از تولید تندر ایرانی تا داخلی‌سازی به هر قیمت

دنياي اقتصاد/ قائم‌مقام سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران (ايدرو) در گفت‌وگويي نسبتا مفصل سياست‌ها و برنامه‌هاي کلي کوتاه‌مدت و بلندمدت اين سازمان را براي خودروسازي کشور اعلام کرد. بهزاد اعتمادي در نشستي خبري تاکيد کرده که «طراحي پايه پلت‌فرم‌هاي جديد در يک برنامه زمان‌بندي سه ساله»، «ادامه توليد تندر-۹۰ با موتور جديد»، «تعميق داخلي‌سازي» و همچنين «تجاري‌سازي خودروهاي ناقص»، از جمله اين برنامه‌ها به شمار مي‌روند. قائم‌مقام ايدرو با اشاره به قراردادهاي خارجي خودرو در پسابرجام، از احتمال همکاري دوباره با خودروسازان فرانسوي (در صورت لغو تحريم‌ها و بازگشت رنو و پژو) صحبت به ميان آورده است. به گفته اعتمادي، همکاري قبلي با رنو تا مرحله ثبت شرکت هم پيش رفت و رنويي‌ها حتي ۶۵ ميليون يورو نيز به‌صورت نقد به ايران آوردند، اما پيش از بي‌اثر شدن نتايج برجام، آن را خارج کردند. اين گفته قائم مقام ايدرو نشان مي‌دهد رنويي‌ها در پسابرجام عزمي جدي براي توسعه فعاليت در ايران داشته‌اند، اما بازگشت تحريم‌ها انگيزه آنها را از بين برده است. اين در حالي است که به نظر مي‌رسد اگر بر سر راه رنو سنگ‌اندازي و حاشيه‌سازي نمي‌شد و قرارداد اين شرکت با طرف‌هاي داخلي به مرحله اجرا مي‌رسيد، خودروساز فرانسوي به‌طور کامل از ايران خارج نمي‌شد. رنويي‌ها پس از برجام قراردادي مشترک با ايدرو و يک شرکت بخش خصوصي داخلي امضا کردند، با اين حال سنگ اندازي‌ها و حواشي اجازه نداد به مرحله اجرا برسد و در نهايت تحريم‌ها بهانه لازم را دست اين خودروساز داد تا يک طرفه آن را لغو کند. اظهارات قائم مقام ايدرو نشان مي‌دهد شرکت مشترک رنو و طرف‌هاي ايراني حتي فرصت ثبت نيز پيدا نکرده، حال آنکه اگر اين اتفاق رخ مي‌داد و ۶۵ ميليون يورو رنو صرف زيرساخت‌هاي اين شرکت در کشور مي‌شد، احتمالا به اين راحتي از ايران نمي‌رفت. اين البته به آن معنا نيست که رنو در شرايط تحريم و با وجود ثبت شرکت و آورده ۶۵ ميليون يورويي به شکلي جدي در ايران مي‌ماند، اما حداقل ممکن بود رفتنش به تاخير بيفتد يا ارتباطش کاملا قطع نشود. هرچه هست، گويا مسوولان ايدرو همچنان رنو را به‌عنوان شريک خارجي خود و خودروسازي ايران قبول دارند و منتظرند روزي اين شرکت دوباره برگردد و فعاليت‌هايش را از سر بگيرد. آن طور که قائم مقام ايدرو گفته قرارداد رنو با ايران اکنون تعليق شده و هرچند رنويي‌ها خارج شده‌اند، اما سرمايه‌هايي در کشور باقي گذاشته‌اند و منتظرند تا در صورت توافقات سياسي دوباره (ميان ايران و آمريکا)، برگردند. وي تاکيد کرده که همکاري دوباره با رنو بستگي به شرايط دارد و (پس از حصول توافقات سياسي و لغو تحريم‌ها) اگر رنويي‌ها شروط را بپذيرند، باز هم با آنها همکاري صورت خواهد گرفت. وي اين را هم گفته که ايدرو از زمان خروج رنو، به دنبال آماده کردن زيرساخت‌ها است تا در صورت همکاري مجدد و رفتن دوباره، آنقدر پتانسيل و توان داشته باشيم که سرپا بمانيم. معاون ايدرو در نهايت تاکيد کرد که ايدرو براي تندر-۹۰ برنامه