
نصیحت تند و تیز فلوبر به دو موپاسان: بیشتر بنویس؛ کمتر عیاشی کن

همشهري آنلاين/ يکي از شايعههاي دنياي ادبيات اين است که گي دو موپاسان، از برجستهترين نويسندگان فرانسوي قرن ۱۹ فرزند پنهاني گوستاو فلوبر، خالق شاهکار «مادام بواري» است. چه اين شايعه حقيقت داشته يا دروغي شيطنتآميز باشد، نميتوان تاثير آموزههاي فلوبر را بر دو موپاسان ناديده گرفت.
۳ اوت ۱۸۷۸، گي دو موپاسان نويسنده مکتب ناتوراليسم و رئاليسم، که آن زمان ۲۸ ساله بود، نامهاي پر از شکايت به معلم خود گوستاو فلوبر مينويسد. در بخشي از اين نامه آمده است: «زنانِ لعنتي هم همانقدر کسلکننده هستند که گوش کردن به شوخيهاي مردانه. من دريافتهام که اخبار روزنامهها هميشه يکجور است، که فسادها همه مبتذلاند، و به اندازه کافي راههاي متفاوتي براي بيان يک جمله وجود ندارد.»
همانطور که جوليان بارنز، نويسنده معاصر انگليسي در مجله ادبي لاندن ريويو او بوکز اشاره کرده، فلوبر تحت تاثير اين نامه قرار نگرفت. او جواب نامه را با چند توصيه براي موپاسان نوشت: «تو از يکنواخت بودنِ لعنتي شکايت داري. يک راه حل ساده وجود دارد: براي مدتي کنارش بگذار. اخبار روزنامهها هميشه يک جور است؟ اين شکايت يک رئاليست است-وانگهي، تو از آن چه ميداني؟ تو بايد با دقت بيشتري به چيزها نگاه کني...جرمها و فسادها مبتذلاند؟ اما همه چيز مبتذل است. به اندازه کافي راههاي متفاوتي براي بيان يک جمله وجود ندارد؟ جستجو کن و بايد بيابي...تو بايد-دوست جوان من به من گوش ميکني؟-بايد بسيار سختتر کار کني. گمان ميکنم تو قدري ولگردي ميکني. وقتگذرانيت با فاحشهها زياد است! قايقسواري، زياد! ورزش، زياد! يک فرد متمدن از آنچه پزشکان ادعا ميکنند به تحرک کمتري نياز دارد. تو به دنيا آمدهاي که شاعر باشي: يک [شاعر] باش. هر چيز ديگري بيمعني است -با لذت و سلامتيت شروع کن: اين را به کله سفتت فرو کن. علاوه بر اين، هر قدر بيشتر نداي دروني و کار خودت را دنبال کني، وضع سلامتت هم بهتر ميشود...آنچه که در حال حاضر نداري، اصول و مرام است. اين چيزي است که نميتوان از آن گذشت-چيزي است که بايد داشته باشي؛ مهم است که بتواني براي خودت کشفش کني. براي هنرمند فقط يک چيز مطرح است: همه چيز بايد قرباني هنر شود... در مجموع، گي عزيز من، از سودازدگي بپرهيز که موجب تباهي است.»
به نظر ميرسد فلوبر قدري سفت و سخت با دو موپاسان برخورد کرده است. آيا اين به خاطر همان شايعه ۱۲۷ سالهاي است که ميگويد گي پسر فلوبر بود؟ چه کسي ميداند.