سرمقاله ایران/ ماسک زدن و حق بر سلامت

ايران/ « ماسک زدن و حق بر سلامت » عنوان يادداشت روزنامه ايران به قلم لعيا جنيدي است که مي‌توانيد آن را در ادامه بخوانيد:

آغاز فصل سرد و شيوع بيشتر ويروس کوويد 19 (کرونا) که موجب از دست دادن بسياري از همنوعان و هموطنان يا تحمل درد و رنج شديد ناشي از ابتلاي آنان به اين بيماري شده است، انگيزه ياد‌آوري دوباره حق اساسي انسان بر سلامت است، حقي که در قانون اساسي (اصول سوم و بيست و نهم و چهل و سوم) و قوانين عادي کشور و نيز پيمان‌هاي بين‌المللي که ايران عضو آن است مانند ميثاق بين‌المللي حقوق اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي 1966 و پيمان حقوق کودک 1989 مورد توجه قرار گرفته و در شمار حقوق بنيادين انسان‌ها و از جمله مهم‌ترين‌آن هاست.
اين حق  ريشه در حق حيات و حق بر زندگي دارد و به همين دليل در قانون اساسي بازتاب يافته تا از اين رهگذر هم در شمار مصاديق «حقوق ملت» جاي گيرد و هم جنبه اساسي شده يابد. در واقع، قانونگذار اساسي با پيش‌بيني آن در سطح قانون مذکور و اشاره به آن در چند اصل، اين هنجار حقوقي را اساسي ساخته است تا همه سياستگذاري‌ها و اقدام‌ها در چارچوب اين اصل و هنجار برتر صورت پذيرد.
جايگاه حق بر سلامت در قانون اساسي موجب شده که در عرصه سياستگذاري حقوقي نيز موضوع سياست‌هاي کلي نظام در سال 1393 قرار گيرد. تضمين حق بر سلامت از سوي نهادهاي حاکميت، توجه به سلامت انسان در فرآيند قانونگذاري، ارتقاي سطح آموزش و توسعه فرهنگ و افزايش آگاهي‌هاي عمومي از جمله اين سياست‌ها هستند؛ بي‌ترديد، شناسايي و هنجارگذاري نسبت به اين حق تنها يک مرحله از فرآيند دسترسي شهروندان به سلامت و بايدهاي آن است. مرحله ديگر توجه و اجراي اين حق است. در اين زمينه دو دسته داراي تکليف‌اند، دسته يکم نهادهاي حاکميت هستند. تضمين حق بر سلامت به صورت‌هاي مختلف در شمار وظيفه‌ دولت‌هاست. اين مجموعه بايد با استفاده از تدابير و ابزارهاي مناسب، چگونگي دسترسي همگان به «حق بر سلامت » و ابعاد آن را پيش‌بيني و آسان کنند؛ ايجاد امکانات زيرساختي لازم، تدوين نظامات اجرايي و پيش‌بيني و اتخاذ تدابير مراقبتي و اعمال ضمانت اجراهاي مؤثراز مهم‌ترين مسئوليت‌هاي حاکميت در اين زمينه‌اند. دسته دوم شهروندان هستند؛ يکايک افراد نيز در زمينه سلامت خود و سلامت ديگران داراي تکليف‌اند. ريشه اين تکليف را بايد در مسئوليت اجتماعي شهروندان نسبت به يکديگر جست و جو کرد. افراد به همان اندازه که داراي حق بر سلامتند، در زمينه تضمين سلامت ديگران و به خطر نيفتادن سلامت جسم و روان آنان داراي تکليف اجتماعي هستند و بر اين اساس بايد علاوه بر حفظ سلامت خود به گونه‌اي رفتار کنند که سلامت و جان ديگران در خطر قرار نگيرد. به همين جهت است که، شماري از قانونگذاران در اين خصوص به جرم‌انگاري مبادرت ورزيده‌اند؛ در عرصه حقوق ايران نمونه برجسته آن قانون جلوگيري از بيماري‌هاي واگيردار 1320 است که در چارچوب آن سلامت ديگران و نقض ارزش  هاي بنيادي مسئولت اجتماعي شهروندان نسبت به سلامت و جان سايرين جرم انگاري شده است. با شيوع انواع بيمارهاي ناشي از ويروس کوويد19، از يک سو نهادهاي حاکميت بايد درخصوص پيش‌بيني امکانات لازم براي پيشگيري از ابتلاي شهروندان به اين بيماري‌ها تدابير و اقدام‌هاي لازم را انجام دهند و از سوي ديگر، شهروندان بايد همه اقدام‌هاي مناسب براي پيشگيري از اين بيماري‌ها را هم در مورد خود و هم در مورد ديگران به کار گيرند؛ در ميان تدابير پيشگيرانه بهداشتي، مطابق اعلام نهادهاي تخصصي، مناسب‌ترين و اولويت‌دارترين روش براي عدم تعرض به حق بر سلامت ديگران علاوه بر رعايت بهداشت فردي و فاصله‌گذاري فيزيکي، استفاده از پوشش بهداشتي دهان و بيني و مشخصاً «ماسک» است. بر شهروندان واجب است که هم به حفظ جان خود مبادرت ‌ورزند و هم حيات و سلامت ديگران را از خطر مصون ‌دارند؛ بر حاکميت نيز واجب است که از رهگذر به کارگيري شيوه‌هاي مناسب پيشگيرانه مانند فرهنگ سازي، بالا بردن سطح آگاهي‌هاي عمومي، آسان کردن دسترسي شهروندان به ماسک، ارتقاي مسئوليت‌پذيري اجتماعي، اعمال ضمانت اجراهاي مؤثر، اتخاذ سياست‌هاي همسو، افزايش نظارت‌ها در اين زمينه خصوصاً براي رعايت ضوابط بهداشتي مربوط توسط دستگاه‌هاي دولتي و صنف‌ها، اسباب پيوستن به پويش زدن ماسک را در اين دوران فراهم آورند. يکان يکان شما مردم عزيز را مخاطب اين آرزوي نيک خواهانه حضرت حافظ قرار مي‌دهم و همراهي و همياري‌تان  را در اين روز‌هاي سخت  پاس مي‌دارم:
سلامت همه آفاق در سلامت توست    

---

بازار

---

به هيچ عارضه شخص تو دردمند مباد

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar