بیم و امیدهای اکتای براهنی با «پیر پسر»
![بیم و امیدهای اکتای براهنی با «پیر پسر»](https://app.akharinkhabar.ir/images/2025/02/09/815f036c-3a82-43d8-92b8-c20f52574d5a.webp)
شرق/ سه سال انتظار برای پنج دقیقه تشویق شاید بتواند لحظاتی از خستگی اکتای براهنی و دیگر سازندگان و بازیگران پیرپسر بکاهد؛ فیلمی که تاریکی جامعه امروز ایران را در کنار انتقام، تلخی و نفرت به تصویر میکشد.
پیرپسر توانمندی نویسنده و کارگردان آن، اکتای براهنی، را در وامگیری از پسرکشی در شاهنامه و آثار شاخصی همچون ابله و برادران کارامازوف از ادبیات روس تا ته کوچهپسکوچههای تهران و ایران نمایان میکند. تلختر از محتوای فیلم، این حقیقت است که جشنواره فیلم فجر یک سیمرغ بلورین به این کارگردان جوان بدهکار است؛ هرچند او در عرصه بینالمللی جوایز متعددی کسب کرده است.
بازیهای حیرتانگیز
کمتر بینندهای پس از تماشای پیرپسر توانست بازی حسن پورشیرازی را تحسین نکند. یکی از منتقدان نوشت: “پیرپسر قطعاً یکی از بهترین بدمنهای تاریخ سینمای ایران را معرفی کرد.”
پورشیرازی با ارائه بازیای چندلایه، طیفی از عشق، هوس، قلدری، خشم، نفرت و انتقام را به تصویر کشید. نمایش همزمان این احساسات در یک شخصیت، تاکنون در میان بدمنهای سینمای ایران بیسابقه بوده است. یک اجرای بهغایت زیرپوستی که قطعاً در حافظه تاریخی سینمای ایران به یادگار خواهد ماند.
منتقد دیگری معتقد است که پورشیرازی فراتر از جشنواره فجر، در حد اسکار درخشیده است. بسیاری دیگر نیز تأکید کردهاند که جشنواره فیلم فجر یک سیمرغ بلورین به حسن پورشیرازی مدیون است.
در کنار او، لیلا حاتمی و حامد بهداد نیز با اجرای درخشان خود مورد توجه قرار گرفتند؛ بهویژه سکوت و نگاههای عمیق حامد بهداد در نقش «علی»، شخصیتی که قرار است تهمانده انسانیت در این درام باشد، درامی که بهتدریج رنگ و بوی جنایت میگیرد.
توقیف بیدلیل
اکتای براهنی، فرزند رضا براهنی، شاعر بزرگ معاصر ایران، با مقوله توقیف و سانسور بیگانه نیست. او در یکی از گفتوگوهایش اشاره کرده بود که نام پدرش گاهی برای او بهجای اعتبار، مانع ایجاد کرده است. بارها از سختگیریهای وزارت ارشاد نسبت به فیلمهایش گلایه کرده، اما این بار تنها او نیست که به توقیف پیرپسر معترض است.
نمایش فیلم در سانس ویژه جشنواره این پرسش را مطرح کرد که دلیل توقیف سهسالهی این فیلم چه بوده است؟ برخی حدس میزنند که خشونت فصل پایانی فیلم یا ماجرای رقابت عشقی پدر و پسر بر سر یک زن از دلایل اصلی باشند. اما آیا این موارد میتوانند مانع نمایش یکی از بهترین ساختههای چند سال اخیر سینمای ایران شوند؟
حتی خبرگزاری رسمی دولت نیز این پرسش را مطرح کرده است که چرا این فیلم، با استانداردهای بالای جهانی در مضمون و اجرا، بیش از سه سال در محاق توقیف مانده است؟ فیلمی که اگر در سال ۱۴۰۰ در جشنواره اکران میشد، میتوانست مسیر حرفهای کارگردان و برخی عوامل اصلی پروژه را تغییر دهد و اتفاقات مهمتری را برای آنها رقم بزند.
با این حال، رائد فریدزاده، رئیس سازمان سینمایی، نیز نتوانست بهطور قطعی بگوید که آیا پیرپسر سرانجام پروانه نمایش عمومی دریافت خواهد کرد یا خیر.
زمان طولانی، اما نفسگیر
پیرپسر با مدتزمان ۲۰۰ دقیقه، یکی از طولانیترین فیلمهای سینمای ایران محسوب میشود. اتفاقی که در سینمای ایران کمتر رخ داده است، اما حتی این زمان طولانی هم نتوانست تماشاگران سانس ویژه جشنواره را خسته کند. آنها چنان مجذوب این داستان پرفرازونشیب شدند که لحظهای از آن چشم برنداشتند و در پایان، فیلم را با تشویقهای طولانیمدت همراهی کردند.
بهترین راه برای پاسخ به این پرسش که آیا چنین تجربهای در سینمای ایران موفق خواهد بود یا نه؟ اکران عمومی فیلم است