کولبری قانونی؛ گام بی‌سابقه دولت چهاردهم برای اشتغال مرزنشینان

ایرنا/ بیرجند - ایرنا - برای نخستین بار در دولت چهاردهم، طرح ساماندهی تجارت مرزی موسوم به کولبری در خراسان جنوبی وارد مرحله عملیاتی شد. این اقدام با ثبت رسمی کولبران، فعال‌سازی کدهای گمرکی و اجرای سامانه کیف پول الکترونیکی، فرصت اشتغال پایدار و توسعه اقتصادی روستاهای مرزی را فراهم کرده و مسیر تجارت قانونی و شفاف را برای مرزنشینان هموار کرده است.

به گزارش ایرنا، خراسان جنوبی استانی مرزی با طول مرز ۳۳۱ کیلومتر با کشور افغانستان، به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، همواره نقش مهمی در تجارت مرزی و تبادلات اقتصادی کشور ایفا کرده است.

---

بازار

---

این استان دارای چهار بازارچه مرزی در شهرستان‌های سربیشه، نهبندان، درمیان و زیرکوه است که بازارچه‌ ماهیرود سربیشه محل گذر بخش عمده صادرات ایران به افغانستان محسوب می‌شود و بر اساس آمار رسمی، حدود ۸۵ درصد کالاهای صادراتی استان به افغانستان می‌روند و ۳۰ تا ۳۵ درصد کل صادرات کشور از نظر ارزش، و بیش از ۵۰ درصد از نظر وزن، از طریق این مرز انجام می‌شود.

همچنین این منطقه مرزی نه تنها مسیر ورود و خروج کالا، بلکه موتور محرکی برای اقتصاد محلی و ایجاد اشتغال در مناطق مرزی به شمار می‌رود.

اهمیت این بازارچه‌ها فراتر از مرزهای استانی است و نقش استراتژیک در توسعه تجارت فرامرزی کشور دارد، با این وجود، تا پیش از دولت چهاردهم، فعالیت‌های تجاری مرزنشینان عمدتا غیررسمی و بدون حمایت قانونی کافی انجام می‌شد که مشکلاتی برای مرزنشینان و دولت ایجاد می‌کرد.

اما برای نخستین بار در دولت چهاردهم، پیگیری و اجرای طرح ساماندهی تجارت مرزی موسوم به کولبری، به صورت جدی در خراسان جنوبی آغاز و این اقدام با همکاری نمایندگان مجلس، استاندار و دستگاه‌های اجرایی استان به منظور حمایت از معیشت مرزنشینان و ایجاد اشتغال پایدار در مناطق مرزی پیگیری شد. تصویب قوانین مربوطه در مجلس و صدور مجوزهای اجرایی، مسیر را برای ورود قانونی و شفاف کولبران به بازارچه‌های مرزی فراهم کرده است.

هم‌اکنون، اجرای این طرح در مراحل نهایی قرار دارد و ثبت کولبران و کارگزاران در سامانه جامع تجارت، فعال‌سازی کدهای گمرکی و طراحی سامانه کیف پول الکترونیکی، زمینه تحقق عملیاتی این برنامه را فراهم کرده است.

استاندار خراسان جنوبی چندی پیش از صدور مجوز رسمی برای اجرای طرح کولبری خبر داد و تاکید کرد: این اقدام فرصتی ویژه برای رشد اقتصادی روستاهای مرزی فراهم می‌کند.

سید محمدرضا هاشمی افزود: امنیت فعالیت‌های اقتصادی اولویت اصلی است، اما مدیریت دقیق و قانونی طرح، شرایط بهره‌برداری شایسته از ظرفیت‌های مرزها را نیز تضمین می‌کند.

به گفته مسئولان خراسان جنوبی اکنون تمامی کولبران استان تأییدهویت شده‌اند و کارگزاران نیز پس از استعلامات قانونی، مورد تأیید قرار گرفته‌ و اطلاعات آنان در سامانه گمرک بارگذاری شده است.

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این طرح، اجرای سامانه کیف پول الکترونیکی است که درصد کارمزد کولبران به‌صورت مستقیم و اتوماتیک به حساب آنان واریز می‌شود، این اقدام نه تنها شفافیت مالی را تضمین کرده، بلکه نیاز به تسویه حساب مستقیم بین کارگزار و کولبر را حذف می‌کند.

بر خلاف رویه مرزنشینی پیشین که صرفا ��حدود به مرزهای هم‌استان بود، طرح جدید محدودیت جغرافیایی ندارد و امکان واردات و ترانزیت کالا از تمام مرزهای مشترک کشور با کشورهای همسایه فراهم شده است. این موضوع افق‌های جدیدی برای توسعه تجارت فرامرزی و تقویت اقتصاد مرزنشینان ایجاد می‌کند.

معرفی ۱۱ کارگزار برای اجرای طرح کولبری خراسان جنوبی

رئیس اتاق تعاون خراسان‌جنوبی شهریورماه امسال در نشست خبری اظهار کرد: با تصویب قانون تجارت و طرح اشتغال پایدار موسوم به کولبری که در مراحل پایانی قرار دارد، ۱۱ کارگزار برای اجرای این طرح به تهران معرفی شده‌اند که ۶ کارگزار متعلق به تعاونی‌های مرزنشین فعال استان هستند.

غلامحسین حسینی بیان کرد: دولت چهاردهم نگاه ویژه به استان‌های مرزی و مرزنشینان دارد لذا مجری طرح کولبری تعاونی‌های مرزنشین خواهند بود.

هر کارگزاری برای فعالیت در طرح کولبری باید ۶ درصد ارزش افزوده ۶۰۰ دلار سهمیه ماهیانه هر کولبر را قبل از واگذاری باید به حساب خانوار واریز کند

وی با بیان اینکه بارگذاری سامانه مربوط به طرح کولبری به مراحل پایانی نزدیک شده است عنوان کرد: هر کارگزاری برای فعالیت در طرح کولبری باید ۶ درصد ارزش افزوده ۶۰۰ دلار سهمیه ماهیانه هر کولبر را قبل از واگذاری باید به حساب خانوار واریز کند.

رئیس اتاق تعاون خراسان‌ جنوبی ادامه داد: سهمیه ارزش افزوده ماهانه کولبران به ‌صورت مستقیم به حساب خانوارها واریز می‌شود و شرایط جدید اجرای طرح، تفاوت چشمگیری با گذشته دارد، همچنین امکان تعویض کارگزار در صورت عدم رضایت کولبر وجود دارد.

وی بیان کرد: اتاق تعاون خراسان جنوبی به عنوان مجری طرح در سطح استان و ۱۱ شهرستان نمایندگی دارد و نقش مهمی در تسهیل ارتباطات میان بخش خصوصی، تعاونی‌ها و بخش دولتی ایفا می‌کند. این ساختار به مرزنشینان امکان می‌دهد مشکلات خود را بدون نیاز به مکاتبات طولانی و نشست‌های متعدد پیگیری و حل کنند.

بدون شک اجرای طرح کولبری، علاوه بر ایجاد اشتغال و درآمد پایدار، می‌تواند مهاجرت معکوس به روستاهای مرزی را تقویت کند و در بلندمدت به رشد اقتصادی پایدار مناطق مرزی کمک کند. با رفع چالش‌های زیرساختی و هماهنگی میان دستگاه‌ها، این طرح می‌تواند به الگویی موفق برای سایر استان‌های مرزی تبدیل شود.

نمایندگان مردم خراسان جنوبی در مجلس، از جمله دبیر فراکسیون مرزنشینان، بر پیگیری اجرای قانون و هماهنگی میان سازمان توسعه تجارت و گمرک تاکید دارند تا روند اجرایی طرح با سرعت و دقت انجام شود و نتایج ملموس آن در کوتاه‌ترین زمان برای مرزنشینان احساس شود.

