آیین نکوداشت مرحوم آیت الله ری شهری در قم برگزار شد

ایرنا/ قم - ایرنا - آیین نکوداشت مرحوم آیت‌الله محمد محمدی ری‌شهری(ره) روز پنجشنبه با حضور پژوهشگران حوزه قرآن و حدیث در قم برگزار شد.

به گزارش خبرنگار ایرنا ،‌ در این آیین پژوهشگران حوزه قرآن و حدیث تاکید کردند: قرآن و سنت در منظومه فکری این شخصیت بزرگ، منبعی واحد برای تولید علوم اسلامی است و عقل نقش کلیدی در فهم آن دارد.

---

بازار

---

رئیس پژوهشگاه قرآن و حدیث در این مراسم که در انجمن‌های علمی حوزه علمیه قم برگزار شد، با اشاره به گستره آثار آیت‌الله محمد محمدی ری‌شهری اظهار کرد: ایشان در عرصه اعتقادها و کلام بیش از ۲۰۰ جلد کتاب تالیف کرده است که ۲۳ عنوان آن اعتقادی و ۸۱ جلد نیز در زمینه اصول کلام و مبانی اعتقادی است.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین عبدالهادی مسعودی افزود: نزدیک به نیمی از فعالیت علمی ایشان به حوزه اعتقادها اختصاص دارد و به همین دلیل انجمن کلام نخستین نکوداشت را برای ایشان برگزار کرد و نوبت بعدی باید از سوی انجمن حدیث باشد.

وی افزود: آیت‌الله ری‌شهری در مباحث توحید ۲ اثر برجسته دارد؛ نخستین اثر او بحث‌هایی درباره خدا است که در ۲۴ سالگی نگاشته شد.

وی ادامه داد: شهرت ری‌شهری با آموزش عقاید اسلامی در تلویزیون آغاز شد و نخستین درس‌هایش در مدرسه علمیه کرمانی‌ها در قم درباره خدا و توحید بود، دومین اثر مهم او، دانش‌نامه عقاید اسلامی است که ابتدا ۱۰ جلد بود و پس از تکمیل به ۱۳ جلد رسید.

مسعودی اضافه کرد: مجلدات سوم تا ششم آن به توحید و صفات الهی اختصاص دارد، برخی از این آثار، مانند دانش‌نامه عقاید اسلامی، با قطع رقعی منتشر شده‌اند تا ارائه محتوا فشرده و سازمان‌دهی‌شده باشد.

وی درباره اهمیت درس‌های عدل گفت: اولین درس‌های او در حوزه علمیه قم درباره عدل بود؛ همان پرسش‌هایی که قدیم وجود داشت و امروز نیز مطرح است؛ از جمله اینکه آیا خدا با زلزله‌ها یا شرور جهان عادل است و قضا و قدر چه ارتباطی با عدل دارد، ری‌شهری ابتدا کتاب عدل از دیدگاه تشیع را منتشر کرد و سپس پس از افتتاح دارالحدیث، اثر جامع‌تری با عنوان عدل در جهان‌بینی توحیدی نوشت.

وی گفت: در دانش‌نامه عقاید اسلامی ۲ جلد نیز به عدل و مسائل قضا و قدر اختصاص دارد.

رئیس پژوهشگاه قرآن و حدیث در ادامه افزود: آیت‌الله ری‌شهری از بازبینی و بازنویسی آثار خود هیچ هراسی نداشت، حتی دانش‌نامه امام مهدی(عج) که در ۱۰ جلد چاپ شده بود، از اول تا آخر بازبینی شد.

وی یادآور شد" در حوزه نبوت، نخستین اثر او فلسفه وحی و نبوت بود؛ کتابی کم‌حجم و رقعی که پایه‌ای برای آثار بعدی درباره نبوت عامه و خاصه شد، همچنین او سیره پیامبر اعظم را با استخراج ۱۲ اصل بنیادین تدوین کرد که نگاه کاربردی و پژوهشی ویژه‌ای دارد.