دارد تا توليد آن را با موتور ديگري ادامه دهد. اين گفته اعتمادي در شرايطي است که کارشناسان رنو اخيرا ايران را ترک کرده‌اند، بنابراين ادامه توليد تندر-۹۰، بدون نظارت آنها انجام مي‌شود و اين موضوع ترديدهايي را در مورد کيفيت اين محصول ايجاد خواهد کرد. اعتمادي اما در مورد پژو نيز تاکيد کرده که ايران خودرو از گذشته با پژو کار مي‌کرده و آنها ريشه در فناوري خودروي ايراني دارند و به همين دليل نمي‌توان به يکباره رابطه قديمي با اين خودروساز را قطع کرد. ساخت پلت‌فرم تا سه سال ديگر بخش ديگري از اظهارات قائم مقام ايدرو اما به داخلي‌سازي و همچنين ساخت پلت فرم اختصاص يافته است. وي با تاکيد بر اعتقاد ويژه ايدرو به داخلي‌سازي قطعات در شرايط فعلي (تحريم)، تاکيد کرده که حتي اگر ساخت برخي قطعات از توجيه اقتصادي برخوردار نباشد و هزينه‌ها دو برابر هم شود، چون اولويت، رونق توليد است، اين کار انجام خواهد شد. وي گفته که در جهان هيچ کشوري همه تجهيزات و لوازم مورد نيازش را خودش تهيه نمي‌کند و صنعت خودرو ايران نيز از اين قاعده مستثني نيست؛ با اين وجود در تلاشيم تا حد امکان ارزبري خودروها را کاهش دهيم. گفته‌هاي اعتمادي در شرايطي است که به نظر مي‌رسد منظور وي توليد قطعات الکتريکي است. همان طور که وزير صنعت،معدن و تجارت نيز تاکيد کرده، «خودروسازي کشور به اين قطعات وابسته است»، درست مانند بسياري از شرکت‌هاي خودروساز دنيا؛ با اين تفاوت که ما تحريم هستيم و آنها نيستند. اگرچه ظاهرا تحريم راهي جز داخلي‌سازي قطعات موردنظر را پيش پاي خودروسازان ايراني نگذاشته، با اين حال توليد آنها با هزينه‌هاي بالا نيز اثري منفي روي هزينه تمام شده خودروها مي‌گذارد و قيمت تمام شده را افزايش مي‌دهد. قائم مقام ايدرو اما در مورد برنامه ريزي براي توليد پلت‌فرم جديد خودرو در کشور نيز تاکيد کرده که تقويت شرکت‌هاي طراحي، مهندسي و مراکز تحقيق و توسعه با همکاري صاحبان اين فناوري‌ها در جهان در دستور کار قرار خواهد گرفت. وي با بيان اينکه اين برنامه به‌صورت سه ساله طراحي شده، ابراز اميدواري کرد بتوان به طراحي پايه خودرو يا همان پلت‌فرم‌هاي جديد دست پيدا کرد. اعتمادي تاکيد کرده که هدف ايدرو در ميان مدت، ارتقاي کمي و کيفي خودروهاي توليدي است تا قابليت صادرات به کشورهاي همسايه را داشته باشند و از اين طريق، تعادل مثبتي در ارزبري و ارزآوري اين صنعت رخ بدهد. تجاري شدن خودروهاي ناقص بخش ديگري از اظهارات قائم‌مقام ايدرو به مساله توليد خودروهاي ناقص در خودروسازي کشور اختصاص يافته و وي تاکيد کرده که اين محصولات به زودي تجاري شده و در اختيار مشتريان قرار مي‌گيرند. اعتمادي به تجاري شدن بيش از ۱۶ هزار دستگاه محصول ناقص ايران‌خودرو در روزهاي گذشته اشاره کرده و گفته که همزمان با اين اتفاق، حدود ۵هزار خودروي داراي کسري قطعه نيز وارد چرخه شده است. گفته‌هاي اعتمادي در شرايطي است که دبير انجمن خودروسازان به تازگي عنوان کرده هر يک از دو خودروساز بزرگ کشور بين ۸۰ تا ۹۰ هزار محصول ناقص در کف کارخانه دارند. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد