سفر اسبق ایران در ارمنستان: بحران قره‌باغ آتش زیر خاکستر است
همشهری/متن پیش رو در همشهری منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
در پی بالاگرفتن تنش بین ارمنستان و آذربایجان بر سر منطقه قره‌باغ مهم‌ترین نگرانی این است که آیا این بحران تهدیدی برای امنیت ملی ایران به شمار می‌رود یا خیر؟ سیدعلی سقاییان، سفیر اسبق ایران در ارمنستان بر این باور است که طرفین درگیر در قره‌باغ خطوط قرمز ایران را می‌دانند. گفت‌وگوی همشهری با سقاییان را می‌خوانید:
علت شعله‌ور شدن بحران قره‌باغ در روزهای اخیر چه بود؟
به‌عنوان یک کارشناس منطقه که چندسالی هم در ایروان سفیر بوده‌ام باید بگویم اعتقادم این است که بحران قره‌باغ آتش زیر خاکستر است. این مسئله تا زمانی که از طریق اراده سیاسی حل نشود، فراز و نشیب داشته و خواهد داشت.علت اصلی این بحران فعال شدن عناصر ثالث به‌خصوص رژیم‌صهیونیستی بوده است.توقع ما از سایر کشورهای منطقه این است که از تنش‌زدایی حمایت کنند و بی‌طرف باشند.
به‌نظر شما این بحران قابلیت تبدیل به جنگی فراگیر را دارد؟
تنش اخیر در قره‌باغ قطعا نمی‌تواند ادامه‌دار باشد؛ چون منطقه توان این جنگ را ندارد و طرفین هم خواستار این نیستند؛ ضمن اینکه فشاری بر مسلمانان آذری و ارامنه وارد می‌شود.
موضع ایران در این رابطه چیست؟
اراده سیاسی ایران بر کاهش مناقشه و آغاز گفت‌وگوست. در همین رابطه رئیس‌جمهور با نخست‌وزیر ارمنستان گفت‌وگو کرد و وزیر خارجه هم با همتایان آذری و ارمنی رایزنی داشت با این محور که مسئله باید از طریق گفت‌وگو حل و فصل شود؛ چون سرمایه‌های طرفین از بین می‌رود و جان‌ها و مردم بی‌پناه صدمه می‌بینند.
دوباره تأکید می‌کنم علت اصلی بحران در قره‌باغ نقش موذیانه رژیم صهیونیستی و دخالت بی‌مورد دولت‌های همسایه در قضیه است. درواقع برخی ازآنها به جای تلاش برای ایجاد صلح یک طرف مناقشه شده اند.
ایران همواره داعیه میانجیگری داشته چرا استقبال نمی‌شود؟
قطعا نقش عناصر ثالث است. گروه مینسک که متشکل از آمریکا و روسیه و اروپاست باید در این تنش ورود و براساس قطعنامه شورای امنیت تلاش می‌کردند، که موفق نبوده‌اند. ایران یک‌بار در زمان دولت اول ارمنستان در دوره مرحوم هاشمی میانجیگری کرد که موفق هم شد و قرار بود طرفین مسائل دیگر را حل کنند، اما با ورود عناصر ثالث آتش‌بس به هم خورد و جنگ دوباره درگرفت و نقش مثبتی که ایران بازی می‌کرد به هم خورد. ایران بازهم تلاش خود را ادامه داده اما عناصر ثالث منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای خواستار نفوذ هستند و مانع حل‌و فصل بحران شده‌اند.
علت اهمیت مسئله قره‌باغ برای ایران چیست؟
ایران کشوری است که هم با آذربایجان و هم با ارمنستان مرز مشترک دارد؛ به همین دلیل ایران نسبت به منطقه قره‌باغ نقش سوق‌الجیشی دارد که این بحران بر امنیت ملی ایران هم می‌تواند اثر‌گذار باشد.
بحران قره‌باغ می‌تواند تهدیدی برای ایران هم باشد. در روزهای اخیر شاهد موشک‌پرانی به مناطق مرزی ایران بودیم، نقش دستگاه‌های ذیربط برای در امان بودن ایران از این مناقشه چیست؟
قطعا نیروهای نظامی ما مسائل را از نزدیک رصد کرده و می‌کنند. ایران به هیچ‌وجه اجازه نمی‌دهد تجاوزی به مرزهای کشور در منطقه صورت بگیرد. ما ثابت کرده‌ایم که درباره مسائل مرزی تعارف نداریم، طرفین هم می‌دانند؛ حتی پهپادی که وارد فضای ما شد به‌راحتی توسط پدافند ما سرنگون شد. طرفین از خطوط قرمز ما آگاهند و از آن عبور نخواهند کرد. رایزنی سیاسی حتما ادامه دارد؛ ضمن اینکه نیروهای نظامی ما هم آمادگی دارند و اجازه نمی‌دهیم نیروهای ثالث از این فضای آشفته سوء‌استفاده کنند.
شاهد بودیم تجمعاتی در مناطق آذری‌زبان ایران برگزار شد که بعضا با شعارهای ساختارشکنانه و تجزیه‌طلبانه همراه بود. نظر شما در این‌باره چیست؟
احساسات مردم آذری‌زبان ما در رابطه با مسلمانان هر منطقه‌ای مشخصا همیشه حمایت از حقوق مظلومان بوده. اگرهم تجمعی بوده عده قلیلی وارد این تجمعات شده‌اند و سعی در به انحراف کشاندن تجمع و شعارهای ساختارشکنانه داشته‌اند که نه طرفداری دارد و نه خریداری. مردم مسلمان و همزبانان ما عرق مذهبی دارند، می‌دانیم در آذربایجان اکثریت مردم شیعه هستند و ما از آنها دفاع می‌کنیم و اجازه نمی‌دهیم صدمه‌ای به آنها وارد شود. در عین حال ارامنه هم جزئی از فرهنگ ایران هستند و همیشه نقش مثبتی در ایران ایفا کرده‌اند و در دفاع از آب و خاک ایران نقش داشته‌اند و شهدای زیادی تقدیم کشور کرده‌اند؛ به‌عبارتی ارامنه اگرچه اقلیت مذهبی هستند، اما همیشه در دفاع از کشور نقش‌آفرین بوده‌اند؛ بنابراین مسئولان کشور در رابطه با مسائل ساختارشکنانه با حساسیت مسئله را پیگیری و کنترل خواهند کرد؛ البته دولت باکو در این رابطه باید هوشیارانه عمل کند.
و نکته پایانی؟
قطعا این درگیری نمی‌تواند طولانی شود و کشورهای منطقه و همسایگان اجازه نخواهند داد تنش ادامه‌دار باشد. ورود عناصر ثالث هم بی‌نتیجه خواهد بود. دولت‌های ارمنستان و آذربایجان باید خویشتنداری بیشتری داشته باشند و سرمایه‌هایی که برای سازندگی و محکم کردن زیرساخت‌های 2کشور باید هزینه شود، نباید در خرید سلاح از رژیم صهیونیستی که خلق و خوی بحران‌آفرینی و اشغالگری دارد، صرف شود.
خبرهای بیشتر درباره ی
٥ نفر در مورد این مطلب نظر داده اند
برای ارسال نظر لطفا از طریق اپلیکیشن آخرین خبر اقدام فرمایید
