سایه روشن توافق با چیــــــن

آرمان ملی/متن پیش رو در آرمان ملی منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
امضای قرارداد 25 ساله ایران و چین و الحاق ایران به پیمان شانگهای در شرایط فعلی از گزینههایی اعلام شده است که رشد و پیشرفت اقتصادی را به ارمغان خواهد آورد، اما با وجود مطالبههای مکرر از کانالهای مختلف هنوز شفافسازی، به ویژه در قرارداد با چین صورت نگرفته است و برخلاف آنچه گفته شده که این قرارداد به نفع ماست ممکن است به ضرر کشور تمام شود از سوی دیگر برخی نمایندگان مجلس و کارشناسان نیز بر این باور هستند که شفاف نشدن مفاد قرارداد با چینیها عاملی درجهت کنارنهادن ظرفیتهای پنهان و آشکار بخش خصوصی در عرصه تعاملات اقتصادی با چین است. گذشته از آن مطالبه بخش خصوصی و فعالان اقتصادی برای آگاه شدن از مفاد این قرارداد یا قراردادهای مشابه خواستهای برحق است تا حداقل گوشهای از پروژههای اقتصادی به بار بنشیند و تعاملات دوطرفه شکل بگیرد درحالیکه این خواسته تا به امروز محقق نشده است.
فصل مشترک پیمان شانگهای و قرارداد 25 ساله با چین
سیدکاظم موسوی، نماینده مجلس شورای اسلامی در این خصوص به «آرمان ملی» گفت: الحاق ایران به پیمان شانگهای فرصتی است که میتواند بسیاری از قدرتهای بالقوه کشور را شکوفا کند البته این امر در صورتی محقق میشود که بتوان از ظرفیتهای داخلی کشور بهطور مطلوب استفاده کرد البته ورود ایران به پیمان شانگهای فرصت بسیار خوبی برای کشورهای عضو شانگهای ایجاد کرده و به این پیمان اعتبار بخشیده است. این نماینده مجلس ادامه کرد: شناسایی نیازهای واقعی کشور و حرکت در این مسیر امنیت ایران و کشورهای منطقه را به دنبال دارد، چرا که ایران دارای توانمندیهای بسیاری است که اگر در تعاملات آینده در سایه الحاق به پیمان شانگهای دیده نشود در مورد قراردادهای دیگر مانند قرارداد 25 ساله ایران و چین نیز صادق است.
مشخص نبودن بده بستانها راه به سوی فساد و مافیا میبرد
موسوی درباره ضرورت شفافسازی قرارداد 25 ساله با چین و یا شانگهای گفت: بالندگی تمام قراردادها از جمله قرارداد 25 ساله ایران و چین یا پیوستن ایران به پیمان شانگهای مشروط به شفافسازی در این خصوص است و باید مشخص شود چه چیزی در سایه این قراردادها میگیریم و چه چیزی باید بدهیم و شفافیت نداشتن در این تعاملات و مشخص نبودن بده بستانها حاصلی جز فساد و مافیا بههمراه نخواهد داشت. او بیان کرد: بخش خصوصی یکی از مهمترین بخشهایی است که دولت باید با تعیین خط مشی و فراهم آوردن شرایط مناسب از این ظرفیتها در تعاملات اقتصادی به کار ببندد، چراکه ترکیب بهینه دولت و بخش خصوصی در تعاملات برون مرزی باعث پیشرفت اقتصادی میشود. این نماینده مجلس معتقد است: احیای اصل 44 درسایه الحاق به پیمان شانگهای یا قراردادهای 25 ساله با چین اگر به نحو صحیح و شفاف انجام شود میتواند باعث رشد اشتغال و توسعه در کشور شود و همچنین احیای کارخانههایی که هم اکنون از رده تولید و حضور در فعالیتهای اقتصادی خارج شدهاند گردد. موسوی آنچه که در این بین مهم است امضای تفاهم نامه به شکل اصولی است و اینکه بدانیم در سایه امضای تفاهم نامههایی که انجام میشود چه اتفاقاتی رخ میدهد و حتماً منافع ما تامین شود.
