خشونت های خیابانی واقعیتی انکار ناپذیر/ اما قابل کنترل

ایرنا/ کرج - ایرنا - نزاع و درگیری از گذشته تاکنون بخش تلخی از زندگی اجتماعی انسان بوده هرچند جوامع در مسیر توسعه تلاش کرده تا با وضع قوانین، گسترش آموزشهای اجتماعی ،تقویت فرهنگ گفتوگو و فعال سازی احساسات انسانی میزان خشونت را کاهش دهند اما هنوز در بسیاری از مواقع شاهد بروز پرخاشگری و درگیریهای خیابانی، خانوادگی و حتی سازمانی هستیم.
به گزارش ایرنا ، افزایش نزاع و درگیری به علل مختلف، باعث ایجاد نگرانی و آثار و پیامدهای منفی بر روح و روان مردم شده که مهم ترین اصل در جلوگیری از گسترش آن، ترویج فرهنگ مدارا و گذشت در جامعه است.
بی تردید عوامل متعددی در افزایش آمار نزاع یا به اصطلاح رایج تر دعوا بین ۲ یا چند نفر دخیل است که مشکلات اقتصادی، فقر مادی و فرهنگی، تراکم جمعیت، مهاجرت و ناتوانی در سازگاری با محیط جدید، تداخل فرهنگها، بی توجهی به رعایت حقوق دیگران به شمار می رود اما به نظر می رسد، کاهش آستانه تحمل افراد به دلیل وقوع عواملی که ذکر شد، مهم ترین عامل برای وقوع این درگیری ها باشد.
اغلب درگیری های خیابانی از یک حادثه ساده مثل بوق زدن ماشین یا پرخاش زبانی گرفته تا نگاه چپ و رعایت نکردن نوبت در یک صف یا مشاجره بر سر نرخ کرایه و یا هل دادن در سوار شدن به مترو آغاز شده و در مواردی به جاهای باریک نیز کشیده می شود.
استان البرز به دلیل مهاجرپذیری بالا و قرار گرفتن افراد از اقوام مختلف در کنار یکدیگر زمینه بیشتری را برای ابتلا به این ناهنجاری اجتماعی دارد و گسترش پدیده مهاجرت آن هم به شکل بی قاعده و بی رویه، حاشیه نشینی، تراکم و نرخ رشد جمعیت و تداخل فرهنگ ها و خرده فرهنگ ها در این البرز شرایطی را پدید آورده که به طور بالقوه مستعد وقوع چنین رفتارهایی است.
پدیده مهاجرت را نمی توان به طور کامل منفی دانست، کمااینکه آثار مثبتی نظیر حضور افراد مستعد و نخبه از استان های دیگر در البرز را نیز می تواند به همراه داشته باشد.
زمینهی بسیاری از آسیبپذیریهای فردی مربوط به پایین بودن آستانهی صبر و تحمل و بهطور کلی رفتارها و واکنشهایی است که فرد ممکن است در شرایط گوناگون از خود بروز دهد. پرخاشگری یکی از اختلالات رفتاری است که با هدف دفاع از خود و صدمه رساندن به طرف مقابل صورت میگیرد. اما گاهی فرد پرخاشگر برای دفاع از خود، به خود نیز صدمه میرساند!
چرا پرخاشگری بروز میکند؟
پرخاشگری میتواند از تندخویی و عصبانیت کنترل نشده، گستاخی و تا خودزنی، دیگر آزاری و حتی رفتارهای تخریبگرایانه علیه اموال و اماکن خصوصی و عمومی بروز داده شود.
پرخاشگری ممکن است معلول هر موقعیت ناخوشایندی از قبیل درد، بیماری، دلتنگی، استرس، تحقیر شدن، ناکامی و امثال آن باشد. گاهی ممکن است فرد به دلیل فقط چند ثانیه توقف پشت چراغ قرمز و یا دیررسیدن به اتوبوس، تاکسی، سرویس و امثال آن پرخاشگری نماید. اما مهمترین عامل در بروز پرخاشگری، ناکامیها هستند. به عبارت دیگر وقتی فرد به هر دلیل نتواند با استفاده از شیوههای منطقی و معقول به هدف خود دست یابد و یا از خود دفاع کند، ممکن است رفتاری پرخاشگرانه متناسب با سطح ناکامیاش از خود بروز دهد.
عوامل بسیاری وجود دارند که میتوانند هر یک در شخصی که از درد و ناکامی رنج میبرد، پاسخ پرخاشگرانه ایجاد کنند و یا برعکس پاسخ پرخاشگرانه را در شخصی که ناکام شده است، مانع شوند که این عوامل ریشه در یادگیری اجتماعی دارد.
مراجعه چهار هزار نفر به پزشکی قانونی
مدیرکل پزشکی قانونی البرز در این زمینه گفت: بیش از چهار هزار و ۹۰۲ نفربراثر نزاع درسه ماهه اول سال جاری به پزشکی قانونی این استان البرز مراجعه کردند که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۰ درصد کاهش یافته است.
