فرسایش خاک در کهگیلویه‌وبویراحمد ۹ برابر متوسط جهانی است!

ایرنا/ معاون پژوهشی مرکز تحقیقات سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد گفت: میزان فرسایش خاک در استان به ازای هر هکتار ۲۶ تن در هکتار برآورد شده است که با این وجود وضعیت فرسایش خاک در استان ۹ برابر متوسط جهانی است.

مجید خزائی، معاون پژوهشی مرکز تحقیقات سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد اظهار کرد: به طور متوسط میزان فرسایش خاک در ایران سه برابر دنیا است یعنی ۱۶ تن در هکتار در سال است این در حالی است که در استان به میزان ۴۰ میلیون تن براورد شده است که به ازای هر هکتار ۲۶ تن در هکتار برآورد شده است.
وی ادامه داد: برخی از نقاط استان میزان فرسایش خاک چند برابر است چرا که حدود ۵۰ درصد استان در طبقه فرسایشی ۲۵-۵۰ تن در هکتار قرار گرفته است. 
وی با اشاره به روند فرسایش خاک گفت: فرسایش خاک به صورت طبیعی و تشدید شونده رخ می‌دهد بنابراین فرسایش طبیعی فرایندی است که در خاکزایی نقش دارد و در اثر عوامل طبیعی رخ می‌دهد، این در حالی است که حالت تشدیدشونده در اثر عوامل انسانی و بهره‌برداری‌های غیر اصولی رخ می‌دهد.

---

بازار

---

عوامل اصلی بالا بودن میزان فرسایش خاک در استان
این پژوهشگر با اشاره به عوامل تشدیدکننده این پدیده در استان گفت: بالا بودن شدت بارش، عوامل توپوگرافی، جنس خاک و عوامل انسانی از مهمترین عوامل مؤثر بر شدت فرسایش خاک در این خطه است.

بالا بودن شدت بارش (شاخص فرسایندگی بارش)
معاون پژوهشی مرکز تحقیقات سازمان جهاد کشاورزی استان با اشاره به بالا بودن شدت بارش در استان گفت: شدت بارش در استان به دلیل شرایط خاص اقلیمی استان بالا بوده است به طوری که انرژی جنبشی بارش در مناطق سردسیری استان به طور میانگین ۴۵۰ مگا ژول بر میلی‌متر بر هکتار در ساعت و در مناطق گرمسیری استان به طور میانگین ۲۶۰ مگا ژول بر میلیمتر بر هکتار در ساعت بوده است که همین عامل اساسی در نقش تخریب و فرسایش خاک دارد.

شاخص فرسایش‌پذیری خاک
خزائی با اشاره به اینکه شاخص فرسایش‌پذیری خاک یکی از فاکتورهایی اثرگذار در میزان فرسایش خاک تاثیرگذار است، گفت: این شاخص نشان‌دهنده ویژگی ذاتی خاک برای ایجاد فرسایش است چرا که با کوچکترین میزان بارندگی حجم زیادی از خاک فرسایش پیدا می‌کند.
وی بیان کرد: این شاخص در مناطق گرمسیری استان به دلیل وجود سازندهای فرسایش‌پذیر گچساران، میشان، آغاجاری، پابده‌گورپی و سازندهای دوران چهارم از نرخ فرسایش بالاتری برخوردار دهستند که با توجه به جنس خاک و آسیب‌پذیری آن بیشتر در معرض فرسایش خاک قرار داردند.

عوامل توپوگرافی
پژوهشگر مرکز تحقیقات سازمان جهاد کشاورزی استان، کوهستانی و بالا بودن میزان شیب را عامل دیگری در تشدید این پدیده دانست و گفت: یکی دیگر از عواملی که نشان‌دهنده بالا بودن میزان فرسایش خاک استان نسبت به میانگین کشوری است، بالا بودن میزان شیب اراضی استان است چرا که ۶۰ درصد اراضی استان در طبقه شیب بالاتر از ۱۵ درصد واقع است که خود عامل و محرک ایجاد رواناب‌هایی شدید و حمل و جابه‌جایی خاک‌های فرسایش یافته است.

عامل انسانی
خزائی عامل انسانی را نیز عامل مهمی در تشدید این پدیده دانست و گفت: عوامل انسانی از طریق شخم در جهت شیب، ایجاد جاده‌ها و معادن در مناطق شیبدار، عملیات خاکورزی، چرای بیش از حد دام‌ها سبب تشدید میزان فرسایش خاک در استان شده است.

خسارت ناشی از فرسایش خاک
وی با اشاره به خسارت‌های ناشی از فرسایش خاک، تصریح کرد: انباشت رسوبات در پشت سدها، افزایش سیلاب‌ها، کاهش توان تولید اراضی، آلودگی منابع خاک و آب، کاهش نفوذپذیری خاک و کاهش نگهداشت رطوبت خاک، تغییر لندفرم و از دست رفتن اراضی بخشی از خسارت‌ها هستند.

اثرات فرسایش خاک بر حاصلخیزی
وی ادامه داد: فرسایش خاک علاوه بر خسارت‌های اقتصادی نیز بر حاصلخیزی و میزان تولید محصولات زراعی اثرات منفی دارد چرا که مطابق با تحقیقات به ازای هر سانتی‌متر فرسایش خاک، عملکرد گندم دیم به مقدار ۱۵ کیلوگرم در هکتار معادل ۵/۰ درصد کاهش می‌یابد به طوری که سالانه چیزی معادل ۶۰۰ تن گندم در اثر فرسایش از بین می‌رود.

راه‌های کنترل و جلوگیری از فرسایش خاک
معاون پژوهشی مرکز تحقیقات سازمان جهاد کشاورزی استان با اشاره به راهکارهای پیشگیری و کنترل این پدیده در استان، گفت: مهمترین عامل پیشگیری فرسایش خاک، اجرای قانون حفاظت از خاک مصوب سال ۱۳۹۸، مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز و اجرای برنامه‌های آمایش سرزمین است که متأسفانه هیچکدام از این اقدامات در استان به صورت کارشناسی صورت نمی‌گیرد.
خزائی تاکید کرد: اجرای اقدامات مدیریت حوزه‌های آبخیز بایستی مبتنی بر تهیه نقشه‌های سلامت حوزه‌های آبخیز باشد و بر اساس نقشه سلامت، مکان‌هایی که از سلامت لازم برخوردار نیستند به تناسب وضعیت خطر اقدامات مدیریتی متناسب انجام گیرد، این در حالی است که اقدامات صورت گرفته در استان بدون لحاظ نقشه سلامت آبخیز و نقشه‌های خطر فرسایش خاک، صورت می‌گیرد.
وی تصریح کرد: آب و خاک دو مقوله همراه هم هستند و بنیان و شریان حیاتی برای حیات هر نوع موجود زنده‌ای را فراهم می‌کند و مدیریت و بهره‌برداری از این منابع به نحوی بوده است که در هر دو عنصر با وضعیت بحرانی در کشور مواجه هستیم.
خزائی هشدار داد: چگونگی بهره‌برداری از خاک پیشرفت یا سیر قهقرایی هر جامعه را تعیین می‌کند، چه بسیاری از زمین‌های حاصلخیز که در اثر عدم شناخت استعدادها و یا محدودیت‌های آن و در نتیجه استفاده غلط از آنها، اکنون به زمین‌های غیر قابل کشت و صحراهای بزرگ و تهی از سکنه تبدیل شده است.

آخرین خبر کهگیلویه و بویراحمد در اینستاگرام :
https://instagram.com/yasuj_today