با کودک افسرده خود چگونه رفتار کنیم؟

ايران ناز/ کودکان مي‌توانند براي مقابله با اضطراب و ناکامي، روش‌هاي دفاعي مانند کناره‌گيري، انکارکردن، سرکوبي و فرافکني را به کار بگيرند. کودک ياد گرفته هميشه از موقعيت‌ها و شرايط ناراحت‌کننده و محرک‌هاي آزاردهنده، کناره‌گيري کند تا در آرامش باشد. مکيدن انگشتان و شب‌ادراري، از علائم اضطراب است که حتي در سنين نوجواني هم اتفاق مي‌افتد. درواقع هنگامي که کودک نتواند راه‌هايي را براي مقابله با اضطراب بجويد، مجبور مي‌شود به زمان خردسالي برگردد. در مرحله‌ي انکار، منکر واقعيت است و آن‌چه اتفاق افتاده را به‌نوعي سرپوش مي‌گذارد. در مرحله‌ي سرکوبي، تلاش او در جريان فراموشي حالت‌هاي اضطراب، به‌کار مي‌رود تا به‌تدريج آن‌را از ذهن خودآگاهش دور سازد اما در مرحله‌ي فرافکني، هر حادثه و اتفاقي که در زندگي‌اش رخ‌مي‌دهد را به ديگران نسبت‌مي‌دهد. درنتيجه کودکاني که تمايل شديد به استفاده از مکانيسم‌هاي دفاعي در برابر اضطراب دارند، نمي‌توانند از روابط سالم عاطفي و ذهني برخوردار باشند.امروزه اضطراب‌هاي اجتماعي کودکان، بيش‌تر به‌چشم مي‌آيد و عامل فرار کودک از اجتماع، مردم، دوستان، مجالس و ميهماني‌هايي‌ست که درواقع، با اضطراب‌هاي اجتماعي، بدني، فکري و رفتاري روبه‌روست. علائم اضطراب کودک نشانه‌هاي اضطراب کودک در بعد جسمي(فيزيولوژيک) هم‌چون بزرگسالان، با تنفس تند، لرزش دست و پا، گرم شدن و سرخي صورت، گرفتگي صدا و تپش قلب، همراه استکه با آرام‌ساختن، قابل اصلاح مي‌باشد و در بعد فکري (شناخت‌درماني) تلاش کودک بر اين است که ديگران از او راضي باشند، تأييدش کنند، طردش نکنند و مهم باشد و اگر غير از اين شود، برايش ناخوشايند است. در بعد رفتاري که (با رفتاردرماني قابل اصلاح است)، کودک ياد مي‌گيرد خانه برايش مکاني امن است،نياز به دوست ندارد، از جمع، گريزان و در کوچه و خيابان هميشه سرش پايين است و ترس از نگاه ديگران دارد. به‌خوبي نمي‌تواند سؤال کند و جواب دهد و احساس ناامني مي‌نمايد. کودکان در طول دوره‌ي زندگي‌شان، ممکن است افسردگي را تجربه کنند که اين اختلال با افزايش سن، در دختران، بيش‌تر از پسران ديده مي‌شود. افسردگي، زماني در کودک ايجاد مي‌شود که احساس و تصور بدي از خود داشته باشد و اين احساس، زماني‌که به اوج خود برسد، تبديل به يک بيماري مي‌شود.عوامل خانوادگي و زيستي، بيش‌ از عوامل ديگر در بروز افسردگي نقش دارند.افسردگي کودکي، پيامدهاي منفي بسياري را به‌همراه دارد ازجمله افسردگي‌ در ادوار آينده، عدم سازگاري‌هاي اجتماعي، مشکلات تحصيلي و در برخي مواقع حتي اقدام به خودکشي. نه تنها بزرگسالان افسرده مي شوند، بلکه بچه ها و نوجوانان نيز به افسردگي که بيماري قابل علاجي است، مبتلا مي گردند. در حدود پنج درصد کودکان و نوجوانان در جامعه از افسردگي رنج مي برند. کودکاني که زير فشار استرس هستند، در معرض خطر بيشتري براي افسردگي مي باشند. اين کودکان اختلالات توجه، يادگيري يا اضطراب دارند. افسردگي مي تواند جنبه خانوداگي داشته باشد. رفتار کودکان و نوجوانان افسرده با رفتار بزرگسالان افسرده تفاوت دارد. علايم زير مي تواند والدين را در شناسايي افسردگي کودکان خود کمک کند: 1- اندوه، اشک و گريه مداوم 2- نااميدي 3- کاهش انگيزه فعاليت (از فعاليته هاي مطلوب گذشته نمي تواند لذت ببرد) 4- خستگي مداوم و انرژي تحليل رفته 5- انزواي اجتماعي و ارتباط ضعيف با ديگران 6- اعتماد به نفس پايين و احساس گناه 7- افزايش حساسيت به خود يا ناتواني 8- افزايش بيقراري، خشم يا تنفر 9- اشکال در ارتباط با ديگران 10- شکايت هاي مکرر از بيماري جسمي مانند سردرد و شکم درد 11- غيبت هاي مکرر از مدرسه و يا عدم انجام تکاليف مدرسه 12- تمرکز ضعيف بر روي مطالب 13- اختلالات عمده در خواب و خوراک 14- سخن گفتن درباره فرار از خانه و يا تلاش در جهت آن 15- افکار يا رفتار دال بر خودکشي کودکي که معمولا با دوستانش بازي مي کرد، حالا بيشتر وقتش را در خانه و بدون انگيزه به تنهايي مي گذارند. اموري که قبلا براي کودک نشاط آور بودند، حالا لذتي براي او ندارند. اين کودکان از مرگ دم مي زنند و مي گويند که مي خواهند بميزند. کودکان افسرده در سنين بزرگسالي تمايل بيشتري براي خودکشي دارند. نوجوانان افسرده ممکن است به سوي مصرف مواد مخدر، داروها و الکل روي آورند. کودکان و نوجواناني که درخانه و يا در مدرسه مشکلاتي را به بار مي آورند، ممکن است واقعا افسرده باشند،ولي خود ندانند. کودکان افسرده هميشه غمگين نيستند بنابراين والدين و معلمين ممکن است ندانند که دردسرهايي که آنها ايجاد مي کنند به افسردگي آنها ارتباط دارد. وقتي که ما مستقيما از اين کودکان افسرده بپرسيم، گاهي ممکن است بگويند که غمگين هستند. تشخيص و درمان به موقع براي کودکان افسرده ضروري است. افسردگي يک بيماري جدي است که به کمک روانپزشک کودکان نياز دارد. درمان کامل شامل درمان فرد و خانواده است. در درمان افسردگي کودکان ممکن است که داروهاي ضدافسردگي نيز نياز باشد. با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد