بهره‌مندی ۴۳ هزار خانوار عشایری کشور از پنل‌های خورشیدی

ایرنا/ ایلام - ایرنا - قائم‌مقام و معاون توسعه و امور زیربنایی سازمان امور عشایر ایران اعلام کرد که در چهار سال گذشته تاکنون بیش از ۴۳ هزار خانوار عشایری کشور به پنل‌های خورشیدی مجهز شده‌اند که انرژی مورد نیاز روشنایی و حتی پخت‌وپز خود را از آن‌ها تأمین می‌کنند.

مهدی میزبان روز پنجشنبه در گفت‌ و گو با خبرنگار ایرنا در ایلام اظهار کرد: تفاهم‌نامه‌ای میان سازمان امور عشایر ایران و شرکت توانیر امضا شده تا در مدت سه سال ۲۲۰ هزار خانوار عشایری دیگر از پنل‌های خورشیدی بهره‌مند شوند و برای این طرح عشایر تنها ۱۰ درصد از کل هزینه تجهیزات را به‌ عنوان حق مشارکت و نگهداری پنل پرداخت می‌کنند.

---

بازار

---

وی یادآور شد: از همان سال‌های ابتدایی دهه ۷۰ طرح جایگزینی سوخت فسیلی با هدف حفظ منابع‌ طبیعی در دستور کار قرار گرفت و اکنون بیش از ۳۰۰ جایگاه توزیع گاز در مناطق عشایری فعال است و در حوزه نفت نیز ماهانه بیش از ۱.۵ میلیون لیتر فرآورده در میان عشایر توزیع می‌شود.

۳۵ درصد صنایع‌دستی کشور متعلق به عشایر است

میزبان با اشاره به نقش برجسته عشایر در حوزه صنایع‌دستی گفت: ۳۵ درصد از صنایع‌دستی کشور دست آفرینه عشایر است و این صنایع که ریشه در نیازها و سبک زندگی کوچ‌نشینی دارد، در طول زمان متناسب با اقلیم‌های مختلف و ابزارهای معیشتی تکامل یافته و هویتی اصیل و ثبت‌ شده دارد.

وی ادامه داد: این محصولات افزون بر ارزش فرهنگی، ظرفیت قابل‌ توجهی در حوزه اقتصاد مقاومتی و صادرات دارند و در صورت لغو یا کاهش تحریم‌ها، صنایع‌دستی عشایر می‌تواند به یکی از اقلام مهم صادراتی ایران به بازارهای جهانی تبدیل شود، چرا که این صنایع برخلاف بسیاری از محصولات دیگر، دارای شناسنامه هویتی و فرهنگی هستند و در بازارهای خارجی ارزش‌افزوده بالایی دارند.

گردشگری عشایری، فرصتی برای توسعه پایدار

میزبان با اشاره به رویکرد جدید سازمان امور عشایر ایران گفت: گردشگری عشایری نباید تنها بر پایه طبیعت‌گردی باشد بلکه باید فرصتی برای تجربه زندگی واقعی عشایر در قالب گردشگری جامعه‌محور فراهم آورد که اقوام عشایر در حوزه‌های گردشگری فرهنگی، طبیعی، درمانی و مناسبت‌محور(مانندنوروز) توان نقش‌آفرینی در سطوح ملی و فراملی داشته باشند.

وی افزود: منشور اخلاقی گردشگری عشایری در چهار بُعد شامل الزام‌های جامعه میزبان، وظایف گردشگر، ضوابط آژانس‌ها و مسئولیت‌های نهادهای دولتی و با هدف حفظ هویت فرهنگی عشایر و کاهش اثرهای منفی اجتماعی و محیطی طراحی و تدوین شده است.

معاون سازمان امور عشایر ایران با بیان این که چهار میز تخصصی ملی شامل توسعه گردشگری عشایری، توسعه صنایع دستی، اجرای زنجیره تولید گوشت قرمز و جمع‌آوری و فرآوری گیاهان دارویی در این حوزه نیز فعال شده‌اند، اضافه کرد: طرح‌های گردشگری با دریافت تسهیلاتی بین ۱۵۰ میلیون تا چهار میلیارد تومان به صورت قرض‌الحسنه و با بازپرداخت پنج تا هفت ساله با سود چهار درصد حمایت می‌شوند.

خطر کشتار دام مولد نتیجه خشکسالی و نبود حمایت کافی

میزبان درباره پدیده نگران‌کننده کشتار دام مولد نیز توضیح داد: بیش از دو دهه خشکسالی مداوم فشار زیادی بر نظام دامداری عشایری وارد کرده است و با توجه به وابستگی بین ۶۵ تا ۷۰ درصد تغذیه دام عشایر به مراتع، کاهش بارش حتی به اندازه یک میلی‌متر، منجر به افت یک کیلوگرم علوفه در واحد سطح مراتع می‌شود.

وی ادامه داد: در بسیاری از استان‌ها کاهش بارندگی به ۴۰ درصد و حتی ۸۰ درصد نیز رسیده است و عشایر قادر به تأمین علوفه مورد نیاز دام خود در این شرایط نیستند و در برخی مواقع ناچار به عرضه دام‌های مولد یا جوان زودتر از موعد به بازار می‌شوند که سهل‌انگاری در این موضوع ضربه‌ای جدی به آینده تولید و ذخیره ژنتیکی دام کشور وارد می‌کند.

او توضیح داد در این شرایط نبود حمایت‌های لازم و به‌ موقع، عشایر را ناچار به عرضه دام‌های مولد در بازار می‌کند.

