جزئیات بیشتر از چهار تولهیوزپلنگ توران در آستانه بلوغ

ایرنا/ تولههای یوزپلنگ «تلخاب» شامل ۲ توله نر و ۲ تولهیوزپلنگ «هَرب» شامل یک توله نر و یک توله ماده در طبیعت منطقه حفاظتشده توران در شرق استان سمنان اکنون در شرف استقلال و رسیدن به سن بلوغ قرار دارند. سلامت کامل این تولهیوزها شاید بتواند نویدبخش تغییر سرنوشت یوزپلنگها از انقراض باشد.
طبق گفته متخصصان، یوزپلنگ گونهای در خطر انقراض است و اکنون فقط شماری از آنها در ایران و آفریقا زیست میکنند. جمعیت یوزپلنگها قابل سرشماری نیست، چرا که گونهای گوشتخوار و شبگرد است، اما با استفاده از دوربین تلهای و بررسی قلمرو جمعیت آنها تخمین زده میشود.
اکنون تخمین جمعیت یوزپلنگ آسیایی در طبیعت ایران ۱۷ قلاده یوزپلنگ در طبیت توران شهرستان شاهرود است، یعنی از نظر ژنتیکی، در معرض خطر انقراض محسوب میشود و باید با توجه ویژه حفاظت شود.
جمعیت این گونه ارزشمند با بررسی تصاویر ثبت شده به وسیله دوربینهای تلهای و بررسی علامتگذاریهایی که یوزپلنگهای آسیایی در حیات وحش پارک ملی توران در قلمرو خود انجام میدهند، مورد بررسی قرار میگیرد.
خالهای سیاه روی پوست یوزپلنگ آسیایی در هر قلاده متقاوت با قلاده دیگر و منحصر به فرد است. کارشناسان طبق بررسی تصاویر ثبت شده در دوربینهای تلهای سلامت یوزپلنگها و یا شناسایی یوزپلنگ جدید را نوید میدهند و برای آن شناسنامه تهیه میکنند.
خبر سلامت چهار تولهیوزپلنگ
شهریور ۱۴۰۳ بود که کارشناسان ادارهکل حفاظت محیطزیست سمنان در بررسیهای خود از زادآوری موفق و چندقلوزایی یوزپلنگهای «تلخاب» و «هرب» خبر دادند.
چهار تولهیوز فرزندان «هرب» و «تلخاب» هستند
مدیرکل حفاظت محیطزیست سمنان روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان کرد: یوزپلنگ «تلخاب» صاحب ۲ توله نر و «هرب» صاحب یک توله نر و یک توله ماده است و طبق شواهد، چهار توله در سلامت کامل و در آستانه رسیدن به سن استقلال هستند.
سعید یوسفپور افزود: منظور از چهار تولهیوزپلنگ آسیایی زیستگاه توران شاهرود در شرف استقلال زیستی، همین فرزندان یوزپلنگهای «تلخاب» و «هرب» است.
طبق تحقیقات انجام شده، یوزپلنگ جزو پستانداران چندهمسری است و از ۲ تا سه سالگی بالغ میشود و تا هشت سالگی قدرت زادآوری دارد و نوع زایش یوزپلنگ آسیایی چندقلوزایی است.
شناسایی ۲۳ فرد یوزپلنگ
یوسفپور ادامه داد: ۲۳ فرد یوزپلنگ در ایران شناسایی شد که ۶ فرد در سایت تکثیر و ۱۷ فرد در پارک ملی توران زیست میکنند.
مدیرکل حفاظت محیطزیست سمنان تصریح کرد: جمعیت یوزپلنگها در طبیعت بر اساس برآوردها به همراه تصاویرِ دوربینهای تلهای اعلام میشود و ممکن است جمعیت واقعی یوزها بیشتر یا کمتر باشد.
«هرب» و «تلخاب» را بیشتر بشناسیم
یکی از یوزپلنگهای مشاهده شده در شهریور ۱۴۰۳ «هرب» یوزپلنگ مادهای بود که تصویر او به همراه ۲ فرزندش در اواسط سال ۱۴۰۱ در مجموعه حفاظتی توران سمنان توسط دوربینهای تلهای ثبت شده بود و تصاویر ثبت شده در شهریور ۱۴۰۳ بیانگر زایمان سوم و تولد ۲ فرزند دیگر از او است.
«هرب» تنها مادر زادآور توران نیست، بلکه دوربینهای تلهای در پارک ملی توران بهار ۱۴۰۲ تصاویر یوزپلنگ مادر با نام «خورشید» را با چهار فرزندش ثبت کرده بود و در تابستان ۱۴۰۳ نیز مشاهده شده بود.
یوزپلنگ مادر با نامهای «تلخاب» یا «خورشید» به همراه توله هایش برای نخستین بار در چهارم خرداد ۱۳۹۹ در منطقه حفاظت شده توران رویت، تصویربرداری و صاحب شناسنامه شد. نام اولیه این یوز مادر «تلخاب» بود و به علت مادرشدن چندبارهاش نام «خورشید» هم به آن داده اند.
منطقه توران یا خارتوران در شرق استان سمنان، یکی از سه منطقه حفاظت شده ایران با مساحت یک میلیون و ۴۷۰ هزار هکتار، خاستگاه زیست یوزپلنگ ایرانی به شمار میرود.
یوزپلنگ ایرانی به عنوان سومین گربه سان زیبای آسیایی شناخته می شود که در آستانه انقراض قرار دارد و بیم آن می رود که برای همیشه نه تنها ایران بلکه جهان این گونه جانوری را از دست بدهد و اینگونه محیط زیست و گنجینه حیات وحش کشور دچار نقصانی بزرگ شود و از این رو یوزپلنگ ایرانی در فهرست اتحادیه بین المللی حفاظت از محیط زیست قرار دارد، به معنای اینکه گونهای در خطر انقراض است، حدود ٢ هزار سال پیش یوزها در بیشتر نقاط آسیا حضور داشتند، اما اکنون حضورشان منحصر به نواحی بیابانی ایران و پارک ملی توران شده است.
یوزپلنگ دوره بارداری سه ماه دارد و به طور معمول فصلهایی که رطوبت هوا بیشتر است برای جفتگیری این گونه ارزشمند مناسب است و بر پایه تحقیقات انجام شده، دی و بهمن بهترین ماههای سال برای جفتگیری یوزپلنگ آسیایی است که پس از ۹۰ روز معمولا در اردیبهشت ماه توله به دنیا میآید.