مسعودی همچنین گفت: ری‌شهری در میان اهل بیت، حضرت علی(ع) را به عنوان محبوب واقعی خود معرفی می‌کرد، این علاقه نه صرفا عاطفی بود، بلکه در انتخاب موضوع‌های پژوهشی و تمرکز علمی او مشهود است؛ آثار گسترده‌ای مانند دانش‌نامه امیرالمومنین و سیاست‌نامه امام علی شاهد این توجه علمی و پژوهشی است.

نگاه جامع ری‌شهری به قرآن، سنت، عقل و سیره

حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمد تقی سبحانی، دیگر سخنران این آیین، با تبیین روش‌شناسی فکری ری‌شهری خاطرنشان کرد: آیت‌الله ری‌شهری آغاز حرکت علمی خود را بر پایه قرآن و سنت قرار داد و ضعف اصلی علوم اسلامی را در حوزه حدیث‌شناسی می‌دید، معارف قرآن و حدیث را یکپارچه می‌دانست و معتقد بود قرآن و سنت باید از یک تراز معرفتی دیده شوند.

وی افزود: از دیدگاه ری‌شهری، کلمه‌های اهل‌بیت بهترین تفسیر قرآن هستند و قرآن بهترین مرجع برای سنت است، او همچنین به روایت‌های اهل سنت توجه داشت و آن‌ها را بخش مهمی از میراث سنت می‌دانست.

این مدرس حوزه تاکید کرد: سیره مرحوم ری‌شهری نشان می‌دهد که قرآن و سنت را از هم جدا نمی‌بیند و طبق نظر او روش زندگی پیامبر و اهل‌بیت نمونه عملی و قابل بهره‌برداری در فهم دین است.

وی با تاکید بر نقش عقل در آثار ری‌شهری گفت: این عالم فقید عقل را در کنار قرآن و سنت به عنوان ابزار دقیق فهم دین به کار می‌گرفت و هر روایتی را بدون سنجش عقلانی نقل نمی‌کرد، در آثار او دلالت‌سنجی آیه‌ها و روایت‌ها با توجه ویژه به خرد و تحلیل عقلی انجام می‌شد.

سبحانی ادامه داد: ری‌شهری باور داشت که معارف وحیانی و حدیثی کاربردی هستند و می‌توان آن‌ها را در حل مسائل روزمره و زندگی اجتماعی مورد استفاده قرار داد، بخش بزرگی از آثار او از اولین تالیف‌ها تا آثار اخیر، پاسخ به مسائل عملی و جاری جامعه است، سیره علمی و عملی‌اش بیان‌گر آن است که قرآن و سنت را باید در جریان زندگی روزمره به کار گرفت.

وی افزود: یکی دیگر از ویژگی‌های فکری ری‌شهری، بهره‌مندی متقابل از علوم انسانی و معارف وحیانی بود، به این معنا که علوم انسانی را نه به صورت مستقل و جدا، و نه فقط تحت سلطه منابع دینی می‌دید، بلکه در تعامل دوسویه و عقلانی با معارف دینی قرار می‌داد.

وی بیان کرد: از نگاه ری‌شهری، با تخصصی شدن علوم دینی، می‌توان علوم انسانی اسلامی مناسبی تولید کرد.

حجج‌الاسلام‌والمسلمین رضا برنجکار، علی راد و سید محمد کاظم طباطبایی نیز در این آیین سخنانی پیرامون شخصیت علمی و آثار آیت‌الله ری‌شهری ایراد کردند.

آیین نکوداشت آیت‌الله محمد محمدی ری‌شهری به همت انجمن کلام اسلامی حوزه و با مشارکت پژوهشگاه قرآن و حدیث، دانشگاه تهران، انجمن حدیث حوزه، دبیرخانه انجمن‌های علمی حوزه و با همکاری برخی مراکز و موسسه‌های علمی و آموزشی ترتیب یافته بود.

آیت‌الله محمد محمدی ری‌شهری، استاد و پژوهشگر برجسته حوزه علمیه قم، در زمینه کلام، اعتقادات، قرآن و حدیث فعالیت گسترده‌ای داشت، وی با تالیف صدها اثر، نگاهی جامع به قرآن، سنت و عقل ارائه می‌کرد و بر کاربرد عملی معارف دینی در زندگی تاکید داشت.

این عالم ربانی در سال ۱۴۰۱ دارفانی را وداع گفت.