آسمان خراش های بلند جهان که بر فراز ابرها ساخته شده اند
سيارک/ بشر در آرزوي ابدي براي فراتر از حد معمول و حتي گاهي غيرمجاز، چندين شاهکار مهندسي برجسته را رقم زده است. اين وسواس تا حدي پيشرفت کرده است که انسان مدرن نه تنها ميتواند برجهاي بلند را با قللهايي که از ابرها عبور کرده اند، بسازد، بلکه در آنها با بهره گيري از نماي نفس گير که ديده ميشود کاملاً راحت زندگي کند؛ و از همه مهمتر، در جستجوي روشهاي جديد، شاهکارهاي بيشتر و بيشتر معماري ايجاد کند.
به ۶ مورد از بلندترين آسمان خراشهاي جهان در اين مقاله نگاهي مياندازيم.
چه زماني ساخت آسمان خراشها شروع شد و چگونه به بهشت رسيديم
آسمان خراشها در تاريخ ما، مهندسي و حتي فرهنگ، جايگاه ويژهاي را اشغال ميکنند. اصطلاح آسمان خراش بيش از ۱۰۰ سال پيش، يعني در دهه ۱۸۸۰ در برابر ظهور معماري در حال تحول "سبک شيکاگو" ظاهر شد. در اين دوره، توسعه دهندگان نه تنها سعي در شکستن رکورد ارتفاعي داشتند بلکه آنها نيز در پي ايجاد هرچه بيشتر فضاي مسکوني يا تجاري بودند تا مالک زمين بتواند از اجازه دادن اين فضا براي نيازهاي مختلف حداکثر بهره را ببرد. از آن زمان به بعد، آسمان خراشها در سراسر جهان، به ويژه در شهرهاي پرطرفدار، ديده ميشود، جايي که ميليونها نفر در جستجوي زندگي بهتر در تلاش هستند.
نکته جالب:
در هنگام ساخت برجها، آنهايي که از آستانه ارتفاع ۱۵۰ متري عبور کرده اند، آسمان خراش محسوب ميشوند.
با توجه به اينکه روند توسعه و ساخت و ساز تحول پيدا کرده است، آسمان خراشهايي ظاهر ميشوند که از ارتفاع نيم کيلومتر و حتي ۸۰۰ متر بالاتر رفته اند. اما چنين پروژههاي جاه طلبانه نياز به محاسبات کاملاً دقيق، ايجاد مصالح ساختماني ويژه، ارتباطات مهندسي دارد که نه تنها يک ساختار قدرتمند را حفظ ميکند بلکه ايمني کامل، پايداري در برابر هرگونه نوسانات پوسته زمين يا جريان باد و طوفان، حرکت راحت و اسکان را تضمين ميکند.
۱. برج ۴۳۲ خيابان پارک در نيويورک (ايالات متحده آمريکا)
اين آسمان خراش با ۴۲۵.۵ متر ارتفاع، بلندترين ساختمان مسکوني نيمکره غربي شد. اين ساختمان مجلل که توسط رافائل وينولي طراحي شده است، در منهتن، يکي از معتبرترين محلههاي نيويورک واقع شده است. اساس ساختاري شکل ساختمان ۹۶ طبقه مربعي بود که به صورت ارگانيک در تصوير معماري منطقه قرار گرفت. با وجود اين که شما هيچ عنصر طراحي خيالي را بر روي آن مشاهده نخواهيد کرد، اما هنوز هم به پرطرفدارترين ساختمان مسکوني تبديل شده است که در آن تنها ميلياردرها و ثروتمندترين افراد روي کره زمين ميتوانند اقامتگاه خريداري کنند.
در اين برج شيخ فاواز ال هوکر از عربستان سعودي با مساحت ۷۶۷ متر مربع، لوکسترين اقامتگاه را دارد. علاوه بر ۱۰۴ آپارتمان فروخته شده از ۱۶ تا ۹۵ ميليون دلار، همه چيز براي يک زندگي فوق العاده راحت وجود دارد: يک اسپاي تمام عيار (مرکز ماساژ درماني)، مرکز تناسب اندام، استوديوي يوگا، سالنهاي عظيم براي مراسم و رويدادها، يک اتاق بيليارد، سينما، استخر سرپوشيده با چشم اندازهاي خارق العاده به شهر
۲. برج مرکز در ووهان (چين)
زيبايي باورنکردني برج مرکز، به معناي واقعي کلمه در تابلوهاي شيشهاي متحرک وي پنجرهها پيچيده است و به يک گوهر واقعي از شهر چيني ووهان تبديل شده است. متخصصان انستيتوي طراحي و تحقيقات معماري شرق چين با الهام از شکلهاي يک قايق دريانوردي سنتي، تصميم به ايجاد يک آسمان خراش منحصر به فرد گرفتند که ۴۳۸ متر ارتفاع و در ۸۸ طبقه برج، مکاني براي آپارتمانهاي مسکوني، اداراي و يک هتل شيک دارد. علاوه بر اين، ويژگي اصلي اين پروژه نه تنها شکل اصلي ساخت و ساز بلکه اين ساختمان همچنين به دليل معرفي فناوريهاي فوق مدرن صرفه جويي در مصرف انرژي، توسعه و کاربرد عناصر محافظ منحصر به فرد که از قرار گرفتن در معرض نور خورشيد، باد و حتي زمين لرزههاي شديد جلوگيري ميکند، قابل توجه است.
۳. برجهاي دوقلوي پتروناس در کوالالامپور (مالزي)
برجهاي دوقلوي پتروناس ۴۵۱.۹ متري به عنوان بلندترين سازه در مالزي شناخته ميشوند و در رده بندي جهاني در رتبه شانزدهم قرار دارند، اما بلندترين برجهاي دوقلوي جهان هستند. براي مردم مالزي، مجموعه پتروناس به نوعي سمبل تبديل شده است که به جهانيان اعلام کرده است که اين کشور وارد اقتصاد جهاني شده است. اين رويداد در اواخر قرن گذشته رخ داد و همزمان با راهاندازي آسمان خراش (۱۹۹۸). اشکال حيرت انگيز که در بتن و فلز ساخته شده است، بر اساس هندسه اسلامي، سنتها و آرمانهاي مالزي را براي آينده ترکيب ميکند. اين امر به ويژه در يکي از قابل تشخيصترين ويژگيهاي ساختمان، در "پل آسمان" که دو برج را به هم وصل ميکند، قابل توجه است.
يک واقعيت جالب:
تعداد معدودي از ساختمانها در جهان ميتوانند به اين امر دامن بزنند که نخست وزير در طراحي آن شرکت کند. اما اين برجهاي دوقلوي توسط مهاتير محمد، يکي از رهبران ارشد مالزي ساخته شده است. اين او بود که پيشنهاد ساخت آسمان خراشها به سبک اسلامي را داد. برجهاي منحصر به فرد از ستاره هشت ضلعي داراي برجستگيهاي نيم دايرهاي براي ثبات ساخته شده اند.
۴. برج تايپه ۱۰۱ در تايوان
آسمان خراش تايپه ۱۰۱ اولين ساختمان در جهان شد که از ارتفاع ۵۰۰ متري عبور کرد. ارتفاع آن به ۵۰۹.۲ متر ميرسد و تعداد زيادي طبقه را شامل ميشود - ۱۰۱. در زمان افتتاح يکي از بناهاي نمادين اين سياره در سال ۲۰۰۳، بلندترين ساختمان جهان بود، اما بعد از گذشت تنها ۱۵ سال از نردبان رتبه بندي به رتبه ۱۰ رسيد.
