داناب؛ اقدام فرهنگی برای سازگاری با اقلیم خشک

ایرنا/ شرایط خاص اقلیمی و آب و هوای خشک و نیمه‌خشک کشور از یک سو و استمرار خشکسالی از سوی دیگر، تهدیدی برای نسل‌ها، گیاهان و حیات جانوری ایجاد کرده و از همین رو ممارست در قالب اجرای طرح «داناب» دانش‌آموزی در کشور و استان البرز به عنوان اقدامی فرهنگی برای سازگاری با کم‌آبی مورد توجه قرار گرفته است.

امروزه برای نهادینه شدن آموزش ها در بخش های مختلف ، از جمله مقابله با حوادث طبیعی مانند سیل ، زلزله ، خشکسالی تا فرهنگسازی در زمینه رانندگی، ایثار و فداکاری، مدرسه ها به عنوان جامعه هدف قرار گرفته تا شاید بتوان شرایط خوب زیستن و بهره گیری از مواهب الهی ، معنوی و اجتماعی را به خوبی در جامعه جا انداخت.

---

بازار

---

در این سالها شاهد آن هستیم که خشکسالی و کم بارشی عرصه را از منابع طبیعی ، انسانی و جانوری تنگ کرده و به بیابانزایی دامن می زند؛ این پدیده اقلیمی که جنگل ها ، مراتع ، کشاورزی و منابع حیاتی را تحت تاثیر قرار داده نیازمند سازوکار مناسب برای مقابله یا همزیستی مسالمت آمیز است.

بر این اساس هر چند دستگاههای اجرایی با توان و بضاعت مالی و تجهیزاتی خود درصدد مدیریت منابع آبی هستند اما واقعیت امر این است که هنوز جامعه فرهنگ سازگاری با خشکسالی را به خوبی تمرین نکرده یا آماده پذیرش شرایط جدید اقلیمی نیست .

با اینکه ایران در قرون متمادی ۲ دوره ۳۰ ساله ترسالی و خشکسالی را تجربه کرده اما شرایط اقلیمی جهان به دلیل اقدامات خسارت بار انسانی در طبیعت به گونه دیگری رقم خورده و توالی منظم ۲ دوره خشکسالی و ترسالی مانند گذشته در این وضعیت اقلیمی شاید دست نیافتنی باشد.

استان البرز از جمله مناطقی است که در ادوار گذشته میانگین بارندگی سالانه آن بین ۴۰۰ تا ۶۰۰ میلی متر ثبت شده اما امروز این میزان به کمتر از۲۸۰ میلی متر رسیده و حتی در چند سال اخیر بارش به صورت برف در این استان مانند قرون و ادوار گذشته نمود عینی نداشته است.

به طور مثال زمستان ۱۴۰۳ با کمترین بارش برف آن هم در ارتفاعات سپری شد و اکنون این وضعیت سبب شده تا سد کرج مانند سالهای گذشته سبز و پرآب نباشد و با درونی تکیده از آب گردشگران و مردم را متاثر می کند.

با این وجود همانطور که اشاره شد طرح داناب یکی از برنامه های کلان کشوری است که با مشارکت ۲ وزارتخانه نیرو و آموزش و پرورش با هدف مجاب کردن نسل ها به رعایت صرفه جویی در مصرف آب پیش می رود و انتظار آن است که نسل های آینده ساز هشدارها را به والدین و خانواده ها گوشزد کنند و خود نیز در چاره اندیشی فنی و مهندسی مانند اختراعات و ابتکارات در بخش آب سهیم شوند.

استان البرز با گستره پنج هزارو۸۰۰ کیلوکتر مربع به لحاظ وسعت کوچکترین و از نظر جمعیت یکی از پرتراکم ترین استان های ایران به شمار می رود؛ اکنون بیش از سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفر در این استان کم وسعت سکونت دارند و براساس آمار سالانه بیش از ۱۲۰ هزار مهاجر به جمعیت آن افزوده می شود.

جمعیت دانش آموزی این استان در سال تحصیلی جاری حدود ۵۲۰ هزار نفر اعلام شد که این جمعیت در بسیاری مواقع کمک حال مسوولان دستگاههای اجرایی مانند مشارکت در نهالکاری ، حفظ محیط زیست ، پاکسازی اراضی از پسماندها و رساندن پیام مسوولان به گوش خانواده ها است.

در این میان طرح داناب یکی از روزنه های امید است که دستگاههای اجرایی با مشارکت دانش آموزان برای نهادینه کردن مصرف بهینه متمسک شده و امیدوارند نسل پویا ، شنوا و آینده ساز، گره از مشکل دیرینه پرمصرفی آب بر دارد و جامعه را از غفلت پیرامونی و خطرات اقلیمی آگاه سازد.

امروز یاوران دانش آموزی داناب استان البرز در سالن همایش امام علی (ع) آموزش و پرورش البرز گردهم آمدند تا نکات تازه در خصوص خطرات زیست محیطی ، اقلیمی و جوی را از مجریان طرح های آب استان بشوند.

