ابهام در عرضه قطرهچکانی خودروسازان

فارس/ خودروسازان در حالي هرچند روز يکبار نمايش فروش فوق العاده و پيش فروش راه مي اندازند که مشخص نيست در هر مرتبه چه تعداد خودرو عرضه مي شود و دليل حذف برخي محدوديت هاي مصوب وزارت صنعت چيست؟ ايران خودرو و سايپا در حالي هرچند روز يکبار نمايش فروش فوق العاده، پيش فروش و قرعه کشي خودرو را اجرا ميکنند که اصولاً مشخص نيست هر دفعه چه تعداد خودرو عرضه مي شود و چه ميزان از توليد شرکتها از طريق فروش مستقيم خودروسازان به مردم فروخته ميشود؟
طبق جديدترين اخبار قرار است فروش فوق العاده محصولات ايران خودرو و سايپا از سه شنبه هفته جاري با موعد تحويل سه ماهه انجام شود. اين در شرايطي است که مدتي است اطلاعي در مورد ظرفيت تعيين شد براي خودروها ارائه نمي شود و ثبت نام کنندگان نمي دانند تا چه ميزان شانس برنده شدن در قرعه کشي دارند و همين موضوع باعث شده تا اکثر متقاضيان خريد خودرو نسبت به برنده نشدن خود در فروش هاي پياپي خودروسازان گله مند باشند که شايد دليل اين مسئله ناچيز بودن ظرفيت خودروهاي قابل عرضه در فروش خودروسازان باشد.
بر اساس مصوبه وزارت صنعت در زمان سرپرستي سرقيني مقرر شد ماهانه 25 هزار دستگاه خودرو توسط ايران خودرو و سايپا به روش فروش فوق العاده عرضه شود اما به نظر مي رسد اين مصوبه در فروش خودروسازان لحاظ نميشود.
از اين رو ضروري است تا ناظران فرايند قرعه کشي خودروسازان نسبت به شفاف سازي فرايندها و تعداد خودروهاي قابل عرضه نظارت دقيق تري داشته باشند و مردم را نيز در جريان جزئيات اين نظارت ها قرار دهند.نمونه اي از ابهام در تعداد خودروهاي قابل عرضه را مي توان در پيش فروش يک ساله محصول پروژه K132 ايران خودرو مشاهده کرد. در فرايند قرعه کشي اين محصول، تعداد ثبت نام کنندگان 80 هزار نفر اعلام شد و ظرفيت تعيين شده براي عرضه آن 16 هزار دستگاه عنوان شد. در عين حال، برخلاف ساير خودروها، تعداد رزروهاي خريد اين خودرو اعلام نشد و البته برخي منابع نيز از بازنگري در ظرفيت فروش اين خودرو در پي تذکر وزارت صنعت به شرکت خودروساز خبر مي دهند.
* حذف و اضافه محدوديت هاي خريد خودرو
در کنار ابهاماتي که در زمينه تعداد خودروهاي عرضه شده توسط خودروسازان مطرح است، هر بار شاهد حذف برخي محدوديت هاي مصوب براي خريد خودرو نيز هستيم به طوري که در اطلاعيه جديد فروش ايران خودرو، منتخبان طرح هاي قبلي که موفق به واريز وجه نشده اند نيز مي توانند نسبت به ثبت نام در طرح جديد اقدام کنند. اين در حالي است که چندي پيش برخي متقاضيان ثبت نام براي حضور در قرعه کشي خودروسازان در يکي از مراحل ثبت نام با اين پيغام مواجه شدند که چون در مرحله قبلي قرعه کشي، برنده شده ايد ولي براي تکميل وجه اقدام نکرده ايد، امکان ثبت نام و شرکت در قرعه کشي جديد را نداريد. اين اتفاق باعث شد تا گروهي از مشتريان اين شرکت براي اعلام اعتراض خود مقابل ساختمان وزارت صنعت تجمع کنند. دليل عدم واريز وجه توسط اين مشتريان، عدم ارسال پيامک براي برخي برندگان قرعه کشي محصولات ايران خودرو بود.
