تایید سفر نتانیاهو به ریاض
دنیای اقتصاد/متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و انتشار آن در اخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
نشست پنهانی بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل و محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان یک «اولین» دارد و یک «تاریخی» چرا که اولین دیدار تاریخی مقام‌های دو کشور بود. این نشان می‌دهد که دو کشور به سوی برقراری روابط دیپلماتیک رسمی پیش می‌روند.
«بن هوبارد»، «دیوید ام. هالفینگر» و «رونن برگمان» در گزارش ۲۳ نوامبر برای نیویورک‌تایمز گزارش دادند که روز دوشنبه سوم آذرماه گزارش‌های ضد و نقیضی در این رابطه منتشر شد. اگرچه رسانه‌ها و مقام‌های سعودی از در تکذیب و انکار وارد شدند اما مقام‌ها و رسانه‌های اسرائیلی اعلام کردند که این دیدار انجام شده است. موضوعی که نشان می‌دهد سیاست‌های داخلی دو کشور در مسیری به پیش می‌رود که تبادل سفیر میان آنها هم چندان دور از ذهن نخواهد بود. رسانه‌های اسرائیلی اوایل صبح دوشنبه سوم آذرماه اعلام کردند که نتانیاهو به همراه «یوسی کوهن» رئیس موساد، با یک جت اختصاصی عصر یکشنبه دوم آذرماه به عربستان پرواز کردند. این دیدار در شهر نئوم صورت گرفته که در ساحل دریای سرخ قرار گرفته و بن‌سلمان برای آینده این شهر طرح‌های زیادی دارد. در این دیدار بحث نحوه عادی‌سازی روابط میان طرفین هم مطرح شد. اگرچه نتانیاهو سخنی از این دیدار به عمل نیاورد اما روزنامه‌نگاران اسرائیلی نزدیک به او که در این سفر همراه وی بودند خبر این دیدار را اعلام کردند. وب‌سایت رصد هوایی هم اعلام کرد این سفر انجام شده و نتانیاهو پنج ساعت بعد به تل‌آویو بازگشته است.
«هوبارد- هالفینگر- برگمان» در گزارش خود به نقل از «یواف گالانت» وزیر آموزش اسرائیل نوشتند: «این حقیقت که این دیدار انجام گرفته و عمومی هم شده است - حتی اگر رسما اعلام نشده باشد - نشان می‌دهد اتفاق بزرگی روی داده که اهمیت بسیاری دارد.» او افزود: «این دیدار تحقق رویای پدران‌مان است.» ساعاتی پس از رسانه‌ای شدن این خبر، شاهزاده فیصل بن‌فرحان، وزیر خارجه عربستان، اعلام کرد که چنین دیداری صورت نگرفته و محمد فقط با وزیر خارجه آمریکا که در سفر یک هفته‌ای خود به سر می‌برد دیدار کرده است. این مقام سعودی گفت: «چنین دیداری رخ نداده و فقط مقام‌های آمریکایی و عربستانی دیدار داشتند.» اظهارات متناقض بیانگر اولویت‌های متفاوت است: اسرائیل و دولت ترامپ این ایده را مطرح کرده‌اند که بازگشایی دیپلماتیک میان عربستان و اسرائیل به مساله زمان مربوط است اما مقام‌های سعودی اصرار دارند که ابتدا باید معامله صلح اسرائیل-فلسطین محقق و سپس روابط برقرار شود.
نتانیاهو که همواره متهم شده است به اینکه اطلاعات سیاسی را به بیرون درز می‌دهد دلایل کافی دارد تا هر گامی در برقراری رابطه با عربستان را در بوق و کرنا کند. او دوست دارد جایگاه خود را به‌عنوان رهبری نشان دهد که بر صندلی‌اش نشسته و دشمنان اسرائیل را به دوست تبدیل می‌کند تا توجهات را از پرونده‌های فساد خود منحرف سازد. او همچنین می‌کوشد تا خود را رهبری به مراتب قدرتمندتر از بنی‌گانتس نشان دهد. محاسبات از سوی شاهزاده محمد اما متفاوت است. او به آمریکایی‌ها گفته است که اسرائیل را به مثابه دشمن نمی‌نگرد اما آغاز سریع روابط رسمی می‌تواند اسلام‌گرایان را ترغیب به انجام کارهایی کند. این رابطه می‌تواند علیه محمد به کار گرفته شود آن هم در منطقه‌ای که اسرائیل وجهه خوبی ندارد. در حقیقت، محمد هم نگران اسلام‌گرایان داخل است و هم نگران تخریب وجهه کشورش در انظار عمومی منطقه. پیش‌تر کشورهای بحرین و امارات هم مبادرت به برقراری رابطه با اسرائیل کردند. نتانیاهو خبر برقراری رابطه با امارات را هم رسانه‌ای کرد اما مقام‌های این شیخ‌نشین ابتدا از در تکذیب وارد شدند. تحلیلگران می‌گویند اعلان عمومی برقراری رابطه با امارات از سوی نتانیاهو اقدامی زودهنگام بود و باعث شد که مقام‌های امارات عقب‌نشینی کنند و برقراری رابطه را بپذیرند. ظاهرا نتانیاهو همین سیاست را در قبال عربستان پیش گرفته و تلاش دارد تا با درز خبر دیدار به بیرون، مقام‌های این کشور را در عملی انجام شده قرار دهد تا در نهایت چاره‌ای جز پذیرش رابطه نداشته باشند.
