مرگ خاموش در خانه‌ها؛ هشداری برای جدی گرفتن ایمنی در فصل سرما

ایرنا/ کرج - ایرنا - هر سال با سرد شدن هوا و روشن شدن بخاری‌ها، کابوس مرگ خاموش دوباره در خانه‌های ایرانی از جمله در استان زنده می‌شود؛ گازی بی‌بو، بی‌رنگ و بی‌صدا که در کمترین زمان ممکن جان قربانیانش را می‌گیرد.

به گزارش ایرنا ، این مهم در حالی که سال‌هاست هشدارهای ایمنی درباره نحوه استفاده از وسایل گرمایشی تکرار می‌شود، اما هنوز هم خانواده‌هایی هستند که با سهل‌انگاری یا ناآگاهی، جان خود و عزیزانشان را در معرض خطر قرار می‌دهند.

---

بازار

---

به رغم اطلاع‌رسانی‌ گسترده، بی‌احتیاطی در استفاده از وسایل گرمایشی غیراستاندارد، نصب نادرست دودکش‌ها و ناآگاهی از خطرات مونوکسیدکربن همچنان تلفات قابل توجهی در کشور بر جای می‌گذارد و در بسیاری از این حوادث، تنها چند دقیقه بی‌توجهی، تفاوت میان زندگی و مرگ را رقم می‌زند.

استان البرز که به دلیل تراکم جمعیت، آپارتمان‌نشینی گسترده و استفاده فراوان از وسایل گازسوز، همواره در معرض این خطر است، امسال نیز شاهد افزایش تلفات ناشی از گاز مونوکسیدکربن بوده است.

علت اصلی؛ بی‌توجهی به اصول ساده ایمنی

مدیرکل پزشکی قانونی البرز روز سه شنبه دراین زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: از ابتدای سال جاری تاکنون ۲۰ نفر در البرز بر اثر استنشاق گاز مونوکسیدکربن جان خود را از دست داده‌اند؛ آماری که نسبت به مدت مشابه سال قبل بیش از ۸۰ درصد رشد داشته است.

دکتر ارتین کمالی در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: از مجموع جان‌باختگان ناشی از مونو اکسید کربن ، ۱۲ نفر مرد و هشت نفر زن بوده اند .
وی با اشاره به اینکه بیشترین موارد گازگرفتگی در فصل سرما و در محیط‌های بسته رخ می‌دهد، گفت: متاسفانه علت اصلی این حوادث، بی‌توجهی به اصول ساده ایمنی است. استفاده از بخاری و وسایل گرمایشی غیراستاندارد، نصب نادرست دودکش‌ها و مسدود بودن مسیر خروج گاز از مهم‌ترین عوامل مرگ‌های خاموش به شمار می‌رود.

وی افزود: برخی خانواده‌ها تصور می‌کنند قرار دادن لوله بخاری در تشت آب یا نصب لوله‌های فلزی غیر استاندارد می‌تواند از خطر گازگرفتگی جلوگیری کند، در حالی که این کارها نه‌تنها بی‌فایده است بلکه احتمال مرگ را افزایش می‌دهد. متأسفانه در برخی موارد شاهد مسمومیت جمعی اعضای یک خانواده بوده‌ایم.

ماهیت خطرناک گاز مونوکسیدکربن

کمالی با اشاره به ویژگی‌های این گاز گفت: مونوکسیدکربن محصول احتراق ناقص سوخت است و گازی بی‌بو و بی‌رنگ که در اثر تهویه نامناسب یا نقص در سیستم دودکش در فضا جمع می‌شود و قربانی را بدون هیچ نشانه‌ای از پای درمی‌آورد.

وی بیان کرد: میل ترکیبی مونوکسیدکربن با هموگلوبین خون حدود ۳۰۰ برابر بیشتر از اکسیژن است و به همین دلیل با ورود به بدن، مانع از اکسیژن‌رسانی به سلول‌ها می‌شود و مرگ بر اثر خفگی سلولی رخ می‌دهد که این فرآیند می‌تواند در عرض چند دقیقه اتفاق بیفتد.

پیشگیری؛ ساده اما حیاتی

مدیرکل پزشکی قانونی البرز گفت: بخش قابل‌توجهی از مرگ‌های ناشی از گازگرفتگی با رعایت چند اقدام ساده قابل پیشگیری است و استفاده از وسایل گرمایشی دارای نشان استاندارد و نصب صحیح آنها توسط افراد ماهر ، بررسی سالانه دودکش‌ها و اطمینان از سلامت اتصالات و خروج کامل دود از محیط، جلوگیری از انسداد مسیر دودکش‌ها به‌ویژه در پشت‌بام‌ها که ممکن است با برف یا پرندگان مسدود شود، اطمینان از روشن ماندن شعله آبی‌رنگ بخاری‌هامی تواند از هرگونه حوادث ناشی از گاز گرفتگی پیشگیری کند.
کمالی افزود: کاربران بدانند شعله زرد یا نارنجی نشانه احتراق ناقص و تولید مونوکسیدکربن است و عدم استفاده از بخاری یا پیک‌نیک در فضاهای بسته مانند خودرو، چادر یا کارگاه‌ها و باز گذاشتن مسیر تهویه هوا در زمان استفاده از وسایل گرمایشی را مد نظر قرار دهند.

ضرورت آموزش و اطلاع‌رسانی عمومی

مدیرکل پزشکی قانونی البرز تأکید کرد: اطلاع‌رسانی عمومی باید در اولویت نهادهای فرهنگی و رسانه‌ها قرار گیرد. افزایش آگاهی مردم درباره نشانه‌های اولیه مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن مانند سردرد، سرگیجه، تهوع و بی‌حالی می‌تواند جان بسیاری را نجات دهد.

وی خاطرنشان کرد: پیشگیری از این حوادث، تنها با مشارکت همگانی ممکن است؛ هم دستگاه‌های اجرایی باید در حوزه ایمنی فعال‌تر شوند و هم مردم باید نسبت به کوچک‌ترین نقص در وسایل گازسوز بی‌تفاوت نباشند.

کمالی بیان کرد: مونوکسیدکربن دشمنی است که دیده و بوییده نمی‌شود؛ مرگی که به‌سادگی می‌توان از آن پیشگیری کرد اما بی‌احتیاطی آن را به فاجعه‌ای خانوادگی تبدیل می‌کند.

وی یادآور شد: اکنون که زمستان در راه است، رعایت نکات ایمنی، کنترل وسایل گرمایشی و توجه به هشدارهای کارشناسان باید به یک عادت خانوادگی بدل شود؛ مرگ خاموش را می‌توان با اندکی آگاهی، برای همیشه از خانه‌ها دور کرد.