تبيان/ بدان نمازي است بين نماز مغرب و عشا که فضيلت بسيار دارد و چون از آن ساعت مردم غفلت دارند، لذا نماز غفيله اش ناميدند و آن دو رکعت است.
غفيله اسم مصغر از غفلت است؛ يعني غفلت کوچک
آمده است، در ساعت غفلت اگر دو رکعت نماز- هر چند خفيف و مختصر خوانده شود خداوند آن شخص را اهل دار کرامت (بهشت) قرار مىدهد. (همان، ص 120) گفتنى است که کلمه غفيله از ماده غفلت است و علت اين که اين نماز را غفيله ى گويند، به خاطر اين است که ساعت غفلت (بين مغرب و عشا) خوانده مىشود زيرا معمولاً در اين ساعت شيطان سعى مىکند افراد را از ياد خدا و فضيلت وصفناپذير نافله غافل نمايد.
شايد يکي از دلايل توصيه به اقامه نماز غفيله و ثواب آن، اين است که: حضرت يونس عليه السلام يک لحظه غفلت کرد و از قوم خود جدا شد و سرنوشت او با دريا و ماهي پيوند خورد و در شکم ماهي پس از انابه به درگاه خداي سبحان نجات پيدا کرد و شايد تأکيد رسول اکرم صلي الله عليه و آله بر اين نماز، به لحاظ غفلت هاي کوچک و بزرگي باشد که ما هر روز مرتکب مي شويم. تا ما هم از ظلمت هاي ظاهري و باطني نجات پيدا کنيم.
بزرگان گفته اند: بالاترين ذکر در بين اذکار، ذکر يونسيه «لااله الا انت سبحانک اني کنت من الظالمين» است.
آياتى که در نماز غفيله خوانده مى شود اثر و خواصى دارد که اهل بيت(عليهم السلام) از آن مطلع بودند; ازاين رو به ما چنين دستورى داده اند; مثلا در مورد ذکر«لااله الاّانت» که در اول نماز غفيله خوانده مى شود، از پيامبر(صلى الله عليه و آله) نقل شده که فرمودند: اسم اعظم خداست و موجب استجابت دعا مى باشد.
قسمتى از ذکر نماز مستحبى که در رکعت اوّل خوانده مى شود در سوره انبيا، آيه هاى 87 و 88 آمده و به ذکر «يونسى» نيز معروف است و همان دعايى است که حضرت يونس(عليه السلام) موقعى که در شکم ماهى بزرگ بود خواند و براى نجات خود از خدا کمک خواست. ذکر ديگر نماز غفيله که در رکعت دوم و بعد از سوره حمد مى آيد ـ در سوره انعام، آيه 59 آمده است که در اين آيه شريف، از اسرار غيب و علم و قدرت خدا و وسعت دايره حکم و فرمان او سخن به ميان آمده است.
در روايات شيعه براي نماز غفيله ثواب و فوايد بسياري بيان شده که ما در اين جا به برخي از آنها اشاره مي نماييم.
هر کس اين دو رکعت را در بين نماز مغرب و عشا بخواند و به اين دعا تبرّک جويد و حاجت خود را از حضرت حق طلب نمايد خداوند حاجت او را بر آورده نمايد و آن چه را خواهد به او کرامت کند
1. نماز بين نماز مغرب و عشاء بسيار فضيلت دارد و آن نماز توبهکنندگان است و در روايت وارد شده که به آن نماز «غفيله» مي گويند و آن دو رکعت است، که در رکعت اول پس از حمد آيه وَ ذَا النُّونِ إِذْ ذَهَبَ مُغاضِباً و در رکعت دوم پس از حمد آيه وَ عِنْدَهُ مَفاتِحُ الْغَيْبِ مىخوانند، و ثواب اين نماز نزد خدا از گرفتن روزه بيشتر است.[ديلمي، حسن، ارشاد القلوب الي الصواب، سلگى نهاوندى، على، ج1، ص 232]
2. امام صادق(عليه السلام) از پدرش و او از پدرانش(عليه السلام) روايت نموده که پيامبر خدا(صلي الله عليه و آله) فرمود: در ساعت غفلت نماز نافله گزاريد هر چند که دو رکعت نماز ساده باشد؛ زيرا آن دو رکعت سراى ارجمندى و بهشت را به دنبال آورد. عرض شد: اى پيامبر خدا! ساعت غفلت کدام است؟ فرمود: بين مغرب و عشاء (نماز غفيله).[صدوق، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، حسن زاده، صادق، ص 115، ح 1]
3. هشام بن سالم از امام صادق(عليه السلام) نقل مي کند که آن حضرت فرمود: هر کس اين دو رکعت را در بين نماز مغرب و عشا بخواند و به اين دعا تبرّک جويد و حاجت خود را از حضرت حق طلب نمايد خداوند حاجت او را بر آورده نمايد و آن چه را خواهد به او کرامت کند».[ بهايي، منهاج النجاح في ترجمة مفتاح الفلاح، بسطامى، على بن طيفور، ص 309]
نماز بين نماز مغرب و عشاء بسيار فضيلت دارد و آن نماز توبهکنندگان است و در روايت وارد شده که به آن نماز «غفيله» مي گويند و آن دو رکعت است، که در رکعت اول پس از حمد آيه وَ ذَا النُّونِ إِذْ ذَهَبَ مُغاضِباً و در رکعت دوم پس از حمد آيه وَ عِنْدَهُ مَفاتِحُ الْغَيْبِ مىخوانند، و ثواب اين نماز نزد خدا از گرفتن روزه بيشتر است
کيفيت خواندن نماز غفيله
يکى از نمازهاى مستحبّ نماز غفيله است که بين نماز مغرب و عشا خوانده مىشود. اين نماز دو رکعت است که در رکعت اوّل آن، بعد از حمد بايد به جاى سوره، اين آيه را بخوانند:
«وَ ذَا النُّونِ إِذْ ذَهَبَ مُغاضِباً فَظَنَّ أَنْ لَنْ نَقْدِرَ عَلَيْهِ فَنادى فِي الظُّلُماتِ أَنْ لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَکَ إِنِّي کُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ کَذلِکَ نُنْجِي الْمُوْمِنِينَ».
و در رکعت دوم بعد از حمد به جاى سوره، اين آيه را بخوانند «وَ عِنْدَهُ مَفاتِحُ الْغَيْبِ لا يَعْلَمُها إِلَّا هُوَ وَ يَعْلَمُ ما فِي الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ ما تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَةٍ إِلَّا يَعْلَمُها وَ لا حَبَّةٍ فِي ظُلُماتِ الْأَرْضِ وَ لا رَطْبٍ وَ لا يابِسٍ إِلَّا فِي کِتابٍ مُبِينٍ».
و در قنوت آن بگويند: «اللَّهُمَّ إِنِّي اسْأَلُکَ بِمَفاتِحِ الْغَيْبِ الَّتِى لا يَعْلَمُهَا الَّا انْتَ انْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ انْ تَفْعَلَ بِي کَذا وَ کَذا» و به جاى کلمه «کذا و کذا» حاجت هاى خود را بگويند و بعد بگويند: «اللَّهُمَّ انْتَ وَلِىُّ نِعْمَتِى وَ الْقادِرُ عَلَى طَلِبَتِى تَعْلَمُ حاجَتِى فَأسْأَلُکَ بِحَقِّ مُحَمّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ عَلَيْهِ وَ عَلَيْهِمُ السَّلامُ لَمَّا قَضَيْتَهَا لِي».[خميني، روح الله، توضيح المسائل (المحشى) ، ج 1، ص 430،]
درباره اين نماز غفيله آمده است: هر کس بين نماز مغرب و عشا اين دو رکعت نماز را بخواند، خداوند آنچه سوال کند به او عطا مىنمايد. (وسائل الشيعه، ج 8، ص 121)
منابع:
اسلام کوئيست
سايت بصيرت
افکار نيوز
با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد
بازار