دلار از سکه جلو زد
دنياي اقتصاد/در آخرين روز هفته، دلار يک کانال قيمتي رشد کرد، ولي در بازار سکه، معاملهگران به افزايشي محدود اکتفا کردند. روز پنجشنبه، اسکناس آمريکايي در بازار آزاد ۷۰۵ تومان رشد را به ثبت رساند و به سطح ۲۸ هزار و ۷۰۰تومان رسيد. دلار در حالي روي اين سطح قيمتي قرار گرفت که در آخرين پنجشنبه شهريورماه، در محدوده ۲۶هزار و ۹۰۰ تومان قرار داشت. به اين ترتيب، طي يک هفته بيش از ۵/ ۶ درصد به ارزش شاخص ارزي افزوده شد؛ اين در حالي بود که در همين بازه زماني، در بازار موازي سکه رشد بسيار کمتري را به ثبت رساند. در سومين روز مهرماه، فلز گرانبهاي داخلي ۵۰ هزار تومان افزايش يافت و به بهاي ۱۳ ميليون و ۲۷۰ هزار تومان رسيد. اين قيمت ۳ درصد بيشتر از پنجشنبه دو هفته قبل بود؛ با اين حال در مقايسه با بازدهي دلار، ميتوان آن را رقم ناچيزي در نظر گرفت.
چرا دلار از سکه امامي سبقت گرفت؟
به گفته برخي فعالان، مهمترين عاملي که موجب شد دلار در ابتداي پاييز از سکه سبقت بگيرد، فشار طلاي جهاني بر قيمت سکه بود. طلاي جهاني که دو هفته قبل در سطح هزار و ۹۵۰ دلاري به کار خود پايان داده بود و سکهبازان داخلي انتظار رشد آن تا سطح ۲ هزار دلاري را داشتند، در هفتهاي که گذشت، دچار سقوط قيمتي شد و در مقطعي از روز پنجشنبه حتي تا محدوده هزار و ۸۵۰ دلار ريزش کرد. در واقع ۱۰۰ دلار افت اونس مانعي براي سکه در جهت حرکت به سوي کانالهاي بالاتر بود؛ درست است که سکه به سرعت به نوسانات طلاي جهاني واکنش نشان نميدهد و بيشتر سعي ميکند خود را با روند قيمت دلار در بازار داخلي هماهنگ کند؛ ولي عموما اونس ميزان احتياط يا هيجان بازيگران بازار داخلي را بالا ميبرد. در واقع، سکه در هفته گذشته همچنان همسو با دلار در مسير افزايشي قدم برداشت، ولي کاهش اونس موجب احتياط سکهبازان براي قرار گرفتن در موقعيت خريد شد. همين عامل موجب ميشود بازدهي سکه بهطور موقت از دلار عقب بيفتد.
در کنار اين، هفته گذشته، سکه عموما بالاي ۷۰۰هزار تومان حباب قيمتي داشت و همين موضوع بهعنوان يک ضربهگير در برابر رشد بيشتر عمل ميکرد. در واقع از آنجا که ارزش بازاري سکه هفته گذشته بيشتر از ارزش ذاتي آن بود، معاملهگران تصور ميکردند قيمت اين فلز گرانبها از پشتوانه قوي براي رشد بيشتر برخوردار نيست و به همين دليل با احتياط بيشتر در موقعيت خريد قرار ميگرفتند.
عوامل حمايتي از بازار سکه
سکه در هفتههاي گذشته عموما رشد بيشتري را نسبت به اسکناس آمريکايي تجربه کرده بود؛ در نتيجه شايد اينکه يک هفته سکه از دلار عقب بيفتد، چندان عجيب نباشد. به عبارت ديگر، دشوار است که از روند قيمتي هفته قبل چنين نتيجهاي را استنباط کرد که روند بازارها تغيير کرده و از اين پس دلار جذابتر از سکه است. با اين حال در صورتي که مسير قيمتها تغيير کند، احتمال ريزش سکه به دليل حبابي که دارد، بيشتر از دلار است. در اين راه تنها يک مانع وجود دارد و آن هم محدوديتهايي است که براي خريد و فروش دلار وجود دارد. در واقع در ايران، بسياري از افراد ترجيح ميدهند به جاي دلار، از سکه براي حفظ ارزش پول خود استفاده کنند. اين مساله يکي از عواملي بود که موجب شد سکه در نيمه اول سال جاري، بسيار بيشتر از دلار رشد کند. روز پنجشنبه هم بانک مرکزي در بخشنامهاي نسبت به معامله در فضاي غيررسمي بازار ارز هشدار داد. اين مساله ميتواند بار ديگر توجه معاملهگران را به سوي بازار سکه جلب کند. به بيان ديگر يکي از عواملي که از قيمت سکه امامي در بازار داخلي حفاظت ميکند، محدوديتهايي است که براي خريد و فروش دلار وجود دارد. به اين موضوع هراسهاي قضايي را هم بايد اضافه کرد. در شرايط کنوني، افراد عادي مجاز هستند از صرافيهاي معتبر بهصورت سالانه ۲ هزار و ۲۰۰ دلار دريافت کنند و براي ساير مصارف هم ميزان ارز مشخصي ميتواند به هر فرد تعلق بگيرد. اين در حالي است که در بازار سکه چنين محدوديتهايي وجود ندارد.
