جوان‌ترین برنده جایزه نوبل فیزیک درگذشت

یک دانشگاه و یک مرکز تحقیقاتی چین اعلام کرده‌اند که لی که در سال ۱۹۵۷ دومین جوان‌ترین دانشمندی بود که جایزه نوبل دریافت کرد، در روز یکشنبه در خانه خود در سانفرانسیسکو در سن ۹۷ سالگی درگذشت.

به نقل از ان‌پی‌آر، لی، که کارش درک فیزیک ذرات را ارتقا بخشید، یکی از استادان بزرگ در این زمینه بود.

او شهروند ایالات متحده از سال ۱۹۶۲، همچنین استاد بازنشسته در دانشگاه کلمبیا در نیویورک بود.

رابرت اوپنهایمر، معروف به پدر بمب اتمی، زمانی لی را به‌عنوان یکی از درخشان‌ترین فیزیکدانان نظری آن زمان که کارش «تازگی، تطبیق‌پذیری و سبکی قابل‌توجه» داشت، تحسین کرد.

لی در روز ۲۴ نوامبر سال ۱۹۲۶ در شانگهای متولد شد و سومین فرزند از شش فرزند پدری تاجر به نام تسینگ-کنگ لی و مادری به نام مینگ چانگ چانگ بود.

او به دبیرستان در شانگهای رفت و در دانشگاه ملی چکیانگ در استان گوئیژو و دانشگاه ملی جنوب غربی در کونمینگ در استان یوننان تحصیل کرد.

او پس از سال دوم تحصیلی از دولت چین برای تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در آمریکا بورسیه دریافت کرد.

بین سالهای ۱۹۴۶ و ۱۹۵۰، او در دانشگاه شیکاگو زیر نظر انریکو فرمی، برنده جایزه نوبل فیزیک، به تحصیل پرداخت.

در اوایل دهه ۱۹۵۰، لی در رصدخانه یرکس در ویسکانسین، در دانشگاه کالیفرنیا در برکلی و در موسسه مطالعات پیشرفته در پرینستون، نیوجرسی کار می‌کرد.

تحقیقات او در ذرات بنیادی، مکانیک آماری، اخترفیزیک و نظریه میدان، از جمله مطالعات قابل توجه او بود.

در سال ۱۹۵۳ به عنوان استادیار به دانشگاه کلمبیا پیوست. سه سال بعد، در سن ۲۹ سالگی، جوانترین استاد تمام تاریخ در آنجا شد. او مدلی برای مطالعه پدیده‌های کوانتومی مختلف ابداع کرد که به «مدل لی» معروف است.

در سال ۱۹۵۷، لی به همراه چن-نینگ یانگ جایزه نوبل فیزیک را برای کار در زمینه کاوش در تقارن ذرات زیراتمی در اثر برهمکنش آنها با نیرویی که اتم‌ها را در کنار هم نگه می‌دارد، دریافت کرد. لی در ۳۱ سالگی دومین دانشمند جوانی بود که این جایزه را دریافت کرد.

او جوایز بسیاری از جمله جایزه آلبرت اینشتین در علم، مدال گالیلئو گالیله و همچنین دکترای افتخاری و عناوین افتخاری از سازمان‌های سراسر جهان را به دست آورد.

به گفته رسانه‌های دولتی، با بازتر شدن چین برای مبادلات بین المللی در دهه ۱۹۷۰، لی در بازدیدهای مکرر به کشور خود بازگشت تا سخنرانی کند و توسعه علوم را تشویق کند.