قلب و ریه سگ شوشتر هنگام بریدن رگ فعال بود

ميزان/ يک متخصص جراحي دامپزشکي ابراز اميدواري کرد که دانشگاه شوشتر، با حمايت از دانشجوياني که پرده از اتانازي ناشيانه سگ برداشتهاند راه را براي انتقادات بهحق دانشجويان باز کرده و ضمن جلوگيري از تکرار موارد مشابه و با استفاده از روشهاي جايگزين تشريح لاشه اين بحران را به فرصت تبديل کند.
ماجراي تشريح يک سگ در کلاس اصول آناتومي گروه دامپزشکي دانشگاه آزاد شوشتر که رگهايش به منظور مرگ زودتر توسط استاد و در حضور دانشجويان بريده شد طي روزهاي گذشته حاشيههايي را به همراه داشت. اين حاشيهها با انتشار جوابيهاي از سوي روابط عمومي اين دانشگاه گستردهتر شد؛ جوابيهاي که برخي دامپزشکان، عذر بدتر از گناه قلمدادش کردند.
اميد مرادي، متخصص جراحي دامپزشکي درباره جوابيه دانشگاه آزاد شوشتر در دفاع از نحوه اتانازي سگ مذکور گفت: در توضيحات ارائه شده توسط دانشگاه، تناقضهاي جدي وجود دارد. به عنوان مثال، در اين توضيحات ادعا شده که ابتلاي سگ مذکور به بيماري ويروسي ديستمپر تاييد شده و حيوان به تيک عصبي و تشنج دچار بوده در حالي که در چنين مرحله حادي از ديستمپر حيوان به شدت بيحال است و مقاومتي از خود نشان نميدهد. اما در تصاوير ديده ميشود که اين سگ را با استفاده از خفتگير زندهگيري کردهاند که نشان ميدهد حيوان در برابر زندهگيري مقاومت داشته است.
وي افزود: در حالي که دامپزشکان کشور، براي زنده ماندن يک حيوان، پيچيدهترين روشها را به کار ميگيرند و با توجه به اينکه در بخش قابل توجهي از آموزش آناتومي ميتوان ازلاشههاي اهدا شده استفاده کرد تشريح حيوانات سالم اخلاقي به نظر نميرسد.
مرادي با اشاره به توضيحات دانشگاه شوشتر مبني بر اينکه هدف از زندهگيري و يوتانايز اين سگ، جلوگيري از سرايت ويروس ديستمپر به ساير سگها بوده گفت: لاشه سگ مبتلا به ديستمپر، گزينه مناسبي براي کالبدگشايي نيست. استفاده از لاشه سگ مبتلا به ديستمپر براي تشريح، اقدامي پرخطر است که احتمال انتشار ويروس حين تشريح، غيرقابل چشمپوشي است.
رئيس بيمارستان دامپزشکي مرکزي در خصوص توضيحات دانشگاه شوشتر درباره نحوه اتانازي سگ گفت: اگر اقدامات قيد شده در جوابيه دانشگاه، حقيقتا صورت بگيرد مرگ حيوان قطعي خواهد بود و نيازي به روشهاي مکمل اتانازي وجود نخواهد داشت. اما اينکه پس از گذشت ۴۰ دقيقه، سگ مذکور هنوز تنفس داشته بدين معناست که اتانازي اين حيوان، بر اساس توضيحات مندرج در بيانيه اجرا نشده است. يعني يا از داروهاي درستي استفاده نشده و يا دوز مناسبي از آنها داخل وريد تزريق نشده است. اين که بگوييم اتانازي را به درستي انجام دادهايم اما حيوان پس از ۴۰ دقيقه همچنان تنفس داشته غيرقابل قبول است!
مرادي، بزرگترين مشکل در توضيحات دانشگاه شوشتر را تاييد قطع رگ به منظور تخليه کامل خون و قطعي شدن مرگ حيوان دانست و گفت: در حالي که به وريد دسترسي وجود داشته و در نتيجه ريدوز(تزريق مجدد دارو) مقدور باشد، چطور ميتوان از اجراي اين روش بدوي که هم غيرانساني است و هم غيربهداشتي حمايت کرد؟
وي افزود: همانطور که در تصاوير مشاهده ميشود خون حيوان روي پيشبند افراد حاضر، پاشيده شده يعني خون، جهش داشته و اين بدين معناست که هنگام قطع رگ، قلب حيوان تپش داشته است. به علاوه خون شفاف و روشن روي ميز حکايت از آن دارد که اکسيژن خون به هيچ وجه کم نبوده. بنابراين بدون کوچکترين شکي، هنگام قطع عروق ران، قلب و ريه حيوان فعال بوده است.