يکي ديگر از عواملي که ميتواند بار ديگر جذابيت سکه را براي معاملهگران بالا ببرد، برگشت قيمت طلا در بازارهاي جهاني است. طلاي جهاني در صورت بازگشت به کانال هزار و ۹۰۰ دلاري ميتواند انگيزه سکهبازان را براي خريد افزايش دهد. يکي از ريسکهاي پيش روي بازارهاي جهاني انتخابات آمريکاست. در صورتي که در اين انتخابات انتقال قدرت به آساني صورت نگيرد، ميتوان شاهد افزايش دوباره نااطميناني و رشد قيمت طلاي جهاني بود. البته طلاي جهاني در يک سال اخير رشد بسيار قابل توجهي پيدا کرده است و برخي از معاملهگران هم باور دارند، طلا وارد دوره اصلاح قيمتي شده است.
مرز حساس درهم
يکي از مهمترين عواملي که هفته گذشته به رکوردشکنيهاي دلار در بازار داخلي کمک کرد، رشد نرخ حواله درهم بود. درهم در هفتهاي که گذشت به راحتي از سد ۷ هزار و ۵۰۰ تومان گذشت و پس از آن، رشد اين ارز تاثيرگذار سرعت بيشتري گرفت؛ بهطوري که در ساعاتي از روز پنجشنبه بالاي ۷ هزار و ۹۰۰ تومان مورد معامله قرار گرفت. به باور فعالان در صورتي که درهم از مرز حساس ۸ هزار توماني عبور کند، دلار در بازار داخلي ظرفيت صعود تا بالاي ۲۹ هزار و ۲۰۰ تومان را خواهد داشت. پس از بسته شدن رسمي بازار در روز پنجشنبه، خريد و فروشهاي ارز در پشت خطهاي تلفن با هيجان ادامه داشت و معاملهگران با توجه به جو هيجاني که در روزهاي اخير بر بازار حاکم است، به دنبال بالا بردن شدت نوسانات بودند، عاملي که ميتواند معاملات آغازين روز شنبه را تحت تاثير قرار دهد. عدهاي باور دارند، ممکن است تحت تاثير معاملات پشت خطي سکه و دلار در کانالهاي بالاتر معاملات خود را آغاز کنند، ولي با فاصله گرفتن از ابتداي روز، ميزان فروشها در بازار افزايش پيدا خواهد کرد و قيمتها در جهت کاهشي حرکت خواهند کرد. اين ديدگاه متعلق به کساني است که باور دارند، نوسانگيران به دنبال فروش در سقفهاي قيمتي و خروج از بازار هستند. اين ديدگاه در حالي مطرح ميشود که عدهاي از بازيگران با تجربه ارزي عنوان ميکنند نوسانگيران بهدنبال بردن دلار به دهه چهارم قيمتي هستند و براي اين هدف تمام تلاش خود را بهکار خواهند بست.
در اين ميان، به نظر ميرسد بازارساز به دنبال تغيير جهت قيمتهاست. روز پنجشنبه، صرافيهاي بانکي قيمت فروش دلار خود را به کانال ۲۸ هزار توماني نبردند و روي عدد ۲۷هزار و ۸۰۰ تومان نگه داشتند. اين در حالي بود که در روزهاي قبل اين صرافيها سعي کرده بودند، همجهت با قيمتهاي بازار، نرخهاي خود را تغيير دهند. برخي از فعالان باور دارند، صرافيها با اين حرکت چنين سيگنالي را به معاملهگران مخابره کردهاند که بازارساز قيمتهاي بالاي ۲۸ هزار تومان را به رسميت نخواهد شناخت.