون، رئيس‌جمهوري فرانسه دوشنبه پس از يک گفت‌وگوي آنلاين اعلام کردند که اين کمک مالي بايد به‌صورت کمک بلاعوض در اختيار اعضاي منطقه يورو قرار بگيرد. آنگلا مرکل قبلا با اعطاي کمک بلاعوض به کشورهاي عضو منطقه يورو مخالفت کرده بود. منطقه يورو شامل ۱۹ کشور از ۲۷ عضو اتحاديه اروپا است که از يورو به‌عنوان پول مشترک استفاده مي‌کنند. به گفته امانوئل مکرون، اين اقدام براي حفظ يکپارچگي منطقه يورو ضروري است. آنگلا مرکل هم گفت کميسيون اروپا بايد مبلغ مورد نظر را از بازارهاي مالي قرض بگيرد و کشورهاي عضو بايد اين بدهي را به تدريج از محل بودجه عمومي اتحاديه اروپا بازپرداخت کنند. اين اقدام هر چند شامل کل کشورهاي بلوک است اما بيشترين منفعت آن به کشورهاي ضعيف‌تر و فقيرتر مي‌رسد. پيش از اين آلمان و برخي کشورهاي شمال اروپا با پرداخت چنين وام‌هايي به شدت مخالفت مي‌کردند و از اين مخالفت‌ها به‌عنوان بي‌تفاوتي آلمان نسبت به سرنوشت ساير کشورهاي بلوک تعبير مي‌شد. مرکل و مکرون روي رقم ۵۰۰ ميليارد يورويي يا همان ۵۴۵ ميليارد دلاري در يک صندوق جبراني مشترک موافقت کرده‌اند. در سال‌هاي اخير، اتحاديه اروپا با چالش‌هاي تکان‌دهنده‌اي روبه‌رو بوده است: از بحران مهاجران تا برگزيت. در حال حاضر بيماري پاندمي موجب جدايي بيشتر کشورها شده است و کشورهاي بلوک مرزهاي خود را بسته‌اند و آسيب جدي به اقتصاد منطقه يورو وارد شده است. به اين منظور کشورهاي جنوبي خواستار کمک از بروکسل بودند، اما اين درخواست‌ها با پاسخ منفي کشورهايي مانند آلمان و هلند همراه مي‌شد. در ايتاليا که در بين کشورهاي اروپايي بيشترين ضربه را از بيماري پاندمي خورده بود، اين احساس به‌وجود آمده بود که توسط کشورهاي بلوک و همسايه‌ها به حال خود رها شده است. همين احساس موجب مي‌شد ناسيوناليست‌ها و گروه‌هاي مخالف منطقه يورو در اين کشور دست بالاتر را پيدا کنند. اورزولا فن در لاين، رئيس کميسيون اروپا با استقبال از اين توافق آن را منطبق با بزرگي چالش اقتصادي پيش روي اتحاديه اروپا دانست. پيش از اين پيش‌بيني شده بود که اقتصاد اين اتحاديه در سال‌جاري به خاطر بحران همه‌گيري ويروس کرونا بين ۵ تا ۱۲ درصد منقبض شود. کريستين لاگارد، رئيس بانک مرکزي اروپا هم اين توافق را «بلندپروازانه و هدفمند» عنوان کرده است. نهايي شدن طرح رهبران آلمان و فرانسه به موافقت ديگر سران اتحاديه اروپا نياز دارد. سباستين کورتز، صدراعظم اتريش گفته است که هرگونه کمکي به کشورهاي عضو بايد به‌صورت وام در اختيار آنها قرار بگيرد. اما ايتاليا و اسپانيا که از کانون‌هاي عمده همه‌گيري ويروس کرونا در اروپا بوده‌اند، خواستار اعطاي کمک‌هاي اتحاديه اروپا به کشورهاي آسيب‌ديده به‌صورت بلاعوض هستند تا ميزان بدهي اين کشورها افزايش نيابد. به‌رغم اختلافات اندکي که درباره بازپرداخت وام بين برخي کشورها وجود دارد حضور اين صندوق ترميمي مي‌تواند کشورهاي بلوک را بيش از پيش به يکديگر نزديک کند. مکرون مي‌گويد: اين وام کشورها را به يکديگر نزديک مي‌کند. اين يک گام