تاثیر شگفت انگیز بازی های آزاد بر سلامت روان کودک

کودکت/ براساس پژوهش‌هاي اخير، ميزان مشکلات بهداشت و سلامت روان در جوانان رو به افزايش است. در واقع، براساس مطالعات انجام شده، اين مشکلات دليل ساده‌اي دارد و آن تمايل نداشتن به بازي هاي آزاد در سنين کودکي است. به گفته کارشناسان، طي ۵۰ سال گذشته، فرصت بازي و تعامل در کودکان تا حد چشمگيري کاهش يافته است. طبق بررسي وضعيت سلامت و بهداشت روان کودکان، ميزان افسردگي، اضطراب و روان‌پريشي در آن‌ها رو به افزايش است. براساس مطالعات پزشکي، «بازي هاي آزاد»؛ يعني، بازي‌هايي که کودکان بدون هيچ قانون و هدف خاص و صرفا به قصد لذت و شادي به آن‌ها مشغول مي‌شوند با رشد و تکامل قشر قدامي مغز در ارتباط است. اين قسمت از مغز مسئوليت توجه، حافظه، کنترل تکانه‌ها و تنظيم احساسات را بر عهده دارد. در واقع، آنچه در نظر اول فقط چرخيدن و پرسه زدن به نظر مي‌رسد نشان‌دهنده يک توانايي بسيار مهم مغزي است که براساس آن، شخص مي‌تواند خود را، در زمين بازي، کلاس درس و محيط کار، مشغول و متمرکز نگه دارد. مديريت احساسات و ثبات عاطفي براي درک اين موضوع، بايد بازي کودکان را از نزديک تحت نظر قرار داد. براي مثال، وقتي دو کودک مشغول کشتي گرفتن هستند، گفتگوهاي کوتاه بي‌شماري بين آن‌ها رد و بدل مي‌شود. اين نوع بازي‌هاي خشن و رقابتي تلاش براي پيروز شدن بر ديگري است. در اين نوع بازي‌ها، علاوه بر تلاش براي پيروزي، بايد حواستان به رقيبتان هم باشد؛ يعني، اگر در شرف پيروزي هستيد، بايد به رقيب هم فرصت دهيد تکان بخورد و واکنش نشان دهد. به عبارت ديگر، بايد مدام حواستان به عملکرد خود و رقيبتان باشد. اگر قصد داريد ضربه‌اي وارد کنيد، بايد مراقب باشيد آسيبي به حريفتان نرسانيد. در واقع، بازي بايد مفرح به نظر برسد، نه دعوا و جنگ. مهارت‌هاي عملکرد اجرايي آن دسته از مهارت‌هايي است که به کودکان کمک مي‌کند در محيط‌هايي مانند کلاس درس موفق عمل کنند. کودکان در معرض انبوه محرک‌ها قرار مي‌گيرند و بايد بتوانند توجه خود را به وظيفه مورد نظر معطوف کنند، خواه اين وظيفه گوش دادن و توجه به معلم باشد، خواه انجام فعاليتي مستقل. کودک بايد اين توانايي را داشته باشد که اگر يکي از همکلاسي‌هايش حواس او را پرت کرد يا قصد آزار او را داشت، بتواند فکر کند و واکنش صحيح و حساب شده نشان دهد. ثبات عاطفي و مديريت احساسات به کودکان کمک مي‌کند بتوانند ارتباط موثر و مناسبي با معلمان و همکلاسي‌هاي خود برقرار کنند. مجموعه اين مهارت‌هاي عملکردي کمک مي‌کند در هر لحظه بهترين تصميم را براي پيشبرد وضعيت موجود بگيريد. براي شکل‌گيري شخصيتي کاملا کارآمد، يادگيري اين مهارت‌ها لازم و ضروري است. اجازه دهيد کودکان قوانين بازي را بسازند مهارت‌هاي عملکردي ضعيف مي‌تواند منجر به اضطراب و افسردگي شود، زيرا اين ضعف توانايي فرد را در تعامل با گروه‌هاي اجتماعي، خانواده و همسالان کاهش مي‌دهد. خبر خوب اين است که مي‌توان اين مهارت‌ها را با بازي‌هاي مختلف تمرين و تقويت کرد. اين اتفاق زماني مي‌افتد که بچه‌ها آزادانه با هم بازي کنند و مسئوليت مسائل مربوط به خود را بپذيرند. ورزش‌هايي که قانون و ساختار مخصوص دارند شايد از نظر ارزش‌ حرکت و توجه به سلامت فوق‌العاده باشند، اما افراد ديگري قوانين آن‌ها را نوشته‌اند. ساختن لگو نيز به همين ترتيب است، شايد از نظر مهارت‌هاي تمرکز و تحرک مفيد باشد، اما داراي جهات مشخص است. تعامل دوستانه با همسالان موضوع بسيار مهمي است. براي مثال، کودکاني که به بازي‌هاي نمايشي علاقه‌مندند، حين اين بازي‌ها، مهارت‌هاي اجرايي را تمرين مي‌کنند. چرا که در اين بازي‌ها تصميم مي‌گيرند چه کسي چه نقشي را بازي کند و چگونه آن را به نمايش درآورد. وقتي کودکان به حال خود رها شوند، بدون محدوديت قوانين، شروع به خلق بازي‌هاي جديد مي‌کنند. متاسفانه امروزه به دليل ترس از آسيب ديدن کودک، اهميت چنداني به بازي هاي آزاد و فيزيکي داده نمي‌شود. همچنين، از آنجا که بخش عمده‌اي از اوقات کودکان صرف يادگيري و کلاس‌هاي فوق برنامه مي‌شود، فرصت چنداني براي بازي هاي آزاد در اختيار ندارند. اين نگراني وجود دارد که با کاهش فرصت کودکان براي بازي هاي آزاد با همسالان خود، زندگي سخت و طاقت‌فرسايي براي آن‌ها به وجود آيد. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد