تحول زیر پوست آبرسانی

ایرنا/ ایلام- ایرنا- استان ایلام در حالی با مساله مزمن کم‌آبی و فرسودگی گسترده شبکه‌های آبرسانی دست به گریبان است که طرح‌های نوین در حوزه هوشمندسازی، نوسازی و توسعه زیرساخت‌ها روزنه‌های امید برای مدیریت پایدار منابع و عدالت در مصرف و پرداخت آب‌بها گشوده‌اند.

به گزارش خبرنگار ایرنا، در دهه گذشته تا کنون کاهش شدید بارندگی، افزایش مصرف و نبود زیرساخت‌های مقاوم مشکلات و چالش‌های متعددی در حوزه تأمین و پخش آب آشامیدنی در استان ایجاد کرده است.

---

بازار

---

در پاسخ به این چالش‌ها شرکت آب و فاضلاب ایلام اقدام‌های گسترده‌ای از جمله تعویض آب‌سنج‌های فرسوده، بازسازی شبکه‌های پخش، ساخت مخازن ذخیره و توسعه خدمات در روستاهای محروم را در دستور کار قرار داده است.

تعویض آب‌سنج‌های فرسوده؛ گام نخست در مسیر عدالت مصرف

یکی از مهم‌ترین اقدام‌های اجرایی تعویض آب‌سنج‌های معیوب و غیرهوشمند است، به گونه‌ای که تنها در سال جاری بیش از سه هزار و ۷۵۰ دستگاه آب‌سنج خراب در استان تعویض شده و تا پایان سال نیز تعویض و جایگزینی هشت هزار دستگاه دیگر برنامه‌ریزی شده است.

این اقدام نه‌ تنها از هدر رفت بی‌رویه آب جلوگیری می‌کند بلکه با افزایش دقت در محاسبه مصرف، صدور قبض‌های عادلانه‌تری را برای مشترکان به دنبال دارد.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب ایلام این اقدام را در راستای تحقق عدالت اجتماعی و افزایش رضایت همگانی ارزیابی کرده و از مشترکان خواست در صورت ثبت خرابی آب‌سنج در قبوض با مراجعه به اداره‌های تابعه نسبت به تعویض آن اقدام کنند.

نیاز به بازسازی ۴۰ درصد شبکه

آن‌گونه که محمد محمدی‌ می‌گوید پایش‌ها و مطالعه‌های میدانی نشان می‌دهد بیش از ۴۰ درصد از شبکه انتقال و پخش آب آشامیدنی شهر ۲۲۰ هزار نفری ایلام فرسوده است.

مدیرعامل آبفای ایلام بیان کرد: اکنون از مجموع ۴۳۰ کیلومتر شبکه پخش آب آشامیدنی در شهر ایلام ۲۰۰ کیلومتر نیازمند بازسازی فوری است.

این وضعیت اسفناک بدون شک سهم بالایی در اتلاف منابع آبی، هدر رفت این سرمایه حیاتی بی‌جایگزین، ترکیدگی و شکستگی لوله‌ها و نیز اختلال در ارائه خدمات به شهروندان دارد.

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار نیز با تایید این مسأله و اشاره به تمرکز فرسودگی شبکه آب استان در شهر ایلام، بر اجرای طرح زون‌بندی، اولویت‌بندی اصلاح شبکه‌ها و تخصیص اعتبارهای ملی تا پایان «برنامه سازگاری با کم‌آبی در افق ۱۴۰۵» تأکید کرد.

رضا دارابی اعلام کرد با هدف بهبود مدیریت مصرف و تأمین پایدار در فصول پرمصرف ساخت هشت مخزن ذخیره آب با مجموع ظرفیت بیش از ۲۳ هزار و ۵۰۰ مترمکعب در شهرها و روستاهای ایلام، ایوان، دهلران، دره‌شهر و سیروان به مرحله اجرا رسیده است.

او توضیح داد این مخازن افزون بر افزایش توان ذخیره‌سازی موجب ارتقای تاب‌آوری شبکه در شرایط خشکسالی و افزایش فشار مصرف در تابستان خواهند شد.

معاون عمرانی استاندار ایلام یادآور شد که در هفته دولت امسال، سه مخزن تازه در سه روستای «هفته‌چشمه، مهدی‌آباد و شهرک قدس» از توابع شهرستان ایلام بهره‌برداری شدند.

آبرسانی با مشارکت خیران، الگوی توسعه انسانی

هم‌چنین در حرکتی ارزشمند و مشارکتی، طرح ساخت و نوسازی شبکه‌های آبرسانی اکنون در ۵۰ روستای استان با همکاری «خیران آبرسان» در حال اجرا است.

در این طرح خداپسندانه، کار تأمین و خرید لوله‌ها از سوی خیران و اجرای عملیات شبکه گذاری توسط شرکت آب و فاضلاب ایلام به صورت امانی انجام می‌شود.

به‌ عنوان نمونه در روستای تازه‌تأسیس «سرتنگ زعفرانی» از توابع شهرستان مهران، پروژه‌ای به طول چهار کیلومتر اجرا و ۶۰ انشعاب آب نیز به خانوارهای ساکن واگذار شده است.

این پروژه‌ها و تداوم اجرای آن‌ها نقش کلیدی در ارتقای سطح بهداشت، مهاجرت معکوس و توسعه پایدار روستاهای استان ایفا می‌کنند.

با وجود اقدام‌های انجام‌ شده و گام‌های موثر اجرایی، چالش‌های زیرساختی و اقلیمی استان ایلام همچنان جدی و نیازمند رویکردهای محلی و ملی است.

تحقق امنیت آبی پایدار در استان به تخصیص اعتبارهای ملی بیش‌تر، همراهی و پی‌گیری نمایندگان مردم در مجلس برای جذب منابع و نیز تداوم مشارکت خیران نیاز دارد.

برنامه‌ریزی برای افق ۱۴۲۵ بر پایه مطالعه‌های کارشناسی و در راستای اصلاح شبکه، کاهش هدر رفت و تأمین پایدار آب طراحی شده است اما اجرای کامل آن در گرو تأمین مالی مؤثر و کافی خواهد بود.

بحران کم‌آبی در ایلام نیازمند پاسخی فراتر از اقدام‌ها و حرکت‌های موقتی است، پروژه‌های هوشمندسازی، نوسازی شبکه و توسعه زیرساخت‌های آبی آغاز راهی مهم در مسیر پر پیچ و خم توسعه پایدار، حفاظت از منابع طبیعی و ارتقای کیفیت زیست شهروندان است.

اگر این مسیر با برنامه‌ریزی دقیق و بلندمدت، تخصیص منابع ملی و پشتیبانی مستمر مردمی همراه شود، می‌توان امیدوار بود که استان ایلام نه تنها از بحران کنونی گذر خواهد کرد، بلکه به الگویی موفق از مدیریت آب در مناطق خشک و نیمه‌خشک کشور تبدیل شود.