قیمت تمام شده هر کیلو گوشت قرمز چقدر است؟
باشگاه خبرنگاران/ براي بسياري از شما سوال مي شود که نرخ تمام شده توليد يک کيلو گوشت قرمز براي دامدار چقدر مي شود.
طي چند سال اخير بارها مشکلات مربوط به کمبود، گراني و دسترسي به نهاده هاي دامي از سوي مرغداران و دامداران مطرح شد که متاسفانه مسئولان تدبير مناسبي براي رفع اين بحران بکار نگرفتند و در نهايت آثار سو اتخاذ تصميمات نادرست در توليد و قيمت نهايي کالا در بازار کاملا مشهود است چرا که به رغم انتقادات گسترده به تخصيص ارز ۴۲۰۰ توماني به واردات کالاهاي اساسي از جمله نهاده دامي، اما اين امر صورت گرفت، درحاليکه سود حاصل از اين موضوع به جيب دلالان و واسطه ها مي رود.
با توجه به شرايط خشکسالي و کم بارشي در سال زراعي آبي، دامداران به علت کاهش علوفه در مرتع با بحران جدي روبرو شدند که اين امر در کنار کمبود و گراني نهاده طي ماه هاي اخير کار را به جايي رساند که دام هاي مولد و حتي آبستن راهي کشتارگاه ها شدند که اين موضوع به سبب آسيب جدي به صنعت دامپروري، قابليت جبران ندارد.
بر اين اساس طي هفته هاي اخير با انتشار کليپ هايي از فضاي مجازي مبني بر کشتار دام هاي آبستن، احساسات مردمجريحه دار شد چرا که در گذشته دامداران، گاوهايي را که آبستن نبودند، تا ۲۰ کيلوگرم شير ميدادند، نگهداري ميکردند اما هم اکنون گاوهاي غيرآبستن را که ۳۰ کيلوگرم شير ميدهند، به کشتارگاه ميفرستند چرا که براي آنها نگهداري اين دامها صرفه اقتصادي ندارد. اين در حالي است که با اجراي قانون جامع نظام دامپروري يکبار براي هميشه مشکلات مرتفع مي شود، در غير اين صورت با کاهش جمعيت دام هاي مولد با بحران تامين گوشت در آينده اي نه چندان دور روبرو خواهيم شد.
بررسي ها از سطح بازار نشان مي دهد که به رغم افزايش هزينه هاي توليد، اما قيمت تمام شده با نرخ فروش هيچ گونه سنخيتي ندارد، درحاليکه مصرف کننده با قيمت هاي گزاف و چند برابر قيمت خريد درب دامداري گوشت و شير بدستش مي رسد که علت اصلي اين موضوع را بايد در اتخاذ تصميمات نادرست مسئولان دولت و دخالت هاي نابه جا در بازار جست و جو کرد که ادامه اين روند منجر به نابودي صنعت دامپروري مي شود و در نهايت کار را به جايي مي رساند که در تامين گوشت و محصولات لبني به چند دهه گذشته برگرديم.
حال به سراغ مسئولان ذي ربط ميرويم تا از آخرين جزئيات تاثير کم بارشي و خشکسالي بر صنعت دامپروري و آينده توليد گوشت و دام کشور در پي بحران کشتار دام هاي مولد ناشي از کمبود و گراني نهاده هاي دامي با خبر شويم:
۷۰ درصد هزينه توليد محصولات پروتئيني به خوراک دام باز ميگردد
سعيد سلطاني کارشناس صنعت دامپروري در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزي باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به اينکه ۷۰ درصد هزينه هاي توليد محصولات پروتئيني را نهاده هاي دامي تشکيل مي دهد، اظهار کرد: طي ۲ تا ۳ سال اخير، قيمت تمام شده توليد با نرخ مصوبي که ستاد تنظيم بازار اعلام کرده، سنخيتي ندارد.
