تسنيم/ ديشب ميهمان برنامه «شهر فرنگ» شبکه خبر، محمدرضا شريفينيا بود که اظهاراتي جنجالي در اين برنامه زنده به زبان آورد.
برنامه شهرفرنگ عنوان برنامه اي گفتوگو محور جديدي در شبکه خبر است که به موضوعات روز سينماي ايران ميپردازد و در هفتههاي اخير، بازتابهاي زيادي هم به همراه داشته است.
حميد رضا مدقق مجري برنامه شهر فرنگ، اين هفته محمدرضا شريفي نيا بازيگر و تهيه کننده سينما را به اين برنامه دعوت کرد.
بازيگران تعيين کننده سينما نيستند
شريفينيا در پاسخ به اولين سوال مبني بر نگاه او به بازيگري گفت: بازيگري براي من صرفا هدف نيست چون همه کساني که در فيلم حضور دارند يا بازيگر نقشي هستند در خدمت مفهوم فيلم هستند. بازيگران تعيين کننده براي سينما نيستند، مگر بازيگران ويژه و مولف که تعداد اين افراد بسيار اندک است.
وي در مورد اينکه علاقه اش بيشتر به کدام جايگاه سينما است گفت: من تهيه کنندگي فيلم را خيلي دوست دارم، چون حق دخالت دارد و حتي کارگردان و عوامل را انتخاب ميکند و دغدغه اي هم دارد. تهيه کننده در سينماي ما تعيين کننده است ولي طراح لباس و گريم در خدمت کار هستند و بازيگر هم شايد بتواند چهار تا ديالوگ را تغيير دهد ولي مفهوم فيلم را نميتواند تغيير دهند.
شريفي نيا ادعاي برخي منتقدان به بازي در نقش هاي تکراري را ادعايي پيشپاافتاده خواند و گفت: ما مساله اي با عنوان سريال سازي در سينما داريم مثلا شخصيتي که در «اخراجيها» تکرار يک شخصيت است و در سريهاي بعدي هم اين شخصيت تکرار ميشود. اين به معناي به تکرار افتادن نيست. اما از منظر ديگر اگر کسي توانست نقش مثلا روحاني را خوب بازي کند، هيچ اشکالي ندارد بار ديگر هم همان نقش را بازي کند. شبيه بودن است که اشکال دارد اما وقتي بتواني تيپ روحاني را متفاوت بازي کني مشکلي ندارد.
به چارلي چاپلين هم براي تکراري نقش بازي کردن ايراد ميگيرند؟
وي ادامه داد: اين منتقدان به چارلي چاپلين هم ايراد ميگيرند؟ نه! خيلي از بازيگرا مثل لويي دوفونس يا ترنس هيل و باد اسپنسر که در فيلم هاي وسترن بازي کردند و کاراکترهايي هستند که بارهاي تکرار شدند و مردم هم دوست داشتند.
تازه منتقدها و تازه ديپلمگرفتهها به ما ايراد ميگيرند
شريفي نيا ضمن کنايه به برخي از منتقدان گفت: بچه هايي که تازه منتقد شدند يا تازه ديپلم گرفتند يا مدتي خبرنگار بودند و حالا منتقد شدند به ما ايراد ميگيرند و متوجه نميشوند که يک تيپ روحاني ممکن است در فيلمهاي متفاوت تغيير کند.پس در نقدها بايد ديد که بين نوع بازي يک تيپ فرق قائل شوند بازيگر حاجي دنيا با حاجي فيلم اخراجي ها چه فرق دارد. علاوه بر آنکه من نقشهاي به شدت متفاوتي را بازي کردهام. من در برج مينو نقش رزمنده بازي کردم و کانديداي سيمرغ شدم و در فيلم ده نمکي هم کانديداي جايزه بازيگري شدم يا اينکه خيلي ها نقش دايي در فيلم «ليلا» را مورد تقدير دادند.
يک بار ازدواج کردم و ديگر تمام شد
وي در مورد اينکه چرا اينقدر نقش مرد دو زنه را بازي ميکند گفت: کمتر کسي حاضر مي شود، نقش مرد دو زنه را بازي کند و من براي نشان دادن زشتي دروغ اين نقش را بارها بازي کرده ام و باز هم بازي خواهم کرد. زيرا اين يکي از مشکلات جامعه ماست. اتفاقا خيلي شايعات هم براي من درست کردند ولي من يک بار ازدواج کردم و ديگر تمام شد.
شريفي نيا همچنين گفت: دروغگويي مردي که دو زنه است معضل جامعه ما است و خيلي از خانواده ها را هم از بين برده است. اتفاقا کمتر کسي است که بتواند جاي من بازي کند و براي بازي در اين نقش پول بيشتري به من مي دهند.
اين بازيگر وتهيه کننده سينما گفت: براي اخراجيها سراغ آقاي صديق شريف رفتيم و او گفت من ديگر نقش روحاني بازي نميکنم من گفتم بيخود ميکني که بازي نميکني. تو لحن و بيان و حتي عربي صحبتکردن بهترين فرد براي ايفاي نقش روحاني هستي درست بازي ميکني. براي کسي که نقش روحاني را خوب بازي ميکند بايد سراغش رفت و پول بيشتري هم به او داد.
شريفينيا در پاسخ به سوالي درباره اينکه فيلمهاي طنز ايراني از سطح کيفي قابلقبولي برخوردار نيستند گفت: مردم دوست دارند از اين کارها ببينند و اين فيلمها فروش خوبي هم دارند. يک کسي که خسته از محل کار مي آيد، و مي خواهد فيلم مفرح ببيند نبايد نسبت به خواست او بيتوجهي کرد.
شخصيتي که من بازي ميکنم را هم مردم هم کارگردان و هم تهيهکننده دوست دارند
شريفي نيا در پاسخ به اين سوال که چرا نقشهايش را با مايه هاي طنز بازي ميکند گفت: همه آدمها يک طنزهاي در زندگي دارند. شخصيتي که تيکه و متلک اندازد مورد پسند مخاطب است. علاوه بر آن که شخصيتي که بازي ميکنم را هم کارگردان و هم تهيه کننده دوست دارند پس چرا مايه هاي طنز در آن به کار نبرم.
وي ادامه داد: يک فيلمي بود با مهران مديري هم بازي شده بوديم. کارگردان کار به مديري ميگفت که اين را بگو و آن را نگو. مديري هم گفت پس چرا من را براي کار آوردي. شخصيت مديري با همان جدي بودنش، طنزهاي زير پوستي خوبي دارد، چرا از اين استفاده نکند؟
شريفي نيا نسبت ادعاي ديگر مجري مبني بر اينکه برخي منتقدان ميگويند سينماي کمدي ايران سراغ مسائل سطحي و نازلي مي رود؛ واکنش نشان داد. او گفت: من اين را قبول ندارم که سينماي کمدي ما سطح بالايي ندارد و اصلا با اين نگرش به سينماي ايران موافق نيستم. سينماي کمدي ايران نسبت به ديگر گونههاي سينمايي پيشتاز است و فيلمهاي زيبايي در زمينه کمدي در اين مملکت ساخته شده است.
هنر و تجربه سينماي شبهروشنفکري ما را نجات داد
وي با تاکيد بر اينکه هر نوع فيلمي براي مردم ما لازم است گفت: يک سالي هست که بخش هنر و تجربه باز شده است و توانسته است سينما شبه روشنفکري ما را نجات دهد. مخاطبان سينما از آدمهاي مختلفي هستند، مثل مدرسه و دانشگاه که سطوح مختلفي براي خودش دارد. در سينماي ايران نيز همه رقم داريم. يک کسي که خسته از محل کار مي آيد، و مي خواهد فيلم مفرح ببيند نبايد نسبت به خواست او بي توجهي کرد.
سينماي روشنفکري ديد فروش ندارد، فيلمهاي جمشيد هاشمپور را زد
شريفي نيا افزود: براي عده اي همان فيلم سينماي کمدي که بعضي هم ميگويند سينماي شونه تخم مرغي لازم است. يک زماني بود سينماي شبه روشنفکري ما آمد و فيلمهاي تجاري که مثلا جمشيدهاشم پور بازي مي کرد را زدند. يعني وقتي ديدند فيلمخودشان فروش نداشت به اين فيلمها و مردم ايراد ميگرفتند که اين فيلم را نبينيد. در صورتي که مردم، اين فيلمها را ميديدند ولي وقتي به مردم توهين ميشد، ديگر نميروند اين نوع فيلم ها را ببينند.
اين بازيگر سينما و تلويزيون در بخش ديگري از صحبتهايش گفت: سينما بخشي اش سرگرمي است تمام فرهنگ مملکت که قرار نيست در سينما باشد پس مساجد و مدارس و ديگر جاها چه کار ميکنند.
اين همه آدم فرهنگي در شوراي پروانه ساخت و پروانه نمايش نميفهمند که بدآموزي دارد
مدقق از شريفي نيا پرسيد که برخي هم هستند که ميگويند اين فيلمهاي طنز بدآموزي دارند؟ و شريفي نيا گفت:يعني اين همه آدم فرهنگي در شوراي پروانه ساخت و پروانه نمايش نفهميدند که بدآموزي دارد. وزارت ارشاد يک سري آدم فرهنگي را براي ساخت و نمايش فيلم گذاشته است و فيلم هم مهر جمهوري اسلامي ميخورد و همه نظر مي دهند.
کل سينما چي هست که باند هم داشته باشد
مجري برنامه در مورد ورود بازيگران به سينمايا باندهاي بازيگري در سينما سوال کرد و شريفي نيا هم درجواب گفت: به قولي مورچه چيه که کله پاچه باشد. کل سينما چي هست که باند هم داشته باشد. بحث باند در سينما نيست، تمام دنيا براي کارهاي هنري گروه تشکيل مي دهند. شما در يک اداره کار ميکنيد با يک گروه کار ميکنيد در سينما هم همينطور است.
امکان ندارد کسي با پول و پارتي ستاره سينما شود
مدقق پرسد اين وسط امکان ندارد کسي با پول و پارتي بتواند استار شود و شريفي نيا گفت: نه امکان ندارد. هر کسي که پول ميگيرد و بازيگر ميآورد کلاه بردار است. ما بازيگري که ميآوريم بايد بتواند بازي کند، بايد استعداد داشته باشد، بايد بتوند چهار تا ديالوگ حفظ کند. شايد بازيگري هم باشد در نقش شش و هفت يک فيلم، با دو ميليون بازي کند ولي در سينما باقي نميماند.
آموزشگاه بازيگري نداشتم شايد اگر داشتم وضعمان خوب ميشد
وي در پاسخ به اين سوال که نقش آموزشگاههاي بازيگري را چگونه ميبيند به کنايه گفت:من آموزشگاه بازيگري نداشتم شايد اگر داشتم وضعمان خوب ميشد. اگر آموزشگاه بازيگري باشد که يک آموزش و متن تدوين شده بدهد، کلاس خوبي است ولي به صرف بازيگر بودن نميتوان آموزش دهنده خوبي باشي.ممکن است کسي معلم خوبي باشد ولي بازيگر نباشد استاد پرويز ممنون اصلا بازيگر نبود ولي استاد بازي من بود.
مجري برنامه ادعاي ديگري در مورد کم مطالعه بودن بازيگران مطرح کرد و شريفي نيا با تاييد آن گفت: البته آنهايي که بازيگران شاخصي هستند کم مطالعه نيستند. اما اشکال سينما اين است که کمتر مطالعه ميکنند. من از کساني که ميخواهند بازيگري شوند ميپرسم که حداقل صدتا کتاب خواندند. تمام اينهايي که من وارد سينما کردم از آدمها اهل مطالعه و فرهيخته بودند. ويشکا آسايش در سريال امام علي (ع) يکي از اين نمونه هاست. کسي که من وارد سينما کردم پول داديم و در فيلمها بازي کردند مثلا اميرعلي دانايي، نگين محسني يا بهاره افشاري. حتي برويد از پارسا پيروز فر بپرسيد که براي اولين حضورش در سينما چگونه بازيگر شد.
بازيگري را سر صحنه مي بيني وسط کار گذاشت و رفت. مي پرسي کجا رفته؟ ميگويند رفته که خودش را بسازد!
در انتهاي برنامه مدقق با اشاره به ادعاي يکي از ميهمانان هفتههاي گذشته گفت: ميهماني داشتيم که گفته بود بين بازيگران سينما استعمال مواد مخدر رواج پيدا کرده است و در مورد خيلي از آنها مشکل ساز شده است چقدر اين موضوع صحت دارد؟ شريفي نيا با تاييد اين موضوع گفت: بازيگري را سر صحنه مي بيني وسط کار گذاشت و رفت. مي پرسي کجا رفته؟ ميگويند رفته که خودش را بسازد! اتفاقا معضل من با کساني که ميگويند باند داري همين است. کساني که من براي بازيگر ميآورم از لحاظ اخلاقي طلا هستند. متاسفانه اعتياد معضلي است که گريبانگير بعضي از بازيگران ما شده است و خيليها به مشکل خوردند. (به خنده) يکي بود که ميگفت يک جايي بگذاريم که تست اعتياد بگذارند و بعد وارد سينما شوند.