
شاهکار صفوی ثبت یونسکو در دل کرمان

اسپوتنیک/ کاروانسرای گنجعلی خان در کرمان، یکی از شاهکارهای معماری دوره صفویه است که در اوایل قرن یازدهم هجری قمری (حدود سال 1007 قمری مصادف با 1598 میلادی) به دستور گنجعلی خان، حاکم کرمان، و به دست معمار زبردست، محمد سلطانی یزدی ساخته شد.
این بنا که بخشی از یک مجموعه تاریخی شامل میدان، حمام، بازار، مسجد و ضرابخانه است، در قلب شهر کرمان و در کنار بازار اصلی واقع شده و در گذشته نقش مهمی به عنوان یک مرکز اقتصادی و تجاری ایفا میکرده است.
ویژگیهای شاخص این کاروانسرا، طرح چهارایوانی، حجرههای متعدد در دو طبقه، و تزئینات باشکوهی مانند کاشیکاری معرق و کتیبههایی به خط خوشنویس نامدار، علیرضا عباسی است. یک ویژگی نادر در معماری این بنا، وجود دو حیاط خلوت در طبقه دوم است که در کاروانسراهای دیگر کمتر دیده میشود. این اثر در سال 1316 با شماره 297 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد و در نهایت در سال 1402 به همراه 53 کاروانسرای تاریخی دیگر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت.