برگزیده

پیام انتصاب باقری‌کنی

فرارو

بروزرسانی 1400/06/28 - 23:30

فرارو/متن پيش رو در فرارو منتشر شده و بازنشر آن در آخرين خبر به معناي تاييدش نيست

با اعلام فهرست معاونان حسين اميرعبداللهيان، وزير خارجه دولت سيدابراهيم رئيسي، مشخص شد علي باقري‌کني به جاي سيدعباس عراقچي در جايگاه معاونت سياسي قرار خواهد گرفت. معاون اسبق سعيد جليلي يکي از مخالفان جدي برجام و مذاکرات هسته‌اي به شمار مي‌رود.

اغلب رسانه‌هاي خارجي که خبر اين انتصاب تازه در وزارت خارجه را منتشر کردند، در همان ابتداي گزارش، باقري‌کني را به عنوان فردي منتقد توافق هسته‌اي ۲۰۱۵ يا برجام معرفي کردند. اين مسئله از زاويه‌اي اهميت دارد که عراقچي در دوران مذاکرات شروع برجام به همراه محمدجواد ظريف، وزير سابق خارجه و مذاکره‌کننده ارشد وقت، نقشي کليدي در گفتگو‌ها داشت و در دوران مذاکرات احياي برجام که از ابتداي سال جاري شروع شد عملا خود مذاکره‌کننده ارشد ايران بود.

اما در واقع پيش از هر گمانه‌زني درباره تأثير جايگاه جديد باقري‌کني به جاي عراقچي بايد درباره يک نکته مکث کرد و آن اينکه هيچ قطعيتي وجود ندارد که وزارت خارجه اميرعبداللهيان يا در واقع دولت رئيسي تصميم داشته باشد تيم مذاکره‌کننده خود را با همان الگويي شکل دهد که در وزارت خارجه ظريف و دولت حسن روحاني شکل گرفته بود.

در واقع، پيش از دولت روحاني، در دو دولت قبل، اين نه وزارت خارجه که دبير شوراي عالي امنيت ملي بود که مذاکره‌کننده اصلي ايران در گفتگو‌هاي مربوط به برنامه هسته‌اي بود. از زمان پيروزي ابراهيم رئيسي در انتخابات نيز اين مسئله مطرح بوده است و مشخص نيست آيا رئيسي پرونده برجام را در وزارت خارجه نگاه خواهد داشت يا همانند پيشينيان روحاني، آن را به شوراي عالي امنيت ملي خواهد برد.

باقري مذاکره کننده ايران نخواهد بود
حسين کنعاني‌مقدم فعال سياسي اصولگرا در گفتگو با فرارو با اشاره به اينکه انتظار مي‌رفت بعد از تعيين وزير امور خارجه جديد تيم اجرايي وزارتخانه با تغيير و تحول روبرو شود، اظهار داشت: انتصاب علي باقري به عنوان معاون سياسي وزارت امور خارجه به جاي عباس عراقچي چندان جاي تعجبي ندارد، از سوي ديگر باقري چهره‌اي آرام در رابطه با مسائل سياست خارجي است که تجربه بسياري هم در مذاکرات و هم در عرصه ديپلماتيک دارد و بنده با توجه به شناخت نزديکي که از وي دارم انتظار دارم که رويکرد مناسبي از وي در سمت جديد اتخاذ شود.

وي با اشاره به اينکه به نظر مي‌رسد با توجه به تحولاتي که در وزارت امور خارجه انجام گرفته پرونده هسته‌اي دوباره به شوراي عالي امنيت ملي منتقل شود، گفت: با توجه به تيم جديد وزارت امور خارجه به نظر مي‌رسد اين وزارتخانه بيشتر بر روي جنبه‌هاي حقوقي برجام فعاليت خواهد کرد و شوراي عالي امنيت ملي مذاکرات برجام را به پيش خواهد برد.

کنعاني با بيان اينکه بر اساس آخرين گمانه‌زني‌ها علي شمخاني همچنان در جايگاه دبيري شوراي عالي امنيت ملي به فعاليت خود ادامه خواهد داد، افزود: اينکه الان شمخاني مامور مذاکره شود، هنوز مشخص نيست، شايد در شوراي عالي امنيت ملي فرد ديگري به عنوان نماينده و مذاکره کننده ارشد ايران در وين حاضر شود و کار را پيش ببرد.