در مجموع، اجرای طرح ساماندهی تجارت مرزی در خراسان جنوبی، به‌عنوان نخستین تجربه دولت چهاردهم در این زمینه، نقطه عطفی در حمایت از مرزنشینان و توسعه اقتصادی استان محسوب می‌شود. این اقدام نه تنها اشتغال پایدار ایجاد می‌کند، بلکه افق‌های تازه‌ای برای تجارت قانونی و شفاف در مناطق مرزی کشور می‌گشاید.

۹۰ میلیون دلار سهم خراسان جنوبی برای کولبری

استاندار خراسان جنوبی در این باره گفت: صدور مجوز کولبری برای خراسان جنوبی اتفاق بسیار مهمی است و سهمیه استان برای سال جاری در این زمینه ۹۰ میلیون دلار مشخص شده تا واردات کالا از مرزها انجام گیرد.

سید محمد رضا هاشمی اظهار کرد: اجرای طرح کولبری در استان موجب رونق اشتغال برای شهرستان‌های مرزی و تحول اقتصادی استان خواهد شد.

وی ادامه داد: کولبری یک موضوع مهم برای استان بوده که نباید به راحتی از آن گذشت پس اهمیت آن باید افزایش یابد و اجرای آن به برنامه رسمی نیاز دارد.

استاندار خراسان جنوبی تاکید کرد: می‌توانیم شهرهایی که نزدیک ترین نقطه مرزی است به عنوان مرکز تجاری در حوزه کالا برای کولبری معرفی کنیم تا با این ظرفیت شاهد رونق اقتصادی باشیم.

وی گفت: سه بازارچه مرزی در شهرستان های نهبندان، درمیان و زیرکوه هم باید فعال شد تا با فرصت کولبری بتوانیم اقتصاد مرزنشینان را رونق بخشیم.

کولبری قانونی زمینه‌ساز اشتغال مرزنشینان

یکی از کارگزاران طرح کولبری در خراسان جنوبی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: با پیگیری استاندار خراسان جنوبی و نماینده مردم نهبندان و سربیشه در مجلس، اجرای طرح کولبری برای نخستین بار در شرق کشور در استان محقق شده و این اقدام فرصت بی‌سابقه‌ای برای افزایش اشتغال مرزنشینان، حمایت معیشتی خانوارها و ترخیص قانونی کالاهای وارداتی فراهم کرده است.

سید مرتضی قدمگاهی بیان کرد: شرکت رادین انرژی از سال ۱۴۰۰ در خراسان جنوبی فعالیت خود را آغاز کرده و زیرمجموعه گروه هلدینگ بازرگانی و سرمایه‌گذاری بانوی است.

مدیرعامل شرکت رادین انرژی اطلس بیان کرد: این هلدینگ در حوزه‌های حمل و نقل، انبارداری، واردات و صادرات فعال است و دفاتر متعدد آن در کشورهای همسایه و مناطق آزاد ایران از جمله بندرعباس، سرخس و ماهیرود مستقر هستند. همچنین شعباتی در کابل و هرات افغانستان دارد و آماده ارائه خدمات به همکاران و برادران افغان است.

وی افزود: با تلاش استاندار خراسان جنوبی و نمایندگان استان به ویژه نماینده مردم شهرستان‌های نهبندان و سربیشه در مجلس، امتیاز ویژه کولبری در استان برای نخستین بار در شرق کشور محقق شد که می‌تواند به معیشت مرزنشینان، اشتغال‌زایی و مهاجرت معکوس به مناطق مرزی کمک کند.

این کارگزار طرح کولبری ادامه داد: شرکت رادین انرژی اطلس به عنوان یکی از ۱۱ کارگزار رسمی خراسان جنوبی، مسئول مدیریت سهمیه‌های کولبری است.

وی با بیان اینکه هر کولبر ماهانه ۶۰۰ دلار سهمیه دارد تاکید کرد: تاکنون حدود ۱۱ هزار و ۵۰۰ خانوار مرزنشین در استان شناسایی شده و در مجموع سهمیه‌ای نزدیک به ۹۰ میلیون دلار برای استان فراهم می‌شود.

۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان حق ماهانه هر کولبر

قدمگاهی عنوان کرد: این سهمیه می‌تواند توسط خود کولبر یا با همکاری کارگزاران مورد استفاده قرار گیرد، در واقع با احتساب ۶ درصد ۶۰۰ دلار با نرخ ۷۲ هزار تومان حق ماهانه هر کولبر معادل ۲ میلیون و ۵۲۰ هزار تومان است که به حساب الکترونیکی خانوارها واریز می‌شود و کارگزاران موظف به انتقال آن به سرپرست خانوار هستند.

وی ادامه داد: ناگفته نماند که در هر صورت متناسب با افزایش نرخ دلار سهم هر کولبر ۶ درصد از مجموع سهمیه استان محاسبه و پرداخت خواهد شد.

وی توضیح داد: در مرحله اول، کارت‌های سرپرست خانوار فعال شده و پوشش این طرح می‌تواند تا شعاع ۵۰ کیلومتری مرز گسترش یابد.

مدیرعامل رادین انرژی اطلس یادآور شد: این طرح شامل واردات حدود ۸۷ قلم کالا از کشورهای همسایه است که شامل لوازم خانگی، خشکبار و سایر اقلام متنوع می‌شود.

وی تصریح کرد: کالاها پس از ورود به گمرک ماهیرود روند تشریفات گمرکی خود را طی کرده و آماده ترخیص هستند.

اجرای کولبری قانونی هم برای مرزنشینان سودآوری دارد و هم قیمت تمام شده کالاها را کاهش می‌دهد تا بتوان آن‌ها را در داخل و خارج از استان توزیع کرد

قدمگاهی با اشاره به مزایای طرح گفت: اجرای کولبری قانونی هم برای مرزنشینان سودآوری دارد و هم قیمت تمام شده کالاها را کاهش می‌دهد تا بتوان آن‌ها را در داخل استان و خارج از استان توزیع کرد.

وی اضافه کرد: هدف از اجرای این طرح، حمایت از معیشت مرزنشینان، ایجاد اشتغال پایدار، بهره‌گیری از ظرفیت‌های وارداتی و توسعه اقتصادی استان است.

این کارگزار طرح کولبری در خراسان جنوبی، همچنین از همکاری و تسهیل سازمان‌ها و نهادهای گمرکی، وزارت جهاد کشاورزی و سازمان غذا و دارو در تسریع فرایند ترخیص کالا قدردانی کرد.

وی تأکید کرد: امیدواریم با افتتاح رسمی کولبری در خراسان جنوبی با حضور مسئولان استانی، مرزنشینان استان بتوانند از مزایای اقتصادی و معیشتی این طرح به طور کامل بهره‌مند شوند.

اجرای طرح کولبری در خراسان جنوبی، با حمایت مسئولان استانی و مشارکت فعال کارگزاران و تعاونی‌های مرزنشین، گامی مؤثر در زمینه ایجاد اشتغال و درآمد پایدار برای مرزنشینان محسوب می‌شود.

فعال شدن کیف پول الکترونیکی و تسهیل واردات کالا از کشورهای همسایه، ضمن کاهش هزینه‌های کالاها، به رونق اقتصادی استان کمک می‌کند. با تکمیل هماهنگی‌های بین‌دستگاهی و زیرساخت‌های گمرکی، انتظار می‌رود این طرح، علاوه بر حمایت از معیشت مرزنشینان، مهاجرت معکوس و توسعه تجارت مرزی در خراسان جنوبی را تسریع کند.