بيتوته/ استويا (stevia) يک گياه بومي آمريکاي جنوبي است که امروزه در کشورهاي مختلف اروپايي کشت و مصرف ميشود. خوشبختانه کشت اين گياه چند سالي است که در زمينهاي شهرهاي شمالي ايران نيز شروع شده است. استويا يک گياه با قدرت شيرين کنندگي بسيار قوي ميباشد که ميتواند يک جايگزين مناسب براي قندهاي تصفيه شده باشد. اين گياه هميار لاغري است، فشار خون را کاهش ميدهد، با ديابت و قند خون بالا مقابله ميکند. براي آشنايي با اين شيرين کننده صد در صد طبيعي با ما همراه باشيد.
استويا و لاغري
برگهاي استويا حاوي موادي به نام استويوزيد و ربوديوزيد A ميباشد. اين ترکيبات شيرين کنندههاي طبيعي هستند. براي همين هم براي لاغري بسيار مفيدند. به خاطر اينکه ترکيبات موجود در اين گياه کالري نداشته و حدود 300 برابر شيرينتر از قند ساکاروز هستند. البته توجه داشته باشيد که صرف مصرف اين گياه و يک شبه لاغري ممکن نخواهد بود. براي خوش اندامي بايد يک رژيم غذايي مناسب داشته باشيد و ورزش کنيد.
استويا براي مقابله با ديابت
شيرهي برگهاي استويا شيرين کنندهي صد در صد طبيعي است. ترکيبات موجود در اين گياه ميزان گلوکز را پايين نميآورند اما شاخص گليسمي بسيار پاييني در حد هيچ دارند. در واقع گياه استويا باعث بالا رفتن انسولين نميشود. بهتر است عصارهي استويا جايگزين قند شود. البته قبل از هر کاري اول با پزشک خود مشورت کنيد.
استويا فشارخون را کاهش ميدهد
برگهاي استويا حاوي موادي به نام استويوزيد هستند. نتايج پژوهشهاي متعددي که روي حيوانات آزمايشگاهي انجام شده نشان ميدهد که اين ترکيب ميتواند باعث افزايش قطر رگها شود. براي همين هم خون به راحتي در رگها جريان مييابد. در سال 2003 در چين، پژوهشي روي 168 بيماري فشار خوني انجام شد. نيمي از شرکت کننده ها روزانه 3 عدد کپسول 500 ميلي گرمي استويوزيد مصرف کردند (به مدت 3 سال) و گروه ديگر پلاسبو يا همان دارونما دريافت کردند. بررسيها نشان داد که فشار خون سيستوليک (عدد بزرگتر) گروه اول از 150 به 140 mmHg رسيده است و فشار خون دياستوليک شان (عدد کوچکتر) از 95 به 89 mmHg کاهش يافته است. اما تغيير قابل مشاهده اي در وضعيت گروه دوم که دارونما مصرف کرده بودند ديده نشد. البته توجه داشته باشيد که استويوزيد هنوز به عنوان دارو براي کاهش فشار خون بالا تجويز نميشود. اما افرادي که فشار خون نرمالي دارند ميتوانند از آن استفاده کنند.
استويا و خداحافظي با پوسيدگي دندانها
عصارهي گياه استويا حاوي ترکيبات بسيار شيريني است که در عين حال باعث پوسيدگي دندان نميشود. علاوه بر اين استويوزيد موجود در اين گياه عملکردي مشابه با فلور دارد و به طور چشمگيري از پيشرفت جرمهاي دندان پيشگيري ميکند. براي همين اين گياه بهترين جايگزين براي قند به شمار ميآيد.
استويا براي مقابله با فشار خون بالا
اين گياه براي افرادي که از فشار خون بالا رنج ميبرند بسيار مفيد است. استويوزيد ميزان قند خون را کاهش ميدهد و حساسيت به انسولين را بالا ميبرد. انسولين هورموني است که براي کنترل ميزان قند خون ترشح ميشود.
توصيه ميشود افرادي که فشار خون بالا دارند به جاي قند و غذاهايي که با شکر سفيد تهيه ميشود عصارهي استويا مصرف کنند. البته توصيه ميکنيم اول با پزشکتان مشورت کنيد.
استويا در محصولات آرايشي بهداشتي
در بعضي از کشورها از عصارهي استويا در ترکيبات محصولات آرايشي بهداشتي نيز استفاده ميکنند. اين گياه به خمير دندان طعم شيريني ميدهد و جلوي پوسيدگي دندانها را نيز ميگيرد.
چگونه اين گياه را تهيه کنيم؟
اين گياه چند سالي است که در شهرهاي شمالي کشورمان کشت ميشود. اين محصول به صورت برگهاي خشک بستهبندي شده و همچنين عصاره به فروش ميرسد. از عصارهي اين گياه براي تهيه انواع کيکها، مربا، گز و غيره استفاده ميشود. به خاطر اينکه اين گياه چندين برابر شيرينتر از ساکاروز ميباشد. برگهاي خشک شدهي آن به صورت دم کرده مصرف ميشود. توجه داشته باشيد که عصارهي اين گياه تا يک يا دو ماه بعد از توليد قابل مصرف است؛ و ديابتيها ميتوانند آن را جايگزين قند کنند. برگهاي خشک استويا در انجمنهاي ديابتيها وجود دارد. اين گياه به صورت برگ خشک بسته بندي شده و عصاره در شهرهايي مانند رشت، اصفهان، مازندران و احتمالاً تهران نيز به فروش ميرسد. اميدواريم روزي برسد که اين گياه بين مردم جايگاه خود را پيدا کند و در تهيهي نوشابه ها، شيرينيجات و کلاً محصولات غذايي شيرين استفاده شود. ميتوانيد سري به عطاريهاي شهرتان بزنيد و سراغ اين گياه را بگيريد. اگر اطلاعات بيشتري در مورد نحوهي کشت يا تهيهي اين محصول نياز داريد به وبلاگ زير مراجعه کنيد.