برگزیده

همه موانع وحدت اصولگرایان

صبح نو

بروزرسانی 1399/12/05 - 17:34

صبح نو/متن پيش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

با رسيدن به موعد انتخابات‌، همواره بحث بر سر چگونگي رسيدن به وحدت حداکثري درون جريان‌هاي سياسي اوج مي‌گيرد. جريان اصول‌گرايي نيز از اين قاعده مستثنا نيست و طي ماه‌هاي گذشته درباره نوع سازوکار وحدت اظهارنظرهايي شکل گرفته است. با اين حال، رسيدن به وحدت در عرصه سياسي ايران همچنان براي سياسيون به‌عنوان چالشي بزرگ باقي مانده است. چالشي که دلايل متعددي دارد؛ از ضعف نهاد شيخوخيت تا ضعف نهاد تحزب در ايران.
وقتي موسم انتخابات فرامي رسد، نائل شدن به وحدت حداکثري به معضلي جدي براي فعالان عرصه سياسي ايران تبديل مي‌شود به‌گونه‌اي که تا لحظات آخر معلوم نيست که سازوکار همگرايي به کجا خواهد انجاميد و چه کسي يا چه کساني قرار است به‌عنوان نمايندگان آن جريان وارد کارزار انتخابات شوند. همين مشکل اخيرا مورد اشاره محمدرضا باهنر قرار گرفت. رييس جبهه پيروان خط امام و رهبري و عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام روز گذشته در گفت‌وگويي با اشاره به روند وحدت در جريان اصول‌گرايي در آستانه انتخابات‌ها تصريح کرد: در هر انتخاباتي 80درصد انرژي ما صرف وحدت خودمان مي‌شود و آخرش تواني براي رقابت با رقيب نمي‌ماند. براي بررسي اينکه چرا جريان‌هاي سياسي ما از جمله اصول‌گرايان براي رسيدن به وحدت دچار مشکل هستند، به سراغ حميدرضا ترقي و بيژن مقدم رفتيم. هر دو تضعيف جايگاه شيخوخيت و نداشتن جايگزين براي آن را از مهم‌ترين دلايل مشکل شدن روند وحدت سياسي در درون جريان‌هاي سياسي برشمردند.

ترقي: شيخوخيت باعث سرعت در وحدت مي‌شد
حميدرضا ترقي، عضو حزب موتلفه در گفت‌وگو با خبرنگار «صبح‌نو»، با اشاره به‌دليل مشکل بودن رسيدن به وحدت در ميان اصول‌گرايان، تاکيد کرد: چالش بين نواصول‌گرايان و اصول‌گرايان سنتي باعث مي‌شود که زمان بيشتر صرف رسيدن به وحدت شود. اصول‌گرايان سنتي مقداري چندان به شرايط کنوني جامعه، مقتضيات زمان و تحولاتي که بايد در روش‌ها و بينش‌ها و تحليل‌هاي‌شان پديد بيايد، تن نمي‌دهند. وي در اين باره افزود: نواصول‌گرايان هم دچار خوداتکايي‌اند و فکر مي‌کنند بدون ظرفيت و سرمايه سنتي‌ها مي‌توانند در انتخابات موفق شوند. ترقي تصريح کرد: اين مساله موجب شده تا رسيدن به تعامل، هماهنگي و هم‌افزايي، مقداري سخت و طولاني شود.
عضو حزب موتلفه با اشاره به ابزار شيخوخيت براي حل و فصل مناقشات ميان اصول‌گرايان، تاکيد کرد: در گذشته فصل‌الخطاب‌ها و ريش سفيداني حضور داشتند که با سعه صدر و بلند نظري خود، اين دو ديدگاه را به همديگر نزديک مي‌کردند و دو طرف هم بر‌اساس ريش سفيدي اين نوع شخصيت‌ها، از بعضي خواسته‌هاي خود عدول مي‌کردند و باعث سرعت بخشيدن به امر وحدت مي‌شدند. ترقي با اشاره به تأثير غيبت چهره‌هاي ريش سفيد در ميان اصول‌گرايان، تصريح کرد: با فقدان اين چهره‌ها، رسيدن به همفکري و تعامل مقداري دشوارتر شده است.واقعيت اين است که از قضا اعضاي شوراي ائتلاف نيروهاي انقلاب طي روزهاي اخير بارها از دعوت همه گروه‌هاي سياسي از جمله نيروهاي سنتي براي وحدت در انتخابات آينده سخن گفته‌اند. براي مثال غلامعلي حدادعادل، رييس شوراي ائتلاف چندي پيش در گفت‌وگو با مهر، با بيان اينکه تلاش مي‌کنيم با جامعه روحانيت مبارز به وحدت برسيم، تصريح کرد: در تلاش هستيم تا يک ساز‌و‌کار مناسب براي انتخابات رياست جمهوري تدوين کنيم. از تجربه خوب انتخابات مجلس استفاده خواهيم کرد. البته برخي سوءتفاهمات که ممکن است باعث تفرقه شود را بايد برطرف کنيم. با ديگران در حال مذاکره هستيم که به يک وحدت حداکثري برسيم.
پيش از اين و در جريان انتخابات مجلس يازدهم نيز اصول‌گرايان نسل جديد براي آوردن نيروهاي سنتي به مسير وحدت، تلاش زيادي کردند که در نهايت هم باعث حضور آن‌ها و قرار گرفتن نامزدهاي مورد نظرشان در ليست ائتلاف از جمله سيدرضا تقوي و مصطفي ميرسليم شد. در اين ميان نقش محمدباقر قاليباف براي وصال ميان گروه‌هاي مختلف اصول‌گرايي در انتخابات مجلس يازدهم، غير‌قابل کتمان بود؛ اين تلاش‌ها به‌گونه‌اي بود که در ليست نهايي ائتلاف، چهره‌هاي بسيار معدود منتسب به گفتمان قاليباف بودند، حضور داشتند. به بياني، آنچه براي قاليباف بيش از نفوذ دادن افراد منتسب به گفتمان خود در ليست نهايي اهميت داشت، وحدت حداکثري ميان تمامي نيروهاي انقلابي بود.

مقدم: چون نظام حزبي قوي نداريم، دچار ائتلاف‌هاي فصلي مي‌شويم
بيژن مقدم، فعال رسانه و تحليلگر مسائل سياسي نيز در گفت‌وگو با خبرنگار «صبح‌نو»، با بيان اينکه مدل‌هاي مربوط به وحدت در زمان‌هاي مختلف متفاوت است، تاکيد کرد: مدل شيخوخيت براي دوره‌اي بود که برخي بزرگان با نفوذ کلام خود و آشنايي با مقتضيات آن دوره زماني، محور فعاليت‌هاي سياسي مي‌شدند. فعالان سياسي کار خود را مي‌کردند و اگر جايي به مشکلي برمي خوردند، فردي که نقش شيخوخيت داشت، وارد ماجرا مي‌شد و اختلافات را کاهش مي‌داد.
وي افزود: اين شخصيت‌ها مثل آيت‌الله هاشمي، آيت‌الله مهدوي‌کني و آيت‌الله يزدي، هر‌کدام اين نقش را در جريان‌هاي مختلف به خوبي ايفا مي‌کردند؛ فقدان اين افراد باعث شده تا وضعيت امروز حاکم و رسيدن به امر وحدت سخت شود.
مقدم در بخش ديگري از اين گفت‌وگو با بيان اينکه افراد و جريان‌هاي مختلف در سراسر کشور که اصول مشترکي دارد بايد طي يک مکانيسم دموکراتيک به نقطه وحدت دست يابند، تاکيد کرد: از آنجايي که ما حزب يا احزاب بزرگ و قوي در کشور نداريم که چتر گسترده‌اي داشته باشند و بتوانند با همديگر رقابت کنند، افراد دچار ائتلاف‌هاي فصلي مي‌شوند. وي افزود: هر‌کدام از اين افراد چون قدرت و نفوذ و نيروي انساني خاص خود را دارند، سعي مي‌کنند که همديگر را ناديده بگيرند اما وقتي جلوتر مي‌روند، به اين نتيجه مي‌رسند که آن ناديده گرفتن، مشکلي را حل نمي‌کند، به سمت وحدت حرکت مي‌کنند.مقدم تاکيد کرد: هر‌کدام از آن افراد مدعي مي‌شوند که نامزد آن‌ها، نامزد برتر است و شرايط بهتري در جامعه دارند.
از اينجا به بعد، مکانيسم انتخاب نامزد نهايي شروع به کار مي‌کند که دقيقا اختلافات از همين نقطه شروع مي‌شود.
مقدم با بيان اينکه وجود بخشي از اين اختلافات طبيعي است، اظهار داشت: از خاصيت‌هاي دموکراسي و صندوق رأي، وجود همين اختلاف‌هاست و ما چون نظام حزبي هم صحيحي نداريم، مزيد بر علت مي‌شود و کار را سخت‌تر و پيچيده‌تر مي کند.