آزاد ارمکی: امیدوارم دوره بعد برای آقای پزشکیان وجود نداشته باشد

تقی آزادارمکی، استاد جامعه‌شناسی دانشگاه تهران، درباره بخشی از گفت و گوی خود با خبرگزاری خبرآنلاین، به بیان نکاتی در خصوص وفاق ملی، اقدامات دولت پزشکیان و ... پرداخته است. در ادامه آن را می خوانید؛

* آقای آزادارمکی! آیا می‌توان این‌طور تحلیل کرد که آقای پزشکیان رئیس‌جمهور تک‌دوره‌ای می‌شوند؟

امیدوارم که چنین اتفاقی بیفتد، آقای پزشکیان این دوره بماند و دوره بعد برای ایشان وجود نداشته باشد. به این دلیل که تکلیف نیروهایی که این فیمابین میان حمایت می‌کنند مشخص شود و آنان دیگر نیایند و اجازه بدهند حاکمیت تصمیم بگیرد. این مشکل در حاکمیت است، در رئیس‌جمهور نیست؛ آنان هستند که باید دستور بدهند کشور را نجات دهند.

حاکمیت مسئولان اصلی کشور هستند. رئیس‌جمهور خیلی تعیین‌کننده نیست. اینکه رئیس‌جمهور رأی نیاورد و رئیس‌جمهور بعدی رأی بیاورد و روی کار بیاید، به نظرم این اتفاق، اتفاق خوبی است که حاکمیت تصمیم بگیرد و نهایتاً یکسره کند انتخابات را. انتخابات را حذف کند، رهبری و حاکمیت یک رئیس‌جمهوری را انتخاب کنند. یک کودتایی در کشور شود و مردم از این وضعیت بیرون بیایند. بس است دیگر، این مردم گناه دارند، این کشور گناه دارد.

این سرزمین چه گناهی کرده که باید ما در این سرزمین دولتی داشته باشیم که نتواند حداقل کارها را برطرف کند؟ مردم گناه دارند. تا کی می‌شود مهاجرت کرد؟ تا کی می‌شود به دزدی و چپاول گوش داد و نظاره کرد؟ تا کی می‌شود سرمایه‌های ملی از بین برود و سکوت کرد؟ خیلی گناه دارد این سرزمین. این چاه‌های نفت گناه دارند، درختانش گناه دارند، خانه‌هایش گناه دارند، مردمانش گناه دارند… زنان گناه دارند. ما داریم بی‌رحمی می‌کنیم به مردم. جامعه برای امروز نیست. ایران مال نسل‌های متعدد است، مال آیندگان. آیندگان هم باید از این نفت استفاده کنند. ما نفت خودمان را به صورت گدایی می‌فروشیم به آب‌های دنیا.

خیلی عجیب است که جنسمان را با ده برابر قیمت می‌خریم. خدا کند که آخرین دوره آقای پزشکیان باشد و خدا کند که حاکمیت تصمیم بگیرد و با یک تصمیم جانانه، دموکراسی قراضه را بریزد دور و از آن‌طرف بتواند حکومتی تشکیل بدهد که حکومت مسئولیتش را به عهده بگیرد و کارهای ممکن را حل کند.

اگر آقای جلیلی روی کار می‌آمد، همان روز اول جنگ می‌شد

* یک سؤالی که ایجاد می‌شود این است که اگر برخی از مخالفان دولت مطرح می‌کنند که اگر آقای جلیلی روی کار می‌آمد چه اتفاقی می‌افتاد؟

اگر آقای جلیلی روی کار می‌آمد، همان روز اول جنگ می‌شد، همان روز اول مردم را به صلابه می‌کشیدند و خیلی اتفاقات دیگر می‌افتاد. ادامه همان سنت آقای رئیسی. رئیسی چه کار کرد؟ رئیس کلی فرهنگ را فروپاشید، دانشگاه را منفعل کرد، روشن‌فکری را تحقیر کرد و آن را نابود کرد. این شیوه ادامه پیدا می‌کرد و جامعه زودتر منفعل می‌شد. اگر می‌خواستید جامعه منفعل شود، باید کلی آدم مرتجع، بنیادگرا و بی‌سؤال حاکم می‌شد.

تازه کار را سپرده‌ایم دست کسی که پزشک متخصص بوده و سواد دارد، و این بلا سرمان آمده. اگر آدمی که سواد ندارد و یک ایدئولوژی عجیب و غریب دارد روی کار می‌آمد، ببینید چه بلایی سرمان می‌آمد.

رئیس جمهور اشتباه فکر می‌کرد همه گرفتاری ما دعوای داخلی است

* آقای پزشکیان چند بار عنوان کرده‌اند که از دعواهای داخلی می‌ترسند. فکر می‌کنید به خاطر همین است که این استراتژی وفاق ملی را برگزیده‌اند و در واقع به نوعی مخالف…

آقای پزشکیان تصورش نشان می‌دهد که اشتباه فکر می‌کرد همه گرفتاری ما دعوای داخلی است، در حالی که این‌طور نیست. گرفتاری ما عدم تنظیم روابط با جهان است. ما دیگر در جهان نیستیم. ما در جهان زندگی نمی‌کنیم. ما تحریم شده‌ایم. همه دنیا ما را از سرزمین خودمان، از جهان‌مان بیرون انداخته‌اند. آن مشکل است. آقای پزشکیان چون نمی‌خواست آن را بپذیرد، همه چیز را انداخت گردن اختلافات داخلی.

مگر دولت‌های دیگر دعوا ندارند؟ در آمریکا دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان می‌خواهند سر همدیگر را ببرند، اما برای منافع ملی‌شان جان می‌دهند، کار می‌کنند، زحمت می‌کشند. ما تعبیر غلط آقای پزشکیان را قبول کردیم. آقای پزشکیان هنوز هم دارد همان حرف‌ها را می‌زند و هیچ اقدامی برای برون‌رفت از وضعیت این کشور نکرده است. جسارت اینکه بتواند وارد مذاکره و یک گفت‌وگو با جهان شود ندارد. وزیر خارجه او از همه ضعیف‌تر و ناتوان‌تر است.