به نوشته گزارشگران نیویورک‌تایمز، روابط با عربستان برای نتانیاهو مهم‌تر از رابطه با دیگر کشورهای عرب است زیرا عربستان دارای ثروت زیاد، وسعت زیاد و جایگاه بالایی در میان کشورهای اسلامی است و این می‌تواند کارت برنده‌ای در دستان نتانیاهو باشد. اسرائیل و عربستان هرگز روابط دیپلماتیک نداشتند و شاهزاده فیصل، وزیر خارجه سعودی، روز شنبه اعلام کرد که این پادشاهی از عادی‌سازی رابطه استقبال می‌کند اما پس از صلح میان فلسطین و اسرائیل. «ایهود یعاری» تحلیلگر امور خاورمیانه رژیم صهیونیستی در گفت‌وگو با شبکه ۱۲ تلویزیون این رژیم، گفت: «روابط میان اسرائیل و عربستان از دهه ۸۰ قرن گذشته مستحکم شده است. روابط ما در گذشته شامل طرح‌هایی برای ایجاد خط لوله نفت از میادین خلیج فارس از طریق اسرائیل به دریای مدیترانه بود اما به دلایل سیاسی این طرح‌ها اجرا نشد.» وی افزود: «در زمینه اطلاعات و امنیت نتایج بهتر بود؛ هرچند که سطح نزدیک و همکاری‌ای که با امارات داشتیم با عربستان نداشتیم.» این تحلیلگر اسرائیلی ادامه داد: «برای عربستانی‌ها جای خرسندی داشت که امارات مسیر را برای عادی‌سازی هموار کرد و بعد به بحرین و سودان اجازه داد در این مسیر حرکت کنند. عربستانی‌ها امید زیادی دارند که عمان و مراکش نیز به آنها بپیوندند. تعدادی از شاهزادگان سعودی کاخ‌هایی در شهرهای مراکش دارند.»
«هوبارد- هالفینگر- برگمان» نوشتند طرح صلح اعراب در سال ۲۰۰۲ امتیاز عادی‌سازی کامل روابط با اسرائیل را می‌داد اما تنها پس از دستیابی فلسطینی‌ها به دولت خودشان. ولی لحن این پادشاهی در مورد اسرائیل در سال‌های اخیر تغییر کرده و البته در ماه‌های اخیر هم به سرعت عوض شده است. «دان ویلیامز» هم در گزارش ۲۳ نوامبر در رویترز نوشت، وقتی از نتانیاهو در جناح راست لیکود در مورد دیدار از عربستان پرسیده شد، وی گفت: «جدی میگی؟ دوستان، در تمام سال‌های کاری‌ام هرگز در مورد این چیزها صحبت نکرده‌ام و دوست هم ندارم الان چیزی بگویم.» آنچه نشان داد که دیدار بین مقام‌های اسرائیلی- سعودی اتفاق افتاده این سخن بنی‌گانتس، نخست‌وزیر دوره‌ای اسرائیل بود که در سخنانی «درز بی‌مسوولیت‌وار پرواز محرمانه به عربستان» را تقبیح کرد. دولت ترامپ سعی فراوانی داشته تا عربستان را در مسیر امارات و بحرین و سودان قرار دهد تا روابط با اسرائیل را هرچه زودتر برقرار سازد. اسرائیل همچنین هیاتی را به سودان فرستاده است هرچند مقام‌های دو طرف سخنی از این مساله به میان نیاورده‌اند. با این حال، گزارشگر رویترز می‌افزاید: اسرائیل و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس در یک چیز اشتراک نظر دارند: ترس از تجدیدنظر بایدن در سیاست‌های آمریکا در خاورمیانه.
خبرهای بیشتر درباره ی
٤ نفر در مورد این مطلب نظر داده اند
برای ارسال نظر لطفا از طریق اپلیکیشن آخرین خبر اقدام فرمایید
