تایید سفر نتانیاهو به ریاض

دنياي اقتصاد/متن پيش رو در دنياي اقتصاد منتشر شده و انتشار آن در اخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

نشست پنهاني بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير اسرائيل و محمد بن‌سلمان، وليعهد عربستان يک «اولين» دارد و يک «تاريخي» چرا که اولين ديدار تاريخي مقام‌هاي دو کشور بود. اين نشان مي‌دهد که دو کشور به سوي برقراري روابط ديپلماتيک رسمي پيش مي‌روند.

---

بازار

---

«بن هوبارد»، «ديويد ام. هالفينگر» و «رونن برگمان» در گزارش ۲۳ نوامبر براي نيويورک‌تايمز گزارش دادند که روز دوشنبه سوم آذرماه گزارش‌هاي ضد و نقيضي در اين رابطه منتشر شد. اگرچه رسانه‌ها و مقام‌هاي سعودي از در تکذيب و انکار وارد شدند اما مقام‌ها و رسانه‌هاي اسرائيلي اعلام کردند که اين ديدار انجام شده است. موضوعي که نشان مي‌دهد سياست‌هاي داخلي دو کشور در مسيري به پيش مي‌رود که تبادل سفير ميان آنها هم چندان دور از ذهن نخواهد بود. رسانه‌هاي اسرائيلي اوايل صبح دوشنبه سوم آذرماه اعلام کردند که نتانياهو به همراه «يوسي کوهن» رئيس موساد، با يک جت اختصاصي عصر يکشنبه دوم آذرماه به عربستان پرواز کردند. اين ديدار در شهر نئوم صورت گرفته که در ساحل درياي سرخ قرار گرفته و بن‌سلمان براي آينده اين شهر طرح‌هاي زيادي دارد. در اين ديدار بحث نحوه عادي‌سازي روابط ميان طرفين هم مطرح شد. اگرچه نتانياهو سخني از اين ديدار به عمل نياورد اما روزنامه‌نگاران اسرائيلي نزديک به او که در اين سفر همراه وي بودند خبر اين ديدار را اعلام کردند. وب‌سايت رصد هوايي هم اعلام کرد اين سفر انجام شده و نتانياهو پنج ساعت بعد به تل‌آويو بازگشته است.

«هوبارد- هالفينگر- برگمان» در گزارش خود به نقل از «يواف ‌گالانت» ‌وزير آموزش اسرائيل نوشتند: «اين حقيقت که اين ديدار انجام گرفته و عمومي هم شده است - حتي اگر رسما اعلام نشده باشد - نشان مي‌دهد اتفاق بزرگي روي داده که اهميت بسياري دارد.» او افزود: «اين ديدار تحقق روياي پدران‌مان است.» ساعاتي پس از رسانه‌اي شدن اين خبر، شاهزاده فيصل بن‌فرحان، وزير خارجه عربستان، اعلام کرد که چنين ديداري صورت نگرفته و محمد فقط با وزير خارجه آمريکا که در سفر يک هفته‌اي خود به سر مي‌برد ديدار کرده است. اين مقام سعودي گفت: «چنين ديداري رخ نداده و فقط مقام‌هاي آمريکايي و عربستاني ديدار داشتند.» اظهارات متناقض بيانگر اولويت‌هاي متفاوت است: اسرائيل و دولت ترامپ اين ايده را مطرح کرده‌اند که بازگشايي ديپلماتيک ميان عربستان و اسرائيل به مساله زمان مربوط است اما مقام‌هاي سعودي اصرار دارند که ابتدا بايد معامله صلح اسرائيل-فلسطين محقق و سپس روابط برقرار شود.

نتانياهو که همواره متهم شده است به اينکه اطلاعات سياسي را به بيرون درز مي‌دهد دلايل کافي دارد تا هر گامي در برقراري رابطه با عربستان را در بوق و کرنا کند. او دوست دارد جايگاه خود را به‌عنوان رهبري نشان دهد که بر صندلي‌اش نشسته و دشمنان اسرائيل را به دوست تبديل مي‌کند تا توجهات را از پرونده‌هاي فساد خود منحرف سازد. او همچنين مي‌کوشد تا خود را رهبري به مراتب قدرتمندتر از بني‌گانتس نشان دهد. محاسبات از سوي شاهزاده محمد اما متفاوت است. او به آمريکايي‌ها گفته است که اسرائيل را به مثابه دشمن نمي‌نگرد اما آغاز سريع روابط رسمي مي‌تواند اسلام‌گرايان را ترغيب به انجام کارهايي کند. اين رابطه مي‌تواند عليه محمد به کار گرفته شود آن هم در منطقه‌اي که اسرائيل وجهه خوبي ندارد. در حقيقت، محمد هم نگران اسلام‌گرايان داخل است و هم نگران تخريب وجهه کشورش در انظار عمومي منطقه. پيش‌تر کشورهاي بحرين و امارات هم مبادرت به برقراري رابطه با اسرائيل کردند. نتانياهو خبر برقراري رابطه با امارات را هم رسانه‌اي کرد اما مقام‌هاي اين شيخ‌نشين ابتدا از در تکذيب وارد شدند. تحليلگران مي‌گويند اعلان عمومي برقراري رابطه با امارات از سوي نتانياهو اقدامي زودهنگام بود و باعث شد که مقام‌هاي امارات عقب‌نشيني کنند و برقراري رابطه را بپذيرند. ظاهرا نتانياهو همين سياست را در قبال عربستان پيش گرفته و تلاش دارد تا با درز خبر ديدار به بيرون، مقام‌هاي اين کشور را در عملي انجام شده قرار دهد تا در نهايت چاره‌اي جز پذيرش رابطه نداشته باشند.

