مهر/ به نقل از معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري، خودروسازي پس از نفت، گاز و پتروشيمي بزرگترين صنعت کشور و صنعتي اشتغالزا و ثروت آفرين محسوب مي شود. ايران در سال ۱۳۹۶ با توليد بيش از يک ميليون و ۵۰۰ هزار خودرو در رتبه شانزدهم توليد جهاني خودرو قرار گرفت. اما با اين وجود توليد خودروي با کيفيت يکي از موضوعات مهمي است که اين صنعت با آن دست به گريبان است.
گسترش فعاليتهاي نانويي در صنعت خودرو
در اين ميان فناوريهاي نوين در کيفيت و کميت خودروهاي توليدي، نقش اساسي ايفا ميکنند که فناوري نانو به عنوان يکي از کليديترين اين فناوريها است. به صورت کلي با استفاده از فناوريهاي نانو ميتوان اهداف گوناگوني را در اين صنعت محقق کرد. اهدافي مانند ارتقا کيفيت محصولات و قطعات توليدي اقتصادي، ارتقاي راندمان توليد و کاهش هزينه هاي توليد قطعات، توسعه محصولات و فناوري هاي پيشرفته، ارتقاي استانداردهاي محيط زيستي، داخلي سازي با کيفيت قطعات و عدم وابستگي به منابع خارجي، کاهش مصرف سوخت و توسعه نسل جديد خودروهاي برقي يا هيبريدي مبتني بر نانوباطريها.
در حال حاضر ۴۸ محصول مبتني بر فناوري نانو توسط ۲۵ شرکت فناور در حال توليد است، اين محصولات مرتبط با قطعات نانوکامپوزيتهاي پليمري پيشرفته مقاوم، رنگ پذير و سبک، انواع نانو رنگها مثل رنگ ضد خراش، نانو کاتاليست، نانو فيلتر هواي ورودي موتور، نانو روغن موتور با خاصيت ترميمي، تاير با افزودني هاي نانو مقاوم به سايش و جلوگيري از کاهش باد، نانوباطري با طول عمر بالاتر، درزگير، چسب و انواع عايق ها، آيينه هاي پيشرفته نابازتاب، گرمکن صندلي منعطف، قطعات فلزي داراي نانوپوشش هاي مقاوم، سنسورهاي پيشرفته خودرو، قطعات مصرفي مثل سره جوش نانوکامپوزيت با طول عمر بالا را شامل ميشوند.
توسعه محصولات فناورانه جديد
همچنين چندين مرکز تخصصي و شرکت دانش بنيان در حوزه کاتاليستهاي پيشرفته، پليمرهاي پيشرفته و پوششهاي پيشرفته نانو در شهرهاي مختلف کشور مثل مشهد، تهران، تبريز در حال توسعه محصولات جديد هستند.
يک مثال ملموس از نقش فناوريهاي نوين در صنعت خودرو، نانوکاتاليست خودرو است. در حالي که در سالهاي اخير به دليل قيمت بالاي کاتاليست هاي معمولي تامين اين نوع کاتاليستها با مشکلاتي روبرو شده است، نانو کاتاليستها به دليل مصرف کمتر فلزات گرانبها با قيمت کمتر و راندمان بالاتر به خدمت گرفته شدهاند. اکنون تمامي کاتاليزورهاي نسل جديد نصب شده روي خودروها، مبتني بر فناوري هاي نانو هستند.
اساس عملکرد نانوکاتاليزورها بدين صورت است که با ايجاد يک بستر فوق واکنشي هواي آلوده خروجي موتور را تصفيه ميکند.
بومي سازي دانش و ظرفيت توليد کاتاليستهاي پيشرفته خودروهاي سواري
در حال حاضر دانش و ظرفيت توليد کاتاليستهاي پيشرفته خودروهاي سواري در کشور موجود است و دو مجموعه دانش بنيان نانو، نسلهاي پيشرفته کاتاليستهاي خودرو سواري و ديزل را توسعه دادهاند. ستاد توسعه فناوري نانو معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري همواره از ايدهها و طرحهاي نوآورانه فعالان زيست بوم فناوري و نوآوري حمايت ميکند تا مسير پيشرفت در اين حوزه با سرعت پيموده شود.
مشابه اين توانمندي در ساخت قطعات الکترونيکي خودرو، قطعات پليمري و پلاستيکي خودرو، فيلتر هاي خودرو وجود دارد. از مجموعههاي خودروساز، انتظار ميرود با اعتماد و تامل بر اين مجموعههاي مبتني بر دانش بتوانند در بازه زماني معقول فناوريهاي نوين را در قسمتهاي مختلف اين صنعت به کار برند.
بازار