وي افزود: با توجه به عدم هزينه هاي توليد با نرخ مصوب شيرخام و دام زنده و اعتراض مکرر دامداران، قيمت بصورت مسکن افزايش مي دهند.
سلطاني ادامه داد: علي رغم آنکه افزايش قيمت شير اتفاق نيفتاده، اما تاثيرش را در فرآورده هاي لبني گذاشته است.
اين کارشناس صنعت دامپروري با اشاره به اينکه سود ارز ترجيحي نهاده دامي به اسم دامدار است، بيان کرد: علي رغم تخصيص ارز ۴۲۰۰ توماني به نهاده هاي دامي، اما دامداران به سبب کمبود ناگريز به تامين از بازار آزاد هستند که با اين وجود سود اصلي به جيب دلال و واسطه مي رود.
وي با تاکيد بر اجراي قانون نظام جامع دامپروري بيان کرد: از سال ۸۸ به بعد بنابر ماده ۲۰ قانون نظام جامع دامپروري، دولت مکلف به خريد تضميني شير و گوشت است که متاسفانه قانون تنها در مواردي که هزينه از دوش دولت بر مي دارد، اجرا مي شود. به عنوان مثال صدور پروانه که در گذشته براي توليدکننده رايگان بود، اما با واگذاري به نظام مهندسي دامداران مکلف به پرداخت هزينه هستند يا در نظام جامع دامپروري که قرار است دام ها با هزينه دولت هويت دار شوند، اما متاسفانه اين امر مغفول مانده و اجرا نشده است.
سلطاني ادامه داد: بنابر قانون افزايش بهره وري که براي اجرا به وزارت جهاد ابلاغ کردند، در ابتداي سال براي هر محصولي بايد قيمت تضميني مشخص شود تا توليدکننده با خيال راحت بتوانند محصول را از طريق تابلوي بورس عرضه کنند، چنانچه قيمت فروش کمتر از نرخ خريد تضميني باشد، دولت مابه التفاوت آن را براي حمايت از توليدکننده بايد پرداخت کند و همواره قيمت تضميني بايد به گونه اي تعيين شود که علاوه بر پوشش هزينه هاي توليد، سود آن هيچگاه از نرخ تورم کمتر نباشد.
اين کارشناس صنعت دامپروري با اشاره به اينکه ظرفيت توليد ۱۴ ميليون تن شيرخام در کشور وجود دارد، بيان کرد: مسئولان ذي ربط براي رفع مشکلات توليد يکبار براي هميشه بايد قانون افزايش بهره وري را اجرا کنند.
وي در واکنش به اجراي قانون هدفمند يارانه ها بيان کرد: در قانون هدفمندي يارانه ها قرار بود ساليانه ۹۶۰ ميليارد تومان به شيرخانوار و مدارس تخصيص دهند و همواره ۳۰ درصد از درآمد اجراي قانون را به توليد کمک کنند که متاسفانه اين امر صورت نگرفت. به رغم تخصيص ارز ۴۲۰۰ توماني به نهاده هاي دامي، حداکثر ۲۰ تا ۳۰ درصد با نرخ مصوب بدستشان رسيده که با اين وجود آينده روشني پيش روي صنعت دامپروري نيست.
سلطاني نسبت به کشتار دام هاي مولد هشدار داد و گفت: در حال حاضر دام هاي مولد بدليل عدم صرفه اقتصادي در حال کشتار است، در حاليکه توليد وابسته به موجود زنده است که براي رسيدن به نقطه مجدد ۳۰ تا ۴۰ سال زمان مي برد که متاسفانه به دليل بي تدبيري دولت اين اتفاق در حال وقوع است.
اين کارشناس صنعت دامپروري با انتقاد از نبود متولي دام تصريح کرد: مسئولان به علت نبود متولي بايد تمهيداتي بينديشند چرا که نتيجه دخالت دولت در قيمت گذاري ها منجر به کشتار دام هاي آبستن و مولد شده است، درحاليکه اگر دامدار ناچار نباشد، چنين کاري نمي کند.
