یک داروی ۱۸۰ ساله ممکن است سریعترین درمان برای افسردگی باشد

 افسردگی میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار می‌دهد و بسیاری را برای یافتن تسکین مؤثر در تلاشند.

به نقل از آی‌ای، در حالی که درمان های استاندارد مانند درمان و داروها به برخی کمک می‌کنند، تقریبا در یک سوم از بیماران با شکست مواجه می‌شوند. داروهای ضدافسردگی سنتی اغلب هفته‌ها طول می‌کشد تا عمل کنند و بسیاری را مجبور می‌کنند در حالی که منتظر نتیجه هستند رنج طولانی‌مدت را تحمل کنند.

اما اگر تسکین سریعتر ممکن شود چطور خواهد بود؟

تحقیقات جدید نشان می‌دهد که اکسید نیتروژن، که معمولا به عنوان «گاز خنده» شناخته می‌شود، ممکن است جایگزینی سریع برای درمان افسردگی مقاوم به درمان باشد.

دانشمندان دانشکده پزشکی پرلمن در دانشگاه پنسیلوانیا مکانیزم جدید شگفت انگیزی را در پشت اثرات ضد افسردگی اکسید نیتروژن کشف کردند.

به نظر می‌رسد این داروی بیهوشی با قدمت چند صد ساله، که مدت‌ها به دلیل خواص آرام‌بخش و بی‌حس‌کننده‌اش استفاده می‌شد، چیزی بیش از یک دارو برای دندانپزشکان و جراحان باشد. این مطالعه نشان می‌دهد که اکسید نیتروژن می‌تواند پاسخی عمیق و فوری در سلول‌های خاص مغز ایجاد کند و امید تازه‌ای را برای کسانی که با درمان‌های سنتی دست و پنجه نرم کرده‌اند، ایجاد کند.

کشف مکانیسم پنهان این دارو

از نظر تاریخی، دانشمندان بر این باور بودند که اکسید نیتروژن با مسدود کردن گیرنده‌های NMDA که تقریبا در تمام سلول‌های مغز وجود دارند و نقش مهمی در مدیریت درد و ارتباط بین نورون‌ها ایفا می‌کنند، کار می‌کند.

با این حال، گروهی به رهبری دکتر سیچون (Cichon) در دانشگاه پنسیلوانیا فرآیند متفاوتی را کشف کردند. تحقیقات آنها لایه پنج نورون را در اعماق ماده خاکستری ناحیه‌ای از مغز که مسئول تنظیم احساسات و رفتار است، مشخص کرد.

زنگ بیداری برای مغز

این گروه با همکاری محققان دانشگاه شیکاگو و دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس، اکسید نیتروژن را روی موش‌هایی که در شرایط استرس زا قرار داشتند آزمایش کردند.

موش‌ها گاز را به مدت یک ساعت از طریق ماسک استنشاق کردند و این منجر به واکنش غیرمنتظره‌ای در آنها شد. اکسید نیتروژن به جای آرام کردن مغز، نورون‌های لایه پنجم را تقریبا بلافاصله فعال کرد.

سیچون توضیح داد: بیشتر داروهای بیهوشی مغز را آرام می‌کنند و سپس اثرات داروی بیهوشی از بین می‌رود. اما این دارو آن سلول‌ها را فعال می‌کند  و حتی پس از تمام شدن گاز، سلول‌ها به کار خود ادامه می‌دهند.

پس از درمان، موش‌ها رفتار بهتری از خود نشان دادند، حرکت بیشتری داشتند و با میل آب شیرین می‌نوشیدند که نشانه‌ای از افزایش لذت بود.

محققان کانال‌های پتاسیم SK۲ را در نورون‌های لایه پنجم به عنوان یک عامل کلیدی شناسایی کردند. این کانال‌ها معمولا به یون‌های پتاسیم اجازه خروج از سلول‌ها را می‌دهند و آنها را آرام می‌کنند. با این حال، اکسید نیتروژن این کانال‌ها را مسدود می‌کند و نورون‌ها را فعال نگه می‌دارد و منجر به تقویت سریع خلق و خو می‌شود.

تسکین سریع، اما نه یک راه حل خانگی

از هر سه فرد مبتلا به افسردگی یک نفر به داروهای ضد افسردگی استاندارد پاسخ نمی‌دهد و داروهای موجود اغلب هفته‌ها طول می‌کشد تا اثرات خود را نشان دهند.

از طرف دیگر، اکسید نیتروژن تقریبا فوری کار می‌کند و نتایج آن ساعت‌ها یا حتی یک روز کامل باقی می‌ماند. کارآزمایی‌های انسانی تأیید می‌کنند که اکسید نیتروژن تسکین سریعی را برای بیماران مبتلا به افسردگی مقاوم به درمان فراهم می‌کند.

اما باید بدانید که تجویز اکسید نیتروژن به یک متخصص پزشکی آموزش دیده در استفاده از آن برای درمان افسردگی نیاز دارد. عوارض جانبی احتمالی آن نیز شامل حالت تهوع و ناراحتی ناشی از ماسک در هنگام استنشاق است.

محققان اکنون در حال بررسی هستند که اثرات بهبود خلق و خو تا چه مدت باقی می‌مانند و آیا اکسید نیتروژن می‌تواند به تنظیم مجدد مغز برای تسکین طولانی مدت این بیماری کمک کند یا خیر.

در صورت موفقیت، دارویی که بیش از ۱۸۰ سال مورد استفاده قرار گرفته است، می‌تواند امید جدیدی را برای افرادی که با افسردگی شدید دست و پنجه نرم می‌کنند، به ارمغان بیاورد.

این مطالعه در مجله Nature Communications منتشر شده است.