ایلام؛ گزینه راهبردی برای پایلوت انرژی خورشیدی کشور

ایرنا/ در آستانه سفر استانی رئیسجمهور و هیأت دولت به ایلام، بار دیگر فرصت تاریخی برای طرح و تصویب سیاستهای توسعهای فراروی استانی قرار گرفته که میتواند نه تنها گرهگشای اشتغال و درآمدزایی باشد، بلکه بخشی از نیازهای کلان کشور در حوزه انرژی برق را نیز بهصورت پایدار تامین کند.
ایلام با برخورداری از اقلیم گرم و خشک، تابش فراوان خورشید و زمینهای مناسب از جمله استانهایی است که واجد ظرفیت بیبدیل برای تبدیل شدن به مرکز (پایلوت) انرژیهای تجدیدپذیر کشور به ویژه در حوزه انرژی خورشیدی است. از نظر مکانیابی، مناطق مختلف استان به سبب تابش مستقیم آفتاب، آب و هوای خشک و دسترسی مناسب به شبکه برق، مکانهای ایدهآل برای نصب پنلهای خورشیدی به شمار میآیند.
بررسی دادههای اقلیمی نشان میدهد که ایلام سالانه بیش از ۳۰۰ روز آفتابی دارد و در برخی شهرستانهای جنوبی مانند دهلران و مهران شدت تابش خورشید به بیش از ۵.۵ کیلووات ساعت بر مترمربع در روز میرسد. شاخصی که از منظر فنی و اقتصادی برای راهاندازی نیروگاههای خورشیدی در مقیاس خانگی و صنعتی بسیار مطلوب است و این در حالی است که ناترازی برق کشور به ویژه در فصل تابستان به یکی از چالشهای جدی تبدیل شده و استفاده از انرژی خورشیدی میتواند بخشی از این بحران را به صورت بومی و کم هزینه مهار کند.
دولت سیزدهم گامهایی در حمایت از انرژیهای پاک برداشت، اما این کوششها بدون تمرکز جغرافیایی مؤثر و بدون انتخاب پایلوتهای استانی به نتیجه ملموس منتهی نشد و اکنون رئیس جمهور و دولت چهاردهم این فرصت را دارد که در سفر استانی به ایلام، با برگزیدن و معرفی استان بهعنوان «پایلوت انرژی خورشیدی کشور»، راهبردی معنادار و منطقهمحور برای توسعه انرژیهای پاک تدوین و اجرا کند.
این تصمیم میتواند همسو با اهداف برنامه هفتم توسعه و تعهدهای بینالمللی ایران در کاهش آلایندگیهای کربنی نیز تفسیر شود و از سوی دیگر، مشارکت مردمی در توسعه نیروگاههای خورشیدی خانگی و کوچکمقیاس، نه تنها به کاهش مصرف برق در شبکه سراسری کمک میکند، بلکه منبع درآمدی پایدار برای خانوادههای ایلامی بهشمار میرود.
برای تحقق این اهداف، باید زمینههای لازم از جمله جذب سرمایهگذاری بخش خصوصی، توسعه زیرساختهای انتقال برق، آموزش نیروهای متخصص و حمایتهای قانونی فراهم شود. دولت و نهادهای مسئول میتوانند با ارائه تسهیلات مالی و سیاستهای تشویقی روند توسعه انرژیهای تجدیدپذیر را شتاب بخشند.
اعطای تسهیلات کمبهره برای خرید و نصب پنلهای خورشیدی در کنار تضمین خرید برق مازاد توسط دولت، میتواند الگوی موفقی از اقتصاد سبز و معیشت پایدار در مناطق کمتر برخوردار کشور ایجاد کند و در همین راستا پیشنهاد میشود که در مصوبات سفر استانی رئیس جمهور که عصر پنجشنبه ۲۲ خرداد ۱۴۰۴ در نشست شورای توسعه و برنامه ریزی ایلام اعلام میشوند، «طرح پایلوت ملی توسعه انرژی خورشیدی در ایلام» به عنوان یکی از موارد از تصویب گذرانده شود.
در اجرای این مصوبه نیاز است که اعتبارهای ویژه زیرساختی و تسهیلات بانکی برای ایجاد نیروگاههای خانگی و شهرکهای انرژی در شهرستانهای گرمسیر و مناطق مرزی استان تخصیص داده شود؛ همچنین با تهیه آییننامهای ویژه، تضمین داده شود که دولت و وزارت نیرو مازاد برق خورشیدی خانگی را خریداری خواهد کرد.
بدون تردید، تبدیل ایلام به کانون کشوری انرژی خورشیدی نه تنها رویکردی عدالتمحور در توزیع فرصتهای توسعه است، بلکه گامی هوشمندانه در مسیر تابآوری زیستمحیطی، امنیت انرژی و تقویت اقتصاد محلی خواهد بود و حالا در سفر رئیس جمهور زمان آن رسیده که خورشید تابان ایلام، جایگاه واقعی خود را در آینده انرژی ایران پیدا کند.