اين متخصص جراحي دامپزشکي يادآور شد: بر خلاف آنچه در جوابيه نوشته شده فقدان رفلکس درد و رفلکس پلک شاخصهايي نيستند که بر اساسشان از مرگ حيوان اطمينان حاصل کنيم. براي تفريق بين بيهوشي عميق از مرگ، شاخصهاي ديگري مانند بررسي صدا و حرکت قلب و رفلکس مردمک به نور و يا ساير موارد مورد استفاده قرار ميگيرند.
وي تصريح کرد: متاسفانه بايد گفت انتشار چنين بيانيهاي با اين حجم از تناقضات آشکار، برازنده يک مجموعه آکادميک مانند دانشگاه، نيست. با توجه به نقدهاي بنيادين نسبت به نحوه اتانازي سگ مذکور، شايستهتر آن بود که دانشگاه، به جاي قلب موضوع که نوک پيکان انتقاد را به طرف مجموعهاي علمي نشانه ميگيرد، با پذيرفتن اشتباهات فرد مقصر، جلوگيري از تکرار چين مواردي را در دستور کار خود قرار دهد.
مرادي ادامه داد: براي يک دامپزشک، صرفا يک مدرک دامپزشکي کافي نيست. پايبند بودن به سوگندنامه دامپزشکي از اصول کار يک دامپزشک است که اين مورد، به هيچوجه مدنظر قرار نگرفته است.
اين متخصص جراحي دامپزشکي ادامه داد: ماجراي اتانازي سگي که هفته گذشته در دانشگاه شوشتر تشريح شد، نشانگر عدم تسلط استاد به اتانازي يا عدم دسترسي به امکانات لازم است و اينکه در يک محيط دانشگاهي، آموزش به دانشجويان توسط شخصي که خود به موضوع اشراف ندارد يا در آن امکانات کافي وجود ندارد صورت گيرد مشکل بزرگي است.
وي با اشاره به عکس سلفي دانشجويان در کنار لاشه تشريحشده گفت: برخي از دانشجويان دامپزشکي، از روي علاقه به حيوانات و درمان آنها وارد اين رشته نشدهاند و حتي به حيوانات به چشم جانداري که درد را حس ميکند نگاه نميکنند. از سوي ديگر، آموزش با روشهاي نادرست که با درد و رنج حيوانات همراه است سبب ميشود دانشجويان علاقهمند به اين رشته که با اميد کمک به حيوانات و درمان آنها دامپزشکي را انتخاب کردهاند در ترمهاي اول پس از مشاهده اينکه به منظور آموزش آنها، حيوانات متحمل درد و رنج ميشوند دچار تناقض شده و نگرششان نسبت به اين رشته تغيير ميکند. برخي از آنها بيآنکه بدانند آزار دادن حيوانات، در آموزش دامپزشکي جايي ندارد تصور ميکنند اين موضوع روال آموزش است و رفتهرفته نسبت به استفاده غيرانساني از حيوانات بيتفاوت ميشوند.
مرادي افزود: اما دسته دوم با علم به دستورالعملهاي موجود براي جلوگيري از آزار حيوانات حين آموزش، در برابر نحوه نادرست استفاده از حيوانات توسط استاد، سکوت نميکنند و در صدد اصلاح شرايط موجود برميآيند که ماجراي سگ دانشگاه شوشتر، مصداق بارزي از اين موضوع است.
اين دامپزشک با تاکيد بر اينکه، مراکز آموزش دامپزشکي بايد از چنين دانشجوياني تشکر و حتي تقدير کنند گفت: اميدوارم دانشگاه شوشتر، با حمايت از دانشجوياني که پرده از اتانازي ناشيانه سگ برداشتهاند راه را براي انتقادات بهحق دانشجويان باز کرده و ضمن جلوگيري از تکرار موارد مشابه و با استفاده از روشهاي جايگزين تشريح لاشه اين بحران را به فرصت تبديل کنند؛ جايگزينهايي مقرون به مصرفه و بهداشتي مانند فيلمهاي سهبعدي، نرمافزارهاي تشريح و ميزهاي تشريح مجازي که اين روزها رفتهرفته در مراکز آموزش دامپزشکي جايگزين لاشههاي حيوانات ميشوند.