منتظر شفاف شدن مفاد قراردادها هستیم
رضا پدیدار، رئیس کمیسیون انرژی و محیط زیست اتاق بازرگانی تهران به این نکته اشاره کرده که چینیها قصد دارند تا پرداختهای مرتبط با پروژهها را تا دو سال به تعویق اندازند و این مورد هم انتقاداتی را به مفاد این قرارداد وارد میکند و فعالان اقتصادی نگران این هستند که اجرای پروژههای حوزه نفت و گاز از سوی چینیها در ایران در قالب این قرارداد، چه سرنوشتی را برای توسعه ایران رقم خواهد زد که البته اظهارنظرهای زیادی در این حوزه همچنان وجود دارد و دامنه انتقادات به این قرارداد را به دلیل عدم انتشار شفاف مفاد بخش اقتصادی آن بیشتر میکند.
فعالان اقتصادی خواستار انتشار مفاد اقتصادی قرارداد
فریال مستوفی نیز معتقد است: با توجه به عدم انتشار رسمی قرارداد ۲۵ ساله از سوی دولت ایران و یا چین در مورد مسائل مختلف این قرارداد همه چیز در حد حدس و گمانه باقی مانده است و فعالان اقتصادی دسترسی به مفاد رسمی این قرارداد بابت اظهارنظرهای اصلاحی و یا پیشنهادی ندارند و ابعاد این قرارداد پنهان است که فعالان اقتصادی خواستار انتشار مفاد امنیتی و نظامی این قرارداد نیستند و صرفا مباحث اقتصادی را دنبال میکنند تا بتوانند نسبت به آن پیشنهادات خود را برای بهبود و حفظ حداکثری منافع ملی ارائه دهند. رئیس مرکز مشاوره و خدمات سرمایهگذاری اتاق بازرگانی تهران تاکید کرد: بر اساس گزارشی که مجله پترولیوم چاپ انگلیس منتشر کرده عنوان شده که برای اجرای برخی از مفاد این قرارداد در حوزه نفت و گاز، پروژهها بدون برگزاری مناقصه و شفافسازی لازم طراحی شدهاند ضمن اینکه بر اساس گزارش این نشریه قرار بر این شده که ۵ هزار نیروی چینی برای حفاظت از کارگران چینی به ایران بیایند که به نظر میرسد این گمانهزنیها به دلیل در دسترس نبودن این اطلاعات رسمی صورت میگیرد. مستوفی بیان کرد: نمیتوان صرفا به چنین گزارشاتی برای قضاوت خوب یا بد بودن قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین استناد و اتکا کرد و اتاق بازرگانی تهران از نهادهای مختلف درخواست کرده بود که مفاد این قرارداد در اختیار پارلمان بخش خصوصی قرار گیرد، اما تا این لحظه این درخواست از سوی هیچ یک از نهادها اجابت نشده است البته عنوان میشود که چین و ایران به دلیل تحریمها این سند را منتشر نمیکنند در حالیکه باید گفت که به هر حال محتوای این سند محرمانه باقی نخواهد ماند.
بخش خصوصی حلقه مفقوده در قراردادها
او گفت: انتشار بخش اقتصادی قرارداد ایران و چین میتواند منتشر شده و پیشنهادات فعالان اقتصادی کمک کننده باشند خصوصا آنکه بخش اقتصاد نباید پنهان باشد و به همین دلیل در مورد خوب یا بد بودن آن هم نمیتوان نظر داد همچنین گفته میشود محورهای همکاری ایران و چین ذیل هشت محور از جمله همکاریهای پولی- بانکی با تاکید بر همکاری بین بانکهای مرکزی، بانکهای تجاری و همکاریهای بینالمللی، همکاریهای منطقهای و بینالمللی با تمرکز بر توسعه حوزههای زیرساخت اعم از حمل و نقل جادهای، ریلی، دریایی و هواییو بخش انرژی شامل نفت خام و فرآوردههای نفتی، پتروشیمی، برق، انرژیهای تجدیدپذیر و پاک و همکاری در حوزه تجارت، همکاری در حوزه دانشگاهی و فرهنگی و همکاری در حوزه توسعه روابط بینالملل طراحی شده است.