دکتر "ارتین کمالی " اظهار کرد: ازمجموع مراجعان نزاع در این مدت ۲ هزارو ۹۸۸ نفر مرد و یک هزارو ۹۱۴ نفر زن بوده اند .
وی اضافه کرد : در پزشکی قانونی هیچ گونه کار درمانی انجام نمی شود ، و اولویت اول برای مصدومین ناشی از منازعات به ویژه در موارد پر خطر ، مراجعه به مراکز درمانی جهت اقدامات درمانی است.
کمالی بیان کرد: داشتن ظاهر خون آلود نه تنها تاثیری در نظریه های کارشناسی نخواهد داشت ، بلکه معاینه دقیق تر زخم و جراحات را با مشکل مواجه خواهد کرد .
وی گفت: همچنین داشتن معرفی نامه از مراجع قضائی و انتظامی جهت پذیرش و ارائه نظریات پزشکی قانونی الزامی است.
نزاع و درگیری / کاهش آستانه تحمل
پژوهشگر مسائل اجتماعی نیز در این باره گفت: واقعیت این است که خشونت های خیابانی در زندگی روزمره گاهی همه ما را با خشونت های سیاه، تلخ و عریان روبرو می کند.
احمد جبارزاده افزود: کتک کاری ۲ راننده خسته با یکدیگر، درگیری خریدار و فروشنده برسر قیمت، ۲ عابری که در ازدحام عابران به هم تنه زده اند و موضوع به درگیری ختم شده و بی شمار از این موارد که همگی مصادیق و نشانه های نزاع های آشکار و عریان است.
وی خاطرنشان کرد: این خشونت ها در محدوده فردی افراد باقی نمی ماند و موجی را باعث می شود که می تواند جامعه را در احاطه خود قرار دهد.
جبارزاده گفت: این واقعیت بیانگر آن است که آژیر خطر خشونت ها و آسیب های ناشی از آن مدتی است همچون به صدا درآمده که ریشه یابی دلایل آن و یافتن راهکاری برای غلبه بر آن باید جدی گرفته شود.
وی افزود: پیشگیری و مقابله با خشونت های خیابانی و ارائه هر نسخه اجتماعی برای درمان این آسیب تنها زمانی ممکن می شود که سازمان یا نهادی بطور شفاف متولی برخورد با این ناهنجاری شود و بسیاری از سازمان ها باید در کنار نهاد متولی قرار گیرند و از زیر باز مسوولیت شانه خالی نکنند.
پژوهشگر مسائل اجتماعی تاکید کرد: آسیب شناسی نخستین قدم در مهار این پدیده زشت انسانی است و با یک متغیر نمی توان آن را تحلیل و تفسیر کرد، چرا که علل متعددی همچون فقدان مهارت های شهروندی، فقدان مهارتهای زندگی و بویژه مهارت های ارتباط بین فردی و کنترل هیجانات، سبک زندگی پر استرس، مشکلات اقتصادی، زندگی بدون نشاط و تفریح، کمبود امکانات ورزشی و هنری، فقدان یا ضعیف بودن پیوندهای عاطفی در خانه، فرهنگ های متفاوت، ناتوانی در مدارا و سوءمدیریت تخصصی در حوزه اجتماعی در شکل گیری این روند ناخوشایند خشونت موثرند.
وی یادآور شد: آموزش و پرورش، بهزیستی، وزارت علوم، سازمان ورزش، فرهنگ و ارشاد اسلامی، نیروی انتظامی و قوه قضائیه از جمله دستگاه هایی هستند که برای مداخله مثبت در کنترل و مهار این خشونت ها نقش موثری دارند.
این کارشناس اجتماعی گفت: فراهم آوردن زمینه های تفریح و سرگرمی های سالم، ورزش و هنر، کار و اشتغال، آموزش های دینی و اخلاقی بدون افراط و تفریط از مهد کودک تا دانشگاه، آموزش مهارت های زندگی، راه اندازی پایگاه های خدمات اجتماعی محله محور که در واقع با بهره گیری از متخصصان حوزه های مددکاری اجتماعی، روانشناسی و جامعه شناسی در محلات مستقر و با مردم ارتباط حرفه ای برقرار کرده و خدمات و آموزش های لازم را ارئه می دهند، از جمله راهکارهای کاهش این ناهنجاری تلقی می شوند.
وی افزود: انجام پروژه های آینده نگر برای آماده شدن و مقابله با آسیب های پیش رو قبل از اینکه به افراد صدمات جدی وارد شود و سپردن کار در هر سه عرصه برنامه ریزی، اجرا و نظارت به متخصصان عرصه اجتماعی جامعه، چه خصوصی و چه دولتی می تواند در پیشگیری و کنترل و کاهش معضلات ناشی از پدیده منفی نزاع و درگیری بسیار موثر باشد.