اين فعال سياسي اصول‌گرا ادامه داد: بنده با توجه به فضايي که وجود دارد نسبت به نتيجه ادامه مذاکرات خوشبين هستم، حال بايد منتظر ماند و ديد که در صحنه عمل در مذاکرات هسته‌اي چه اتفاقاتي رخ خواهد داد. اما در کل بايد به اين موضوع خوشبين بود.

کنار رفتن عراقچي مسئله چندان مهمي نيست
علي بيگدلي کارشناس مسائل بين الملل در گفتگو با فرارو با اشاره به اينکه مخالفان برجام امروز به قدرت رسيده‌اند، اظهار داشت: با توجه به اينکه اصول‌گرايان در زمان دولت حسن روحاني شديدترين انتقادات را نسبت به توافق داشتند و حتي خواستار به آتش کشيدن برجام بودند، حالا آن‌ها تغيير موضع داده و نسبت به برجام با احتياط سخن مي‌گويند و حتي برخي از اين آقايان توافق با آژانس را بسيار حکيمانه و هوشمندانه ارزيابي کردند.

وي افزود: با توجه به فشار‌هاي زياد اقتصادي که ناشي از تحريم‌هاي آمريکا بر پيکيره اقتصاد ايران وارد شده اصول‌گرايان مجبور شده‌اند انعطاف‌پذيري بيشتري را از خود نشان دهند و اين موضوع کاملا عيان شده، حال که آن‌ها قدرت را در اختيار گرفته اند مي‌خواهند مطابق ميل خود برجام را به پيش ببرند، آنطور که به نظر مي‌رسد آنها بايد انعطاف پذيري بيشتري را از خود نشان دهند، زيرا که ديگر برجام سال ۲۰۱۵ قابليت اجرايي ندارد، و آنگونه که طرف‌هاي غربي مدعي هستند فضا عوض شده و بايد به توافق جديدي دست يافت.

بيگدلي با تاکيد بر اينکه تغيير معاونان وزير امور خارجه خيلي نمي‌تواند تاثيري بزرگي در مذاکرات داشته باشد، گفت: با توجه به اينکه راهبرد‌ها و سياست‌گذاري اصلي در حوزه هسته‌اي در سطح کلان نظام تصميم‌گيري مي‌شود، وزارت امور خارجه به عنوان مجري تصميمات است و خيلي نمي‌تواند در تصميم‌گيري‌ها دخيل شود تنها در حوزه تاکتيک و شيوه مذاکره تغييراتي به وجود خواهد آمد.

اين استاد دانشگاه با اشاره به اين که منطقه در حال تغيير آرايش سياسي و امنيتي است، بيان کرد: با توجه به رويکردي که اسرائيل از خود در منطقه نشان داده و با کشور‌هاي عربي روابط رسمي برقرار کرده ايران بايد بيش از پيش هشيار باشد، زيرا اسرائيل مي‌خواهد تندرو‌ها در ايران به دست خودشان توافق برجام را از بين ببرند، از سوي ديگر ترکيه، عربستان و ساير کشور‌هاي منطقه نيز در حال تشکيل دادن يک ائتلاف عليه ايران در منطقه و در سوي ديگر آمريکا به دنبال تشکيل يک ائتلاف بين‌المللي عليه ايران است بنابراين اگر مذاکرات شکست بخورد فضا براي ايران بسيار پيچيده و خطرناک خواهد شد.

اين کارشناس مسائل بين‌الملل با تاکيد بر اينکه امروزه برجام تبديل به يک ضرورت شده است است، خاطر نشان کرد: با توجه به وضعيت بد اقتصادي مردم بسياري از آن‌ها در تامين نياز روزانه خود با مشکل روبرو هستند، به نوعي ادامه اين وضعيت ديگر ممکن نيست، بنابراين بايد براي مذاکره حاضر شد و برجام را احيا کرد، زيرا هر چه مذاکرات کش‌دار شود، به زيان ما خواهد بود و رسيدن به يک توافق سخت‌تر خواهد شد و ما بايد امتيازات بيشتري را به طرف مقابل بدهيم.