بزرگ به‌حساب مي‌آيد. مجتبي رحمان، رئيس تحليلگران اروپايي موسسه اوراسيا به نيويورک‌تايمز مي‌گويد: «اين انقلاب اروپايي است. البته اگر تصويب شود.» رحمان مي‌افزايد: «براي اولين‌بار اروپا قادر خواهد بود پول را مستقيم به مناطق و صنايعي که به کمک نياز دارند، تزريق کند، بدون آنکه با افزايش بدهي، وضعيت اقتصادي‌شان بيشتر مختل شود.» توافق روي اين طرح يک تغيير چشمگير در تفکر آلماني‌ها به حساب مي‌آيد و آنگلا مرکل نيز آن را تلاش يکجانبه توصيف کرده است. در اين طرح بدهي از طريق بودجه مشترک توسط اتحاديه اروپا پرداخت مي‌شود. مرکل مي‌گويد: «ما با بزرگترين بحران تاريخ خود دست و پنجه نرم مي‌کنيم. حالا وقت مبارزه است. آلمان و فرانسه در کنار يکديگر براي ايده اروپايي مبارزه مي‌کنند.» صدراعظم آلمان مي‌افزايد: «به خاطر ماهيت غيرمعمول بحران ما نيز رويه غيرمعمولي را برگزيديم.» اين طرح براي مرکل در خانه دردسرآفرين خواهد بود، جايي که گروه دست راستي آلترناتيو براي آلمان مخالف اين طرح است و اساسا با هرگونه سرمايه‌‌گذاري در منطقه يورو مشکل دارد. اين حزب هم‌اکنون با بازگشايي دوباره آلمان، بيشتر دست به تحريک خواهد زد. با اين حال اين اقدام تنها راه نجات اتحاديه چند پاره اروپايي و بازگرداندن وحدت به آن است. در صورت تصويب، اين يکي از بزرگ‌ترين ميراث آنگلا مرکل به حساب خواهد آمد. در اين راستا صدراعظم آلمان در کنفرانس ويديويي مربوط به بسته کمک ۵۰۰ ميليارد يورويي، از بحران کرونا به‌مثابه سخت‌ترين بحران اتحاديه اروپا ياد کرد و از اين رو از کشورهاي عضو اين اتحاديه خواست با اتحاد براي عبور از اين بحران با يکديگر همکاري کنند. مرکل گفت: «هدف از اين کار اين است که اروپا قوي، متحد و همبسته از دل اين بحران بيرون‌ آيد.» صدراعظم آلمان با اشاره به اين موضوع که بحران کرونا به‌طور يکسان به کشورهاي عضو اتحاديه اروپا آسيب نرسانده، از مخاطرات برخاسته از اين بحران براي وحدت و يکپارچگي اين اتحاديه سخن گفت. اختصاص ۵۰۰ ميليارد يورو براي کمک به بازسازي و احياي فعاليت‌هاي اقتصادي کشورهاي عضو علاوه بر صدها ميليارد يورويي است که براي جبران خسارات ناشي از بحران کرونا و ايجاد رونق اقتصادي در کشورهاي عضو پيش‌بيني شده است. تفاوت اين بسته کمک‌هاي مالي با برنامه‌هاي پيشين اعلام شده کشورهاي عضو اتحاديه اروپا در بلاعوض بودن آن است. امانوئل مکرون، رسما خواستار آن شده است که واحدهاي اقتصادي دريافت‌کننده اين کمک‌ها نيازي به بازپرداخت آن نداشته باشند. قرار است بودجه لازم براي تامين اين برنامه ۵۰۰ ميليارد يورويي از طريق بودجه اروپا و در يک بازه زماني ۲۰ ساله تامين شود. لازم به يادآوري است که آلمان در تامين بودجه اروپا بيشترين سهم را برعهده دارد. در اين شرايط برخي کشورهاي آسيب‌ديده به شدت از اين طرح حمايت و استقبال کردند. رهبران ايتاليا پيشنهاد ايجاد اين صندوق کمک‌هاي مالي را يک پيشنهاد بسيار خوب ارزيابي کرده‌اند. #باهم_شکستش_مي‌دهيم ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد