ورود آب دشتمال به تالاب هامون

منطقه سیستان سال‌هاست با خشکسالی مواجه است که بخشی از آن ناشی از قهر طبیعت و بخشی دیگر مرتبط با وضعیت مدیریت منابع آبی در افغانستان است.
این وضعیت در حالی ادامه دارد که در گذشته، سرمنشاء رودخانه هیرمند به افغانستان واگذار شده و این امر منجر به مناقشات متعدد بر سر حق‌آبه بین دو کشور شده است.
از شامگاه نهم اسفندماه، آبی با دبی بسیار اندک وارد خاک ایران شده که برخی آن را سیلاب و برخی دیگر حق‌آبه سیستان می‌دانند، اما این موضوع نادرست است.
ساکنان سیستان به‌خوبی به یاد دارند که در پایان زمستان هر سال، با آب شدن برف و بارش باران، آب به سمت تالاب بین‌المللی هامون سرازیر می‌شود. اما این آب‌ها به هیچ عنوان نمی‌تواند به عنوان حق‌آبه تلقی شود.
در سال‌های اخیر، دولت افغانستان به ویژه در دوره‌های اخیر نه‌تنها به معاهدات بین‌المللی در زمینه تخصیص حق‌آبه هیرمند و هامون پایبند نبوده‌اند، بلکه با احداث آبراه‌ها و سدها، در تلاش برای جلوگیری از ورود آب به ایران بوده‌اند. به عنوان مثال، در زمان ریاست جمهوری حامد کرزای، ادعای دریافت نفت به جای آب مطرح شد.

ورود آب به هامون

---

بازار

---

مدیرکل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان در تاریخ دهم اسفند ماه، از ورود آب دشتمال از رودخانه‌های فراه و هاروت افغانستان به تالاب بین‌المللی هامون خبر داد.
محمدرضا علیمرادی افزود: پیرو بارش‌های اخیر در افغانستان، آب دشتمال از مرز شمالی منطقه سیستان وارد ایران شده و به تالاب هامون رسید.
وی ابراز امیدواری کرد که ورود آب ادامه یابد و بر پیگیری حق‌آبه تالاب هامون تأکید کرد. این تالاب، هفتمین تالاب بین‌المللی و دوازدهمین ذخیره‌گاه زیست‌کره در جهان است.

ضرورت پیگیری حق‌آبه
با توجه به معاهدات بین‌المللی، حق‌آبه تالاب هامون ۶۰ میلیون متر مکعب در سال است، در حالی که گنجایش این تالاب ۱۱ تا ۱۳ میلیارد متر مکعب است و این مقدار به تنهایی کافی نیست. همچنین، حق‌آبه هیرمند ۸۲۰ میلیون متر مکعب است که در سال‌های اخیر تحقق نیافته و دولت افغانستان به بهانه کمبود آب در بالادست، از این موضوع طفره رفته است.
رئیس‌جمهور، در سفر دیماه خود به سیستان و بلوچستان، بر ضرورت پیگیری حق‌آبه هیرمند تأکید کرد و گفت: قرار است استاندار و تیمی از وزارت نیرو با افغانستان وارد مذاکره شوند.
حال مردم سیستان منتظر تحقق وعده‌های رئیس‌جمهور و ورود حق‌آبه سالانه هامون و هیرمند هستند تا نه تنها اشتغال در این منطقه تأمین شود، بلکه آسایش و تولید به این منطقه بازگردد و شاهد مهاجرت معکوس به سیستان باشیم.