از هر نظر جذاب و زيبا، اين آسمان خراش از لحاظ توسعه "معماري پايدار" براي ساختمانهاي بلند، استاندارد جهاني را رعايت کرده است. همانطور که مشخص شد، برج تايواني در سال ۲۰۱۱ براي بهره برداري و نگهداري از گواهينامه LEED به گواهينامه LEED پلاتيني رسيده است که براي ساختماني با اين اندازه نادر است. گواهينامه ليد LEED مخفف (Leadership in Energy and Environmental Design) در ترجمه فارسي براي ساختمان با مصرف بهينه انرژي و طراحي زيست محيطي با امتيازهاي زير داده ميشود:
گواهينامه LEED معمولي ۴۰ تا ۴۹ امتياز
گواهينامه LEED نقرهاي ۵۰ تا ۵۹
گواهينامه LEED طلائي ۶۰ تا ۷۹
گواهينامه LEED پلاتيني ۸۰ به بالا
برج تايپه ۱۰۱ نه تنها با زيبايي خود، بلکه با دستاوردهاي مهندسي همه را شگفت زده کرده است.
علاوه بر سيستم کنترل هوشمند، کنترل انرژي و منظره خيره کننده، يک دمپر ۷۲۸ تني در داخل تايپه ۱۰۱ وجود دارد. اين وسيله در مقياس بزرگ براي خنثي کردن حرکت جانبي بادهاي قوي طراحي شده است. اين دقيقاً همان چيزي است که باعث ميشود چنين ساختار باشکوهي در حين استراحت قدرتمند و ايمن حفظ شود.
۵. برج ساعت سلطنتي مکه (عربستان سعودي)
اين ساختمان عظيم که به ارتفاع ۶۰۱ متر ميرسد، بخشي از مجموعهاي است که از ۷ آسمان خراش ايجاد شده در مکه، شهر مقدس همه مسلمانان - تشکيل شده است. همه اين برجها بخشي از پروژه بنياد پادشاه عبدالعزيز است که هدف از آن مدرن سازي اين شهر به منظور خدمت به مسلماناني است که سالانه زيارت ميکنند. Royal Clock Tower يک هتل بزرگ با اتاقهاي راحت است که براي استقبال از مومناني که در طول حج به مکه ميروند، طراحي شده است.
شبها ميليونها چراغ روي برج ساعت (برج رويال ساعت، عربستان سعودي) روشن ميشود.
جذابيت اصلي اين بنا ساعت آن است که در چهار طرف برج قرار دارد. اندازه قطر آن ۴۳ متر است که به طور خودکار آن را به بزرگترين در جهان تبديل ميکند. با توجه به اينکه ساعت ۴۵۰ متر از سطح زمين بالاتر است، بالاترين ساعت معماري اين سياره به حساب ميآيد.
۶. برج خليفه در دبي (امارات متحده عربي)
آسمان خراش بلند مرتبه برج خليفه واقع در دبي همه رکوردها را شکسته و نه تنها در ساخت و ساز بلکه اين بنا با ارتفاع ۸۲۸ متري، ۱۰ سال پيش ساخته شده است، و در اين مدت هرگز تأسيسات جديدي وجود نداشته است که بتواند مساحت، قد، تعداد طبقات و پيچيدگي ساختار مهندسي و سيستمهاي تعمير و نگهداري را به خود اختصاص دهد. تا کنون برج خليفه با ۱۶۳ طبقه برجستهترين ساختمان جهان است که فقط در ۶ سال ساخته شده است.
در حقيقت، اين برج يک شهر واقعي است که با پارکهاي خود، بلوار و چمنهاي معطر، آپارتمانهاي مجلل و اتاقهاي هتل، بسياري از مطبها و بوتيکها، زمين تنيس و استخرها، اسپا و يک سالن ورزشي لذت بخش است؛ و همچنين برجهاي مشاهده براي مشاهده زمين که بايد به مراتب بالاتر و بالاتر برود. اکنون يکي از آنها در ارتفاع ۵۵۵ متري واقع شده است - اين سطح در طبقه ۱۴۸ است، اگرچه اولين و دومين سکوهاي مشاهده هنوز باقي مانده اند و در ارتفاع ۴۵۲ متري (۱۲۴ طبقه) و ۴۵۶ متر (۱۲۵ طبقه) واقع شده اند.