قبلاً نيز شرط نداشتن پلاک فعال خانوار براي حضور در قرعه کشي خودروسازان حذف شده بود، اين در حالي است که کميته خودرو بعد از جلسات متعددي که براي کنترل تقاضاي خريد و حذف دلال بازي از بازار خودرو برگزار کرد، چنين محدوديتي را وضع کرده بود. همچنين واريز پيش پرداخت خريد خودرو نيز ابتدا در کميته خودرو مصوب شد، بعد با دستور مدرس خياباني سرپرست وزارت صنعت حذف شد، دوباره در کميته خودرو مصوب شد و در نهايت خودروسازان در اطلاعيه هاي فروش خود، آن را حذف کردند.
* بازارگرمي خودروسازان براي عرضه قطره چکاني خودرو
عدم اعلام ظرفيت فروش خودروها و مداومت بر انتشار اخبار ثبت نام، قرعه کشي و اعلام اسامي برندگان عاملي براي تشويق مردم به حضور در فرآيند بخت آزمايي و محک زدن شانس خود در قرعه کشي خودروسازان بوده و با وجود محدوديت عرضه، مي تواند عطش بازار را به خريد خودرو همچنان بالا نگه دارد.
به اين ترتيب هرچند قرعه کشي براي فروش خودرو روشي بود که در ابتدا با هدف کنترل تقاضا و مديريت بازار از سوي مسئولان وزارت صنعت در زمان سرپرستي مدرس خياباني مطرح شد اما به اعتقاد برخي کارشناسان اين موضوع باعث ترغيب بيشتر مردم به خريد خودرو و حضور در يک فرآيند هيجاني بخت آزمايي شد و بخشي از تقاضاي خاموش را براي خريد خودرو فعال کرد.
صادقي نيارکي، معاون امور صنايع وزارت صنعت در اين مورد با اشاره به اينکه قيمت کنوني در مقايسه با گذشته، عادلانه تر، منطقيتر و واقعيتر است، گفته بود: روش قرعه کشي خودروها تا زماني که عرضه و تقاضا متعادل شود ادامه خواهد داشت.
حال مشخص نيست اثربخشي فروش هاي قطره چکاني خودروسازان چقدر است و چه زماني مي توان شاهد متعادل شدن عرضه و تقاضا بود؟
* لزوم شفاف سازي فرآيند قرعه کشي
ناچيز بودن تعداد برندگان قرعه کشي خودروسازان باعث ايجاد برخي ابهامات براي ثبت نام کنندگان شده است تا آنجا که برخي متقاضيان معتقدند براي شفاف شدن فرايند قرعه کشي خودروسازان بهتر است پيش از انجام قرعهکشي، فايل اکسلي که در آن ثبتنامکنندگان با عدد يک تا ... به ترتيب رديف شده اند در دسترس همگان قرار گيرد و هر کس از شماره رديفي که در آن قرار گرفته، مطلع باشد. يا اصلا به جاي شماره پيگيري که موقع ثبتنام به ثبتنامکننده داده مي شود، به ترتيب از عدد يک، شماره رديف بدهند و مردم قبل از قرعهکشي بدانند نفر اولي که شماره رديفش از گويها خارج ميشود، به علاوه چه عدد ثابتي ميشود تا نفرات بعدي برنده مشخص شوند. ضمناً اعداد و قرعه کشي به صورت زنده نمايش داده شود.
به گفته اين افراد در روش فعلي، شرکت خودروساز بدون شفافسازي، ثبتنامکنندگان خودرو را در فايل اکسلي رديف ميکند که از آن بياطلاع هستيم و هر لحظه امکان جابهجايي رديفها با توجه عدد خارج شده از گويها حتي به صورت سهوي وجود دارد.
در هر حال، مردم همچنان منتظر شفاف سازي نحوه عرضه توليدات خودروسازان و فرآيند قرعه کشي اين شرکتها هستند تا در کنار واقعي شدن تقاضا، شاهد حذف دلالان و کنترل شبکه فروش خودروسازان باشيم.