به نوشته گزارشگران نيويورک‌تايمز، روابط با عربستان براي نتانياهو مهم‌تر از رابطه با ديگر کشورهاي عرب است زيرا عربستان داراي ثروت زياد، وسعت زياد و جايگاه بالايي در ميان کشورهاي اسلامي است و اين مي‌تواند کارت برنده‌اي در دستان نتانياهو باشد. اسرائيل و عربستان هرگز روابط ديپلماتيک نداشتند و شاهزاده فيصل، وزير خارجه سعودي، روز شنبه اعلام کرد که اين پادشاهي از عادي‌سازي رابطه استقبال مي‌کند اما پس از صلح ميان فلسطين و اسرائيل. «ايهود يعاري» تحليلگر امور خاورميانه رژيم صهيونيستي در گفت‌وگو با شبکه ۱۲ تلويزيون اين رژيم، گفت: «روابط ميان اسرائيل و عربستان از دهه‌ ۸۰ قرن گذشته مستحکم شده است. روابط ما در گذشته شامل طرح‌هايي براي ايجاد خط لوله نفت از ميادين خليج فارس از طريق اسرائيل به درياي مديترانه بود اما به دلايل سياسي اين طرح‌ها اجرا نشد.» وي افزود: «در زمينه اطلاعات و امنيت نتايج بهتر بود؛ هرچند که سطح نزديک و همکاري‌اي که با امارات داشتيم با عربستان نداشتيم.» اين تحليلگر اسرائيلي ادامه داد: «براي عربستاني‌ها جاي خرسندي داشت که امارات مسير را براي عادي‌سازي هموار کرد و بعد به بحرين و سودان اجازه داد در اين مسير حرکت کنند. عربستاني‌ها اميد زيادي دارند که عمان و مراکش نيز به آنها بپيوندند. تعدادي از شاهزادگان سعودي کاخ‌هايي در شهرهاي مراکش دارند.»

«هوبارد- هالفينگر- برگمان» نوشتند طرح صلح اعراب در سال ۲۰۰۲ امتياز عادي‌سازي کامل روابط با اسرائيل را مي‌داد اما تنها پس از دستيابي فلسطيني‌ها به دولت خودشان. ولي لحن اين پادشاهي در مورد اسرائيل در سال‌هاي اخير تغيير کرده و البته در ماه‌هاي اخير هم به سرعت عوض شده است. «دان ويليامز» هم در گزارش ۲۳ نوامبر در رويترز نوشت، وقتي از نتانياهو در جناح راست ليکود در مورد ديدار از عربستان پرسيده شد، وي گفت: «جدي ميگي؟ دوستان، در تمام سال‌هاي کاري‌ام هرگز در مورد اين چيزها صحبت نکرده‌ام و دوست هم ندارم الان چيزي بگويم.» آنچه نشان داد که ديدار بين مقام‌هاي اسرائيلي- سعودي اتفاق افتاده اين سخن بني‌گانتس، نخست‌وزير دوره‌اي اسرائيل بود که در سخناني «درز بي‌مسووليت‌وار پرواز محرمانه به عربستان» را تقبيح کرد. دولت ترامپ سعي فراواني داشته تا عربستان را در مسير امارات و بحرين و سودان قرار دهد تا روابط با اسرائيل را هرچه زودتر برقرار سازد. اسرائيل همچنين هياتي را به سودان فرستاده است هرچند مقام‌هاي دو طرف سخني از اين مساله به ميان نياورده‌اند. با اين حال، گزارشگر رويترز مي‌افزايد: اسرائيل و کشورهاي حاشيه خليج‌فارس در يک چيز اشتراک نظر دارند: ترس از تجديدنظر بايدن در سياست‌هاي آمريکا در خاورميانه.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar