مواد آرایشی و بهداشتی چطور به سیستم ایمنی ما لطمه میزنند؟
خراسان/ پوست اولین لایه دفاعی بدن است و تعادل میکروبیوم موجود روی آن به حفظ سیستم ایمنی بدن و حفظ میکروبهای مفید کمک میکند؛ اما شستوشوی زیاد و استفاده از لوازم بهداشتی نامناسب میتواند پیامدهای بدی برای پوست و سلامت ما داشته باشد
مواد و کالاهای بهداشتی که برای نظافت روزانه پوست از آنها استفاده میکنیم، از انواع صابونهای ضد باکتری گرفته تا ژلهای شستوشو میتوانند از طریق تغییر میکروبیوم پوست، بر سلامتی کلی ما تاثیر بگذارند و ما را در برابر بیماریهای مزمن حساستر یا مقاومتر کنند. در این راستا برخی از متخصصان نگراناند که کاهش وقت گذراندن در فضای باز، همراه با استفاده بیش از حد از مواد شیمیایی قوی، صابون ضدباکتری و حتی برخی محصولات آرایشی، باعث شود میکروبیوم پوست در بهترین حالت آن نباشد و تغییر کند که به باور آنها، ممکن است به افزایش بیماریهای مزمن کمک کند. در این مطلب به نقل از «ایندیپندنت» بیشتر به این موضوع میپردازیم.
تعادل میکروبهای خوب و بد!
پوست هم مانند روده محل زندگی میلیونها باکتری، ویروس و قارچ است؛ ارگانیسمهای ریزی که عموما میکروب نامیده میشوند و به بدن ما کمک میکنند بهدرستی عمل کند. چیزهایی که پوست روزانه با آنها تماس دارد، میتواند ترکیب میکروبهای روی آن را تغییر دهد؛ به این معنی که رشد میکروبهای مفید و بیخطر آن را دشوار کند یا برای میکروبهای مضر فرصت رشد به وجود بیاورد. یک میکروبیوم نامتعادل یعنی تعداد میکروبهای مفید کم یا میکروبهای مضر زیاد؛ با ابتلا به بیماریهای مزمن مرتبط است. به عنوان مثال ابتلا به پسوریازیس و اگزما به فقدان تعادل در میکروبیوم پوست ربط دارد. همچنین شواهد فزایندهای وجود دارد که نشان میدهد میکروبیوم پوست در تنظیم سیستم ایمنی بدن ما نقش مهمی ایفا میکند و میتواند با بیماریهای مزمنی که روی پوست نیستند، مانند آسم، پوسیدگی دندان، بیماری التهابی روده و انواع خاصی از آرتروز مرتبط باشد.
پوست چطور روی سیستم ایمنی تاثیر میگذارد؟
میکروبها چربی روی سطح پوست را تجزیه و به حفظ یک سد محافظ کمک میکنند. برخی میکروبهای پوست هم مواد ضدباکتری یا ضدالتهابی تولید میکنند. میکروبهای پوست در آموزش سیستم ایمنی بدن و جلوگیری از التهاب مزمن هم نقش مهمی دارند؛ یعنی به سیستم ایمنی ما یاد میدهند چه چیزی را تحمل کند و به چهچیزی واکنش نشان دهد. تقریبا ۳ تا ۴درصد سلولهای ایمنی بدن در پوستاند و تماس با میکروبهای طبیعی و متنوع پوست به سیستم ایمنی کمک میکند با باکتریها، قارچها و ویروسهای مفید یا بیخطر سازگار شود و آنها را تحمل کند. اگر این تحمل وجود نداشته باشد، سیستم ایمنی واکنش بیش از حد نشان میدهد و خطر ابتلا به آلرژی یا بیماریهای خودایمنی (که در آن سیستم ایمنی به بدن حمله میکند) افزایش مییابد. این مواجهه همچنین باعث میشود سیستم ایمنی با عوامل بالقوه بیماریزا مبارزه کند. پژوهشها به طور فزایندهای نشان میدهند که تماس بیشتر با گیاهان و سایر عوامل طبیعی میتواند به بهبود تنوع میکروبیوم پوست کمک کند.
محصولات زیبایی میتوانند به پوست آسیب برسانند
حفاظت از پوست در برابر آسیب به منظور ایجاد محیطی مناسب برای میکروبهای خوب اهمیت زیادی دارد اما برخی محققان نگراناند که این محصولات و پاککنندهها به پوست آسیب برسانند. خشک شدن بیش از حد پوست در پی استفاده از مواد پاککننده شیمیایی به عوامل بیماریزا امکان عبور از سد پوست و ورود به عمق بافتها را میدهد. بدن به التهاب واکنش نشان میدهد که با گذشت زمان ممکن است به التهاب نظاممند تبدیل شود. التهاب یا بیماریهای پوستی با مشکلاتی مانند التهاب مفاصل، آسم یا آلرژیها مرتبط است. مواد شیمیایی موجود در بسیاری از پاککنندهها یا صابونهای ضدباکتری علاوه بر خشک کردن پوست، باعث میشوند بسیاری از میکروبهای مفید روی پوست هم از بین بروند.
چه نوع محصولاتی محافظ پوست هستند؟
برای حفاظت بهتر از میکروبهای خوب پوست بهتر است از محصولاتی استفاده کنید که مواد شیمیایی قوی مانند سورفکتانتها در آنها کمتر باشد. مقدار پهاش (pH) محصولات زیبایی و صابونها نیز میتواند بر میکروبیوم پوست تاثیر بگذارد. پهاش طبیعی پوست با مقدار متوسط ۴.۷ کمی اسیدی است. این اسیدی بودن بهعنوان یک دفاع ضدمیکروبی علیه پاتوژنهای مضر عمل و به پوست کمک میکند میکروبهای مفید را حفظ کند. اما پهاش برخی لوازم آرایشی، شامپوها، ضدآفتابها یا صابونها بالاتر یا پایینتر از پهاش طبیعی پوست است که میتواند پوست را به طور قابلتوجهی تغییر دهد.