تولید قراردادی و تأمین نقدینگی؛ راهکارهای نجات دام عشایر

میزبان در باره طرح‌های سازمان امور عشایر ایران برای حمایت از دامداران نیز گفت: طرح تولید قراردادی گوشت قرمز دام عشایری یکی از این اقدام‌ها محسوب می‌شود و در این طرح دامدار در ازای دریافت نهاده، دام را پرواربندی کرده و پس از چهار تا ۴.۵ ماه دام مورد نظر را به قیمت روز به بازار عرضه می‌کند.

وی گفت که در این طرح نهاده جو به عشایر تحویل می‌شود و عشایر پس از چهار ماه مختارند که اصل پول جو دریافتی را بازگردانند یا معادل آن گوشت قرمز تولیدی را با قیمت روز تحویل دهند و یا این که نصف بهای نهاده دریافتی را نقدی و مابقی را نیز با تحویل گوشت قرمز تسویه کنند.

معاون سازمان امور عشایر ایران ادامه داد: در این حالت اگر قیمت دام پس از چهار ماه از نرخ زمان قرارداد تحویل جو بیشتر بود، دام عشایر در پایان قرارداد به همان نرخ بیشتر خریداری خواهد شد و چنانچه بهای دام بعد از چهار ماه کمتر از زمان قرارداد بود با قیمت زمان قرارداد که بیشتر است خریداری می شود.

وی هدف از اجرای این طرح را حمایت از دامداران برای خرید تضمینی دام مازاد، افزایش تولید گوشت و جلوگیری از قاچاق یا فروش ارزان قیمت دام توسط دامداران و عشایر اعلام کرد.

میزبان گفت: طرح زنجیره تولید گوشت قرمز و افزایش بهره‌وری دام یکی از مهمترین طرح‌های سازمان امور عشایر ایران برای حمایت از معیشت جامعه عشایری است که با هدف رسیدن به خودکفایی در تولید گوشت قرمز، حمایت از تولید داخلی و حفظ ذخایر ژنتیکی و مولد دام و درآمد عشایر اجرا شده است.

وی افزود: همچنین تسهیلاتی برای خرید علوفه و تأمین سرمایه در گردش در قالب وام‌های مدت‌دار با بازپرداخت پس از فروش دام نیز در حال اجراست و با این حال هنوز حوزه دام عشایر آن‌ گونه که باید در اولویت سیاست‌گذاری کلان قرار ندارد.

پراکنش عشایر در ۵۹ درصد از گستره کشور

میزبان یادآور شد: نخستین برآوردهای جمعیتی درباره ترکیب جامعه ایران به حدود ۱۵۰ سال پیش بازمی‌گردد که در آن زمان کشور حدود ۱۱.۵ میلیون نفر جمعیت داشت که از این میان ۴۵ درصد روستایی، ۳۰ تا ۳۵ درصد عشایر و تنها ۱۵ تا ۲۰ درصد شهرنشین بودند.

وی بیان کرد: در همان دوره جمعیت مطلق عشایری بین ۲٫۵ تا سه میلیون نفر برآورد شده بود اما امروز سهم جمعیتی عشایر به ۱.۵ درصد کاهش یافته است.

قائم‌مقام و معاون توسعه و امور زیربنایی سازمان امور عشایر افزود: بر اساس آخرین سرشماری ثبت‌مبنای مرکز آمار ایران در سال ۱۴۰۰، جامعه عشایری کشور متشکل از ۲۵۲ هزار خانوار است که در ۵۹ درصد از گستره جغرافیایی ایران پراکنده هستند.

وی ادامه داد: جامعه عشایری کشور ۲۸ میلیون واحد دامی (سبک، سنگین و بارکش) را در اختیار دارند و بیش از ۲۵ درصد گوشت قرمز کشور توسط این قشر تأمین می‌شود.

عشایر میراث‌داران تمدن ایرانی و ستون تولید ملی هستند

قائم‌مقام و معاون توسعه و امور زیربنایی سازمان امور عشایر کشور با اشاره به جایگاه بی‌بدیل عشایر در تاریخ و اقتصاد ایران گفت: جامعه عشایری با وجود سهم اندک جمعیتی، نقشی کلیدی در امنیت غذایی، تولید گوشت، صنایع‌دستی و حفظ هویت ملی ایفا می‌کند.

وی بیان کرد: دام عشایر اغلب سالم، طبیعی و در بسیاری از موارد ارگانیک است و این تولیدات افزون بر شهرستان‌ها و مناطق روستایی در مراکز استان‌ها نیز جزو اصلی‌ترین منابع مصرف گوشت تازه و سالم به شمار می‌روند.

قائم مقام و معاون توسعه امور زیربنایی سازمان امور عشایر ایران با هدف معرفی سرپرست امور عشایر ایلام به این استان سفر کرده است.

در آیین تکریم و معارفه مدیران پیشین و جدید این دستگاه اجرایی، فرشاد یاسمی به عنوان سرپرست امور عشایر ایلام جایگرین محمدجواد خانزادی شد

استان ایلام دارای ۹ هزار خانوار عشایری با ۶۰ هزار نفر جمعیت است که یک میلیون و ۴۰۰ هزار راس دام سبک و سنگین در اختیار دارند.

۱۰ درصد از کل جمعیت استان را جامعه عشایری تشکیل داده است.

مناطق گرمسیری ایلام در ماه های سرد سال میزبان ۲ هزار راس دام عشایر استان های کرمانشاه، لرستان و همدان است.