تعلل در تصميم گيري ها عامل اصلي نابودي صنعت دامپروري
مجتبي عالي مدير عامل اتحاديه دامداران کشور در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزي باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به اينکه تعلل در تصميم گيري مسئولان به قيمت نابودي صنعت دامپروري تمام مي شود، اظهار کرد: مسئولان ذي ربط براي حل بحران دامداران هنوز نتوانستند به فکر واحدي برسند و زماني اين موضوع عملياتي مي شود که دامداري ها در تامين نهاده هايشان مشکلي نداشته باشند.
وي افزود: علي رغم افزايش قيمت محصولات لبني، قيمت خريد شيرخام از دامدار تغييري نداشته است چرا که کارخانه هاي لبني لابي هاي قدرتمندي دارند که متاسفانه دولت به دليل عدم قدرت اجرايي نمي تواند کارخانه ها را مجاب به خريد با قيمت واقعي کند.
عالي قيمت تمام شده هر کيلو شيرخام را ۸ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کرد و گفت: هم اکنون متوسط قيمت خريد هر کيلو شيرخام از دامدار ۴ هزار و ۵۰۰ تا ۶ هزار تومان است که با اين وجود دامداران در فروش شير با زيان چشمگيري مواجه هستند.
مدير عامل اتحاديه دامداران در واکنش به قيمت ۶ هزار و ۴۰۰ توماني خريد تضميني شيرخام بيان کرد: اتحاديه دامداران با قيمت خريد تضميني اعلامي از سوي وزير جهاد مخالف است چرا که قيمت تمام شده هر کيلو شيرخام براي دامدار ۸ هزار و ۵۰۰ تومان است که با وجود خشکسالي حاکم بر کشور، نرخ ۶ هزار و ۴۰۰ توماني دردي دوا نمي کند.
وي قيمت هر کيلو دام زنده را ۴۵ تا ۵۰ هزار تومان اعلام کرد و گفت: علي رغم آنکه قيمت تمام شده هر کيلو گوساله زنده ۸۰ هزار تومان است، اما به طور متوسط ۵۰ هزار تومان از دامدار خريداري مي شود. اين در حالي است که هر کيلو گوشت با نرخ ۱۶۰ هزار تومان بدست مصرف کننده مي رسد.
عالي ادامه داد: در شرايط کنوني حداکثر ۳۰ درصد نهاده با نرخ مصوب و ۷۰ درصد بازار سياه تامين مي شود که اين موضوع هزينه توليد را بشدت افزايش مي دهد.
نرخ ۱۵۰ هزار توماني گوشت در بازار منطقي نيست
منصور پوريان رئيس شوراي تامين کنندگان دام کشور در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزي باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به تاثير منفي کمبود نهاده دامي در صنعت دامپروري اظهار کرد: کمبود و نوسان قيمت نهادههاي دامي تاثير منفي در صنعت دامپروري گذاشته است؛ چرا که دامدار ديگر توان خريد نهاده با قيمتهاي بالا را ندارد.
وي افزود: اگر نوسانات قيمت نهاده در بازار کنترل نشود، توليدکنندگان با بحران جدي در توليد روبهرو ميشوند که اين امر زنگ خطري براي صنعت دامپروري به شمار ميرود، از اين رو ثبات قيمت نهاده يا عرضه با نرخهاي کمتر در بازار محصول نهايي تاثير بسزايي دارد.
پوريان با اشاره به اينکه قيمت شير و گوشت ارتباط مستقيمي با نرخ نهاده دامي دارد، بيان کرد: فشارهاي کنوني که دامداران متحمل ميشوند، ناشي از جهش قيمت نهاده است که اميدواريم مديريت صحيحي در اين باره صورت گيرد.
اين مقام مسئول قيمت تمام شده هر کيلو دام بدون احتساب سود دامدار و هزينههاي جانبي را بالاي ۵۵ هزار تومان اعلام کرد و گفت: در حال حاضر هر کيلو دام سبک و سنگين با نرخ کمتر از ۵۰ هزار تومان عرضه ميشود، در حالي که قيمت گوشت در بازار بيش از ۱۵۰ هزار تومان است که اين قيمتها به هيچ عنوان منطقي نيست.
پوريان متوسط قيمت کنوني دام در سطح کشور را ۵۰ هزار تومان اعلام کرد و افزود: براين اساس قيمت منطقي هر کيلو گوشت خالص گوساله نر ۱۳۰ تا ۱۴۰ هزار تومان و بره ۱۴۵ هزار تومان است که متاسفانه به سبب سودجويي عوامل واسطه و دلال، اختلاف قيمت درب دامداري تا بازار خرده فروشي هميشه بالاست.
رئيس شوراي تامين کنندگان دام ادامه داد: علي رغم هزينههاي بالاي توليد، اما قيمت خريد دام از دامدار با نرخ سال گذشته تفاوتي ندارد که اين موضوع دامدار را به شدت تحت فشار قرار داده است.
آينده توليد گوشت در معرض خطر است
افشين صدر دادرس مدير عامل اتحاديه دام سبک در گفت و گو با خبرنگار خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزي باشگاه خبرنگاران جوان، از فراواني دام در کشور خبر داد و گفت: علي رغم فراواني دام، اما به دليل خشکسالي، عدم تامين نهاده و مشکلاتي که در اين زمينه وجود دارد، دام ها لاغر هستند.
وي افزود: با توجه به هشدارهاي مکرري که سازمان دامپزشکي در خصوص خشکسالي سال آبي آينده مي دهد، نگراني هاي متعددي براي تامين گوشت وجود دارد.
صدر دادرس با بيان اينکه قيمت فروش دام با نرخ تمام شده توليد فاصله دارد، گفت: بنابر برآوردهاي مرکز پژوهش هاي اقتصادي وزارت جهاد کشاورزي، قيمت تمام شده هر کيلو دام پروار بالاي ۹۸ هزار تومان است، در حاليکه قيمت دام زنده ۴۶ هزار تومان و در برخي استان ها ۴۲ تا ۴۳ هزار تومان است که با قيمت تمام شده توليد فاصله دارد.
وي با اشاره به دلايل قيمت بالاي گوشت در بازار بيان کرد: وقتي توليدکننده دسترسي مستقيم به بازار را ندارند و در نتيجه بازار در اختيار حلقه هاي واسط دارد که با اين وجود دلال ها بازار را به نفع خود تمام مي کنند.
اين مقام مسئول ادامه داد: از سال ۹۸ بارها هشدار دادهايم که دامداران وضعيت خوبي ندارند، اما تا به امروز هيچ اقدام حمايتي صورت نگرفته است که با استمرار اين روند، دامداران دام سبک همانند گاوداران شيري که شير خود را جلوي جهاد کشاورزي استانها ريختند، انجام مي دهند.
مدير عامل اتحاديه دام سبک در پايان قيمت منطقي هر کيلو گوشت گوسفندي را ۹۰ تا ۱۰۰ هزار تومان اعلام کرد و گفت: با توجه به نرخ فعلي دام زنده، حداکثر قيمت گوشت گوسفندي در مغازهها بايد ۱۰۰ هزار تومان باشد که متاسفانه در شرايط فعلي هر کيلو گوشت گوسفندي در شهرهاي بزرگ و کلانشهرها کمتر از ۱۴۰ تا ۱۵۰ هزار تومان عرضه نميشود.
با وجود هشدارهاي مکرر نسبت به تامين نهاده دامي، مسئولان امر تدابير جدي براي حل بحران دامداران بکار نگرفتند که همين موضوع موجب شد تا دامداران طي ماه هاي اخير نسبت به کشتار دام هاي مولد و آبستن خود اقدام کنند که با ادامه اين روند و سياست سرکوب قيمت ها، صنعت دامپروري نابود مي شود.