سرمقاله وطن امروز/ رکوردشکنی تا سنپترزبورگ

وطن امروز/ « رکوردشکني تا سنپترزبورگ » عنوان يادداشت روزنامه وطن امروز به قلم مهدي بختياري است که ميتوانيد آن را در ادامه بخوانيد:
روز يکشنبه رژه بزرگ دريايي روسيه به مناسبت سيصدوبيستوپنجمين سالروز تاسيس نيروي دريايي آن کشور در سنپترزبورگ برگزار شد که در آن برخي يگانهاي شناور از ديگر کشورها از جمله جمهوري اسلامي ايران نيز حضور داشتند. اين براي نخستين بار است که يگانهاي شناوري از ايران در اين مراسم شرکت ميکنند؛ حضوري که لازمه آن پيمودن مسافت طولاني از بندرعباس تا سنپترزبورگ در ساحل خليج فنلاند بود که انجام آن رکورد جديدي در دريانوردي ناوگروههاي اعزامي نداجا ثبت کرد.
نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي نخستين ناوگروههاي خود را به شکل مستمر و دائمي از سال 88 با هدف اوليه مقابله با پديده دزدان دريايي، به مناطق مختلف اعزام کرد که ثمره آن اعزام بيش از 70 ناوگروه تاکنون بوده است. اين ناوگروهها علاوه بر وظايف عملياتي خود در حوزههاي رزمي و اطلاعاتي، با حضور در برخي کشورها به تقويت مراودات دوجانبه و افزايش توان ديپلماسي دفاعي نيز کمک کردهاند. حضور در کشورهايي نظير عمان، اندونزي، سريلانکا، هند، چين، آفريقاي جنوبي، تانزانيا، سوريه و... و نيز انجام برنامههاي تمريني و رزمايشهاي مشترک با ديگر کشورها نظير روسيه، چين، پاکستان، عمان و... از جمله اقداماتي است که نيروي دريايي ارتش در قالب اعزام ناوگروههاي خود و با هدف تقويت روابط دفاعي- سياسي انجام داده است اما حضور اخير در سنپترزبورگ، از چند جهت قابل بررسي است.
* نماد خودکفايي نداجا در نمايش بزرگ روسيه
ناوشکن ايراني سهند و ناوبندر مکران، ۲ يگان حاضر در اين ماموريت هستند که از اين ۲ يگان، سهند در رژه دريايي روسها شرکت کرد.
ناوشکن سهند يکي از محصولات پروژه موج است که با هدف خودکفايي در ساخت ناوشکن آذرماه 97 عملياتي شد. ناوبندر مکران نيز در پي نياز نيروي دريايي به يگانهاي بزرگ پشتيباني، با تغيير کاربري يک شناور بزرگ نفتکش، سال گذشته به يگان دريايي نداجا پيوست.
اين شناور ميتواند با توان حمل چند بالگرد و نيز سوخت و مايحتاج زياد، ناوگروههاي اعزامي به درياهاي دوردست را بخوبي پشتيباني کند.
* طولانيترين دريانوردي
ناوگروه اعزامي ارتش به سواحل روسيه، با پيمودن مسير طولاني 13 هزار مايل دريايي معادل تقريبا 25 هزار کيلومتر (تاکنون)، طولانيترين ماموريت دريانوردي در ميان ناوگروههاي قبلي را به نام خودش ثبت کرده است.
اين ناوگروه براي رسيدن به سنپترزبورگ از شمال اقيانوس هند، به سمت دماغه اميد نيک در جنوب قاره آفريقا رفت و سپس وارد اقيانوس اطلس شد.
اين حضور با گمانهزنيهاي زيادي نيز همراه بود و احتمال حرکت ناوگروه ايراني به سمت ونزوئلا نظر بسياري از کارشناسان اين حوزه را به سمت خود جلب کرد. ناوگروه اعزامي ارتش پس از انجام ماموريتهاي دريانوردي خود در اقيانوس اطلس، به سمت غرب قاره اروپا و خليج بيسکاي (بين اسپانيا و فرانسه) حرکت کرد و سپس با عبور از کانال مانش (بين فرانسه و انگليس) وارد درياي شمال شد. اين ناوگروه سپس با عبور از تنگه اسکاگراک (بين نروژ و دانمارک) و تنگه کاتگات (بين سوئد و دانمارک) وارد درياي بالتيک شده و سرانجام به بندر سنپترزبورگ در انتهاي خليج فنلاند رسيد.
ماندگاري زياد در دريا و عدم وابستگي به ديگر کشورها، از نکات مهم در اين دريانوردي بود بهطوري که ناوگروه اعزامي ارتش در اين ماموريت و تا زمان رسيدن به سنپترزبورگ در هيچ کشور ديگري پهلوگيري نکرد.
* ارتقاي روابط ايران- روسيه
روابط ايران و روسيه بويژه در حوزه نظامي بالاخص در حوزه دريايي در سالهاي گذشته گسترش بيشتري پيدا کرده که از جمله ميتوان به ۲ رزمايش مشترک در شمال اقيانوس هند (که نخستين آن با حضور چين نيز همراه بود) و نيز سفرهاي چند باره ناوگروههاي ۲ کشور به بنادر يکديگر- چه در درياي شمال و چه در خليجفارس و حالا سنپترزبورگ- اشاره کرد.
همانطور که در بالا نيز اشاره شد، نيروي دريايي ارتش يکي از مهمترينترين وظايف خود را ارتقاي توان ديپلماسي دفاعي تعريف کرده است.
اساسا حضور ناوگان دريايي کشورها در بنادر يکديگر، از مهمترين نشانههاي تعامل و نزديکي آنها محسوب ميشود که جمهوري اسلامي ايران اين موضوع را در قبال برخي کشورها در طول سالهاي اخير بخوبي نشان داده است.
حضور در رژه بزرگ روسيه با دعوت رسمي وزير دفاع اين کشور که با حضور فرمانده نيروي دريايي ارتش امير دريادار «حسين خانزادي» نيز همراه بود، نقطه عطف ديگري است که نشان ميدهد ايران امروز به عنوان يک قدرت مطرح و موثر در حوزه دريايي شناخته شده و کشورهاي بزرگ، خواهان همکاري و تعامل با آن هستند.
اين ماموريت خاص را بايد گام بزرگي در مسير ارتقاي توان نيروي دريايي به عنوان يک نيروي راهبردي دانست؛ مسيري که نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران را از يک گارد ساحلي ساده در سالهاي پيش از انقلاب، به يک نيروي راهبردي با توان حضور طولانيمدت در آبهاي دوردست و تعامل با کشورهاي قدرتمند دريايي مبدل کرده است.