بچه ها ؛سفره های آبی خالی است

داود نجفیان مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای استان البرز از سخنرانان این گردهمایی بود که با ابراز نگرانی شدید از وضعیت منابع آبی استان خطاب به همیاران آب گفت که بچه به گوش والدین و مردم برسانید که سفره های آبی البرز خالی شده و سهمی برای آینده باقی نمانده است .

او بار دیگر خطاب به دانش آموزان بیان کرد که به والدین بگویید که اگر دوستدار بچه ها و نسل های آینده خود هستید از سهم آنان اضافه برداشت آب نداشته باشید ؛ بگذارید نسل ها هم با همین مقدار کم آب زندگی کنند؛ شستن خودروها ، آبیاری غرق آبی باغچه ها و ریخت و پاش آب ضربه مهلکی به زندگی فرزندان و آینده سازان است .

نجفیان با قدردانی از مشارکت دانش آموزان گفت که امسال ۶۰ هزار دانش آموز البرزی با ما در طرح داناب همکاری کردند ؛ ان عزیزان پیام ها را به خانواده ها انتقال دادند و از آنان متشکریم اما همچنان باید مراقب منابع آبی باشیم .

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای البرز به اجرای پروژه های متعدد از طرح جامع آبرسانی تا اجرای طرح های بازچرخانی پساب و برنامه های فرهنگسازی اشاره کرد و افزود: هرآنچه که در توان داشتیم انجام دادیم ؛ بسیاری از مناطق دارای چالش آبی از کم آبی نجات یافت اما بارش ها و طبیعت دست ما نیست و در اینجا باید مردم همکاری کنند و نگذارند تغییر اقلیم ضربه بیشتری به منابع آبی و زیست محیطی بزند.

وی با اشاره به کاهش بارش ها در سال آبی جاری گفت : تابستان سختی پیش رو داریم ؛ امیدواریم مردم این وضعیت را بهتر درک کنند و با همراهی و همفکری بتوانیم از این وضعیت عبور کنیم .

نجفیان بار دیگر به وضعیت نگران کننده منابع آب سطحی و زیر زمینی البرز گریزی زد و گفت : واقعیت امر این است که در بخش های کشاورزی ، شرب و صنعتی باید به حداقل ها اکتفا کنیم تا تابستان گرم را با کمترین مشکل کم آبی پشت سر بگذاریم.

وی با اشاره به تکیدگی سفره های آب زیر زمینی البرز ادامه داد: ماهها و سالها بارندگی مداوم لازم است تا این سفره ها دوباره احیا و به حالت طبیعی بازگردند.

۲۰ مدرسه همراه طرح داناب

محمد جعفر کرمانشاهی مجری مشاور و مجری طرح داناب استان البرز به خبرنگار ایرنا گفت : این طرح در سه شهرستان تابعه استان به اجرا درآمده و در مجموع ۲۰ مدرسه همراه هستند.

وی ادامه داد: برنامه های آموزشی متعددی برای همیاران آب اجرا شده تا بتوان پیام آب را به گوش مردم رساند چرا که البرز در وضعیت مناسب آبی قرار ندارد.

کرمانشاهی گفت : برنامه های متنوعی از مسابقه تا برپایی نمایشگاه با مشارکت همیاران آب در استان البرز اجرا شده و طرح داناب با جدیت دنبال می شود؛ در این سالها مدیران مدارس منتخب با متولیان امور آب استان همراهی و همکاری خوبی داشته و باید دامنه آموز شها را گسترش دهیم .

وی اظهار کرد : استان البرز به رغم ظرفیت های قابل ملاحظه اقتصادی به ویژه در زمینه کشاورزی متاسفانه از بحران آب در مقیاس راهبردی رنج می برد به بیان دیگرموضوع منابع آب چالش اساسی در عرصه های اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی استان تبدیل شده است.

وی ادامه داد: کاهش شدید منابع آب زیر زمینی ناشی از برداشت های بی رویه در سالهای گذشته و وجود قابل توجه شاه های غیر مجاز آب ، توسعه پایدار استان را به دلیل متکی بودن بیشتر فعالیت های کشاورزی ، شرب و صنعت به منابع آب زیرزمینی به چالش کشیده است.

مجری طرح داناب البرز گفت : اینک برای زمقابله و رویایی با ابعاد مختلف بحران آب به عزم ملی نیاز است ؛ انجام این خواسته نیز زمانی تحقق خواهد یافت که تمام بهره برداران منابع آب در حفظ و حراست از این منابع خدادادی فعالانه شرکت داشته باشند.

وی تاکید کرد: کودکان ونوجوانان دارای تفکر عینی و انتزاعی هستند یعنی علاوه بر امور ملموس و غیر عینی قادر به در ک وافعیت غیر عینی نیز هستند ؛ در اطرح داناب تفکر انتزاعی به دانش آموزان امکان تجزیه و تحلیل مسائل و مفاهیم مرتبط با بحران آب و نیز چراجویی در این باره را می دهد.

کرمانشاهی اظهار کرد: در طرح ملی دانش آموزی نجات آب تمام دانش آموزان پسر و دختر مقطع متوسطه اول در مناطق شهری و روستایی مخاطب قرار می گیرند و آموزش می بینند.

آخرین خبر البرز در اینستاگرام :
https://instagram.com/alborztoday