قهر همایون با صدا و سیما؟

فرارو/متن پيش رو در فرارو منتشر شده و انتشار آن به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
در اولين شب مناظره ميان نامزدهاي انتخاباتي، ترانه "ايران من" از همايون شجريان روي آنتن صداوسيما رفت. موضوعي که با اعتراض شاعر اين اثر و کاربران شبکههاي اجتماعي را به همراه داشته است.
انتشار قطعه ايران من اثر همايون شجريان از سوي رسانه ملي، در حالي است که برخي رسانهها ميگويند شجريان و پورناظري قبلا اعلام کرده بودند که صدا و سيما حق پخش و هرگونه استفاده تبليغي از اين ترانه را ندارد.
با اين وجود همايون شجريان تاکنون واکنشي نسبت به پخش آهنگش نشان نداده است.
البته در اين ميان پوريا سوري ترانه سراي "ايران من" اعتراض خود را نسبت به نشر آن در آغاز مناظره اعلام کرده است.
او در واکنش به اين موضوع در توئيترش نوشت: «امشب برخلاف اعلام نظر صريح همايون شجريان و سهراب پورناظري مبني بر اينکه صداو سيما حق پخش و هر گونه استفاده تبليغي از ترانه «ايران من» را ندارد، بخشي از اين ترانه (نه همه آن با همه مفاهيمش) در مناظره انتخابات ۱۴۰۰ پخش شد. من هم به عنوان شاعر نسبت به پخش اين قطعه معترض هستم.»
علاوه بر او عدهاي از فعالان اجتماعي هم از صداوسيما و همايون شجريان انتقاد کرده اند. آنها از شجريان خواسته اند تا همچون پدر به استفاده سياسي و تبليغاتي از اين قطعه ملي و ميهني واکنش نشان داده و اعتراض خود را اعلام نمايد.
اعتراض محمدرضا شجريان، موسيقي دان و خواننده فقيد کشور به سال ۸۸ برمي گردد. او در نامهاي به عزت الله ضرغامي، رئيس اسبق صداوسيما، اعتراض خود را نسبت به به پخش سرود ميهني «اي ايران،اي سراي اميد» در مناسبتهاي سياسي از صداوسيما اعلام کرد. شجريان در نامه اش نوشته بود که سرودهايي که خوانده به ويژه سرود "اي ايراناي سراي اميد" متعلق به سالهاي ۱۳۵۷ و ۱۳۵۸ بوده و "هيچ ارتباطي با شرايط کنوني ندارد.
در مقابل مسئولان صداوسيما هم پخش صداي محمدرضا شجريان از صداوسيما را بهکلي ممنوع کردند، اين ممنوعيت دعاي ربنا در ماه رمضان را هم در برگرفت.
حالا هم عدهاي از کاربران شبکههاي اجتماعي معتقدند که همايون شجريان هم بايد پدرش را الگو قرار دهد و طي نامهاي به صداوسيما اين بساط مبتذل استفاده از آهنگ ايران من براي انتخابات را متوقف کند.
در اين ميان برخي از کاربران هم به سکوت خواننده اثر انتقاد کرده و نوشتند «پسر کو ندارد نشان از پدر؟». حال بايد ديد شجريان چه واکنشي نسبت به اين نظرات نشان ميدهد.
صداوسيما و مسئله قانون کپي رايت
علاوه بر جنجال استفاده غيرقانوني صداوسيما از ترانه ايران من، برخي رسانهها ادعا دارند که آثار ديگر هنرمندان نيز به شکل غيرقانوني از رسانه ملي منتشر شده است.
ايسنا گفته که مدتي پيش مستندي تبليغاتي درباره سيد ابراهيم رئيسي پخش شده و در انتهاي آن از اثر «جان ايران» کاري از محمد معتمدي استفاده شده است. اين خبرگزاري مدعي است که از عوامل اين قطعه براي استفاده از آن، اجازهاي گرفته نشده است.
ايسنا به فيلمي تبليغاتي از يک نامزد انتخاباتي هم اشاره کرده که در آن از موسيقي سريال «شوق پرواز» استفاده شده است. نداشتن اجازه براي پخش اين آهنگ، سبب اعتراض محمدرضا عليقلي، سازنده اين اثر شده بود.
عليقلي در واکنش به اين موضوع گفته بود که «در کمال ناباوري ديدم در پخش فيلم تبليغاتي يکي از نامزدهاي انتخابات رياست جمهوري از تلويزيون، در سکانسهاي پاياني فيلم، بدون رعايت حقوق معنوي صاحب اثر و کسب اجازه از من، از موسيقي سريال «شوق پرواز» استفاده شده است. تاکيد ميکنم بدون رعايت حقوق معنوي، چون رعايت حقوق مادي که در اين شرايط يک شوخي است. نميدانم سياستمداراني که قرار است، مديريت کنند و با درستي و راستي، کارشان را پيش ببرند، چرا بايد حقوق يک هنرمند و حقالناس را ناديده بگيرند؟!»
براساس ماده ۲۳ قانون حمايت حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان هرکس تمام يا قسمتي از اثر ديگري را که موردحمايت اين قانون است به نام خود يا به نام پديدآورنده بدون اجازه او يا عامداً به شخص ديگري غير از پديدآورنده نشر يا پخش يا عرضه کند به حبس تأديبي از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.