درمان آلزایمر و پارکینسون با مدفوع گربه!

 این رویکرد نوآورانه که شامل یک سویه مهندسی شده از انگلی موسوم به «توکسوپلاسما گوندی«(Toxoplasma gondii) است، یک روش جدید را برای رساندن پروتئین‌های درمانی به طور مستقیم به مغز نوید می‌دهد.

اگرچه این تحقیق هنوز در مراحل اولیه است، اما نگاه امیدوارکننده‌ای به غلبه بر یکی از چالش برانگیزترین موانع در پزشکی مغز و اعصاب ارائه می‌دهد.

مهندسی انگل برای درمان هدفمند

چالش ارائه درمان‌های هدفمند در سراسر سد خونی مغزی و درون نورون‌های خاص مدت‌هاست که مراقبت‌های بهداشتی عصبی را با مشکل مواجه کرده است.

توکسوپلاسما گوندی یک انگل است که اغلب در مدفوع گربه مشاهده می‌شود و توانایی قابل توجهی برای عبور از این سد نشان داده است. این انگل به طور طبیعی از سیستم گوارشی به سمت مغز حرکت می‌کند و در آنجا پروتئین‌هایی را در سلول‌های عصبی ترشح می‌کند.

محققان بین‌المللی به رهبری پژوهشگران دانشگاه گلاسکو، با مهندسی سویه‌ای از توکسوپلاسما گوندی برای ارائه پروتئین‌های درمانی، از این ویژگی بهره جستند.

این تکنیک جدید به مشکل طولانی مدت هدف قرار دادن سلول‌های مغزی مبتلا به بیماری می‌پردازد که برای درمان اختلالاتی مانند آلزایمر، پارکینسون و سندرم رِت بسیار مهم است.

این تیم بر ارائه پروتئین MeCP2 متمرکز شد که به دلیل پتانسیل آن به عنوان یک هدف درمانی برای سندرم رِت شناخته می‌شود. سندرم رِت یک اختلال عصبی شدید ناشی از جهش در ژن MECP2 است.

انگل‌های مهندسی شده با موفقیت پروتئین MeCP2 را در هر دو ارگانوئید مغز و مدل موش تولید کردند و به محل صحیح سلولی تحویل دادند.

تیم مطالعه خاطرنشان کرد که این انگل با موفقیت پروتئین را تولید کرد و سپس پروتئین را به محل سلول هدف در ارگانوئیدهای مغزی و مدل‌های موش تحویل داد.

پژوهشگران می‌گویند این یک نقطه عطف قابل توجه در نشان دادن پتانسیل انگل‌ها به عنوان وسیله نقلیه‌ای برای درمان‌های عصبی است.

مراحل بعدی و چشم انداز آینده

در حالی که این رویکرد انقلابی است، چندین سال تا کاربرد عملی آن باقی مانده است.

محققان قصد دارند آزمایش‌های بیشتری را انجام دهند تا اطمینان حاصل کنند که انگل‌ها طوری طراحی شوند که پس از تحویل محموله‌شان بمیرند و هرگونه آسیب احتمالی را به حداقل برسانند. این مرحله برای جلوگیری از آسیب سلولی اضافی و اطمینان از ایمنی درمان بسیار مهم است.

این مطالعه یک مفهوم پیشگام در علم پزشکی را ارائه می‌کند و نشان می‌دهد که ارگانیسم‌هایی که برای دستکاری مغز تکامل یافته‌اند، می‌توانند برای استفاده درمانی تغییر کاربری یابند.

پروفسور اودد ریچاوی(Oded Rechavi) سرپرست این پژوهش در یک بیانیه مطبوعاتی درباره ماهیت نوآورانه این تحقیق اظهارنظر کرد و گفت: تکامل قبلاً موجوداتی را «اختراع» کرده است که می‌توانند مغز ما را دستکاری کنند. من فکر می‌کنم که به جای اختراع دوباره چرخ، می‌توانیم آن را به کار بگیریم و از توانایی‌های آنها استفاده کنیم.

پروفسور لیلاچ شینر یکی از نویسندگان ارشد این مطالعه از دانشکده عفونت و ایمنی دانشگاه گلاسکو بر ماهیت آینده‌نگرانه این پروژه تأکید کرد و گفت: این یک پروژه مبدعانه است که در آن تیم ما در حال ایده پردازی و ابداع برای مقابله با چالش طولانی مدت پزشکی مبنی بر یافتن راهی برای ارائه موفقیت آمیز درمان به مغز برای اختلالات شناختی است.

وی افزود: با توجه به خطرات ناشی از عفونت توکسوپلاسما، این مفهوم بدون چالش نیست. برای اینکه کار ما به یک واقعیت درمانی تبدیل شود، به سال‌های بیشتری تحقیق و توسعه دقیق برای افزایش کارایی و بهبود ایمنی نیاز دارد.

این مطالعه با عنوان «مهندسی یک انگل مغزی برای تحویل درون سلولی پروتئین به سیستم عصبی مرکزی» در مجله Nature Microbiology منتشر شده است.