کُرک‌های دردساز صنوبرهای اردبیل

ایرنا/ اردبیلی‌ها همزمان با فصل بهار و بیداری طبیعت در نقاط مختلف شاهد الیاف گیاهی معلق در هوا هستند؛ مهمان ناخوانده‌ای که با ازدیادش به ویژه در چند سال گذشته برخی شهروندان را عاصی کرده و نفس برخی از ساکنان شهر را به شماره انداخته است.

اردیبهشت که فرا می‌رسد کافی است باد ملایمی در اردبیل شروع به وزیدن کند تا آسمان سفیدپوش شود؛ موسم بهار در اردبیل با ناپایداری‌های جوی از جمله وزش باد همراه است و همین باد، آتشی می‌شود در خرمن شکوفه‌ها.

---

بازار

---

اردبیلی‌ها که نیمی از سال را طی پاییز و زمستان در حاکمیت هوای سرد و همراه با بارش‌های گاه و بی‌گاه سپری می‌کنند، همراه با بیداری طبیعت همچنان وزش باد، تجمع ابرها، رگبار و رعد و برق را چند روز یک‌بار شاهد می‌شوند؛ شرایطی که نقاط مختلف به ویژه مرکز شهر را پر از زائده‌هایی مانند الیاف و پنبه می‌کند.

پنبه‌ها یا الیاف‌مانندهایی که همراه با شدت وزش باد تعداد و میزان پراکندگی‌شان در سطح شهر بیشتر می‌شود، در هیچ کجا شهروندان را در امان نمی‌گذارد و هرچه به خرداد نزدیک‌تر می‌شویم، زائده‌های سفید رنگ آویزان از درختان به ویژه در هسته مرکزی شهر بیشتر به چشم می‌آید.

اگرچه برخی این کُرک‌های سفید معلق در فضا را قابل تحمل می‌دانند، اما برخی نیز بر این باور هستند که کُرک‌های درختی می‌تواند به ایجاد مشکلات تنفسی و بینایی منجر شود و حتی با توجه به رشد و تکثیر سریع، تهدیدی بزرگ برای منابع آبی باشد؛ چنان که این مساله تنها به اردبیل محدود نبوده و شهرهای دیگر استان مانند نیر هم با کُرک‌های معلق درگیر هستند.

به هر روی به نظر می‌رسد حجم و میزان پراکندگی الیاف یا پنبه‌مانندها در آسمان اردبیل به ویژه در این چند سال نسبت به گذشته افزایش یافته و نارضایتی عمومی هم به همان نسبت بیشتر شده باشد که البته تا حدودی نمود آن را در انتقادها از نهادهای مسئول از جمله در سامانه‌های ثبت شکایت و فضای مجازی شاهدیم.

هوای نفس‌گیر و فضای کلافه کننده

یکی از شهروندان اردبیلی در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا در این زمینه اظهار کرد: پدران ما در گذشته شاهد چنین پدیده‌ای نبودند و مردم تنها در همین چند سال گذشته با پنبه‌های سرگردان در آسمان شهر مواجه شدند؛ به طوری که فصل بهار چهره شهر به طور کلی به هم می‌ریزد.

مهدی‌زاده افزود: هر بار که بادی می‌وزد، پنبه‌های معلق آسمان را می‌گیرد، به طوری که از خودرو تا دانشگاه و محل کار هر کجا که فکرش را بکنیم، به چشم می‌خورد و گاه با وزش با شدید شرایط چنان می‌شود که انسان را عاصی می‌کند.

وی خواستار اقدام جدی مسئولان دستگاه‌های مربوطه در این زمینه شد و گفت: الان که در غرب کشور با ریزگردها درگیر شدند، ما نیز در اردبیل با مساله پنبه‌های شناور در هوا مواجه هستیم و با توجه به اینکه به نظر می‌رسد علت این امر برخی درختان باشد، انتظار می‌رود نسبت به قطع و جایگزینی آنها اقدام شود.

شهروندی دیگر نیز در این زمینه گفت: اولین باری که شاهد این پنبه‌ها بودیم، میزانش بسیار کمتر بود و اینکه عده‌ای آنها را مربوط به درختان توت می‌دانستند اما رفته رفته چنان زیاد شد که تصور می‌کردیم ممکن است از مزرعه‌های پنبه در شهر پخش شود.

مهدی لطیفی اضافه کرد: در این فصل از سال گاه هوای اردبیل گرم می‌شود و در عین حال بادی که می‌وزد، باعث می‌شود این الیاف‌های سفید و پنبه‌مانند زمین و هوا را بگیرد؛ اما از طرفی فصل استفاده از کولرها نیست و مجبور به باز کردن پنجره‌ها می‌شویم که در نتیجه خانه و خودرو پر از این پنبه‌ها می‌شود.

وی عنوان کرد: اگر بچه‌ای کوچک، شخصی سالمند یا بیمار تنفسی هم داشته باشیم که اوضاع بغرنج‌تر می‌شود؛ زیرا در برخی نقاط شهر پنبه‌های معلق در هوا چنان زیاد است که در مواقعی حتی تنفس هم سخت می‌شود و با توجه به این شرایط انتظار می‌رود مسئولان در این زمینه چاره‌اندیشی کنند.

صنوبرها با گونه‌های جدید جایگیزین می‌شوند

مدیرعامل سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری اردبیل اما در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا با اشاره به آغاز توسعه ملموس فضای سبز در اردبیل از سال ۱۳۷۰ به بعد با درک اهمیت آن و تاسیس سازمان پارک‌ها و فضای سبز در ساختار مدیریت شهری، تشریح کرد: درختان صنوبری که بیشتر در هسته مرکزی شهر وجود دارند و عامل پراکنده شدن کرک‌های سفید هستند، پیش و پس از انقلاب اسلامی در زمانی کاشته شدند که بدنه تخصصی لازم در شهرداری وجود نداشت.

حمید رفیعی با تاکید بر اینکه این اقدام در راستا حفظ و توسعه فضای سبز شهری با توجه به بضاعت آن زمان انجام شده است، افزود: صنوبر یکی از درختان سازگار با اقلیم سردسیر منطقه آذربایجان است و انتظار می‌رود شهروندان در این بازه زمانی پراکنده شدن گرده‌ها و کُرک‌های گیاهان و درختان را تحمل کنند.

وی بیان کرد: این درختان سال‌ها پیش کاشته شده و اکنون به دوره کهنسالی و تنومندی رسیده‌اند و موضوع حذف و قطع کردن آنها که از سوی عده‌ای مطرح می‌شود، به هیچ وجه عقلانی و منطقی نیست؛ با توجه به اینکه تعداد صنوبرها در سطح شهر کم نیست، حذف فرضی آنها می‌تواند شرایط اردبیل را بیابانی کند.

مدیرعامل سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری اردبیل اضافه کرد: با توجه به این مسائل تلاش داریم با برنامه‌ریزی دقیق و کاشت درختان جدید در کنار صنوبرهای موجود، آنها را به تدریج جایگزین کنیم تا به سیما و منظر شهری هم لطمه‌ای وارد نشود.

وی عنوان کرد: چنان که برخی گیاهان گرده تولید می‌کنند، درختان صنوبر نیز به ویژه در دوره کهنسالی کرک‌های سفیدی تولید می‌کنند و اگر برخی افراد دچار حساسیت یا بیماری‌های تنفسی هستند، بر اساس توصیه پزشکان بهتر است در این بازه زمانی از ماسک استفاده کنند.

رفیعی تصریح کرد: باید توجه داشته باشیم که در هر کاری ممکن است کاستی‌هایی وجود داشته باشد ولی اگر مسئولان وقت ضرورت توجه به فضای سبز شهری را درک نمی‌کردند، این سازمان در زیر مجموعه شهرداری اردبیل شکل نمی‌گرفت و بر این اساس قصدی برای نکوهش اقدام‌های صورت گرفته در گذشته را نداریم و تلاش می‌کنیم از تجربه‌های پیشین برای جلوگیری از تکرار اشتباه‌ها پند بگیریم.

به درختان احترام بگذاریم

مدیرعامل سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری اردبیل با اشاره به کمبودی که از نظر سرانه فضای سبز وجود دارد، افزود: برخی از کسبه برای نمایش بهتر تابلوی مغازه خود با انواع روش‌ها نسبت به خشکاندن درختان کاشته شده در پیاده‌روها اقدام می‌کنند، در حالی که انتظار می‌رود مردم قدر زحمتی که برای کاشت این درختان کشیده شده را بدانند و در نگهداری از آنها به این مجموعه کمک کنند.

وی خاطرنشان کرد: همین درختان تنومند صنوبر شاخصی که برخی افراد ایده قطع کردن آنها را مطرح می‌کنند، با پیکره بزرگ خود از جمله در محدوده رودخانه بالیغلو به شهر ما زیبایی و هویت بخشیده‌اند و انتظار می‌رود مردم بیشتر مراقب فضاهای سبز شهری باشند و به ویژه به درختان احترام بگذارند.

رفیعی لزوم آگاه‌سازی مردم و نقش روشنگری رسانه‌ها در این زمینه را مورد اشاره قرار داد و گفت: با توجه به نقشی که این صنوبرها در بوم‌شناسی (اکولوژی) و تصفیه هوای شهر دارند، شایسته نیست برای چند هفته شکوفه‌دهی و گرده افشانی، بخواهیم آنها را قطع کنیم و انتظار می‌رود سازمان‌های مردم نهاد فعال در این حوزه نیز نقش خود را در زمینه آگاهی‌بخشی و روشنگری ایفا کنند.

صنوبر با نام علمی (Populus) درختی از راسته مالپیگی‌سانان و تیره بیدیان با نام انگلیسی پوپلار (Poplar) است که برای رشد نیاز به شرایط بومی خاص و منحصر به فردی ندارد و رسته‌های متفاوت آن می‌تواند با بوم و برهای متنوع سازگار شود و جزو درختان پرکاربرد در صنعت چوب نیز به شمار می‌رود.

صنوبر در مجموع ۸۵ گونه دارد که گونه‌های کبوده یا سپیدار، تبریزی یا شالک، تیره بومی چون پده و سفید پلت از این درخت در ایران یافت می‌شود و پایه‌های ماده آن دانه‌هایی تولید می‌کنند که کرک‌های سفید رنگی دارند و با وزش باد در هوا معلق می‌شوند.

آخرین خبر اردبیل در اینستاگرام :
https://instagram.com/ardabil__today