پالس‌های تکرارشونده و عجیب از ستارگان مختلف، دانشمندان را سردرگم کرده است

زوميت

بروزرسانی 1404/03/07 - 19:44

پالس‌های تکرارشونده و عجیب از ستارگان مختلف، دانشمندان را سردرگم کرده است

زومیت/ یک پژوهشگر بازنشسته در جریان جستجو برای یافتن نشانه‌هایی از هوش فرازمینی، پالس‌هایی غیرعادی را در نور ستارگان نزدیک کشف کرده است.

کشف یک سیگنال پالسی غیرعادی در نور ستارگان نزدیک که در جریان مطالعه‌ای برای یافتن هوش فرازمینی شناسایی شد، باعث سردرگمی دانشمندان شده است.

پالس‌ها باعث شدند ستارگان در کسری از ثانیه کم‌نور و پرنور شوند که نشان می‌دهد چیزی از جلوی آن‌ها عبور کرده و بخشی از نورشان را پوشانده است. این الزاماً به این معنی نیست که بیگانگان با سفینه‌های فضایی از آنجا عبور کرده‌اند، اما به باور پژوهشگر کشف‌کننده‌ی این سیگنال، فعالیت ناشناخته‌ی بیگانگان می‌تواند یکی از توضیحات احتمالی باشد.

ریچارد استنتون، دانشمند بازنشسته‌ای که پیش‌تر در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا (JPL) کار می‌کرد، سال‌ها با استفاده از تلسکوپی ۷۶ سانتی‌متری بیش از ۱۳۰۰ ستاره شبیه به خورشید را برای یافتن نشانه‌هایی از هوش فرازمینی بررسی کرده است. او این کار را از طریق اندازه‌گیری تغییرات نور منتشرشده از ستاره‌ها انجام می‌دهد.

تلاش‌های استنتون در نهایت در ۱۴ مه ۲۰۲۳ به یافته‌ای غیرعادی منجر شد. او دو پالس سریع و یکسان را در نور ستاره‌ای به نام HD 89389 شناسایی کرد که در فاصله‌ی ۱۰۲ سال نوری در صورت فلکی دب اکبر قرار دارد. استنتون در مقاله‌ی مربوط به شرح یافته‌ها می‌نویسد: «در بیش از ۱۵۰۰ ساعت جست‌وجو، تاکنون هیچ پالس منفردی شبیه به این‌ها یافت نشده بود.»

استنتون داده‌های تاریخی مربوط به رصد نور ستارگان را بررسی کرد و دریافت که جفت پالس مشابهی در سال ۲۰۱۹ این بار در نور ستاره‌ای به نام HD 217014 یا ۵۱ پگاسی ثبت شده است. او پس از تکمیل مطالعه‌اش، رویداد سومِ پالس دوتایی را در نور ستاره‌ای دیگر (HD 12051) در تاریخ ۱۸ ژانویه ۲۰۲۵ شناسایی کرد. این سیگنال‌های پالسی در حال حاضر توضیح مشخصی ندارند.

بااین‌حال، «ست شاستک»، اخترشناس ارشد مؤسسه جست‌وجوی هوش فرازمینی (SETI) در کالیفرنیا درباره‌ی نسبت‌دادن پالس‌ها به فعالیت بیگانگان احتمالی هشدار داد. شاستک به لایوساینس گفت:

طی بیش از یک قرن گذشته، کشفیات نجومی که در ابتدا به موجودات فرازمینی نسبت داده شدند، بعداً مشخص شد که پدیده‌هایی طبیعی هستند. با توجه به این سابقه، باید در نسبت‌دادن این پالس‌های نور ستارگان به فرازمینی‌هایی که در تلاش برای برقراری ارتباط هستند، احتیاط کرد.

شاستک انتظار دارد هرگونه انتقال داده از سوی بیگانگان، چه نوری، چه رادیویی یا از نوعی دیگر، حاوی اطلاعات باشد؛ زیرا به گفته او، بیگانگان هوشمند، زحمت و هزینه‌ی ارسال سیگنال‌های بی‌محتوا به فضا را به خود نمی‌دهند. او اضافه کرد:

از آنجایی که این سیگنال‌ها هم منظم‌اند، هم ساده (دو پالس) و هم تکرارشونده، من بیشتر از آنکه فکر کنم پای تمدنی بیگانه در میان است، مایلم بگویم با یک پدیده‌ی اخترفیزیکی مواجه هستیم، نه تلاشی از سوی تمدنی بیگانه برای فرستادن تلگرام‌های بین‌ستاره‌ای.
بااین‌حال براساس بررسی استنتون، پالس‌های نوری منتشرشده از ستاره‌ی HD 89389، «عجیب» بودند. نور این ستاره در یک‌دهم ثانیه، حدود یک‌چهارم کاهش یافت و بلافاصله به حالت عادی برگشت. طبق این پژوهش، هیچ پدیده‌ی شناخته‌شده‌ای نمی‌تواند باعث چنین تغییر سریع و موقتی در روشنایی ستاره شود.

سیگنال‌های دریافتی از HD 89389 به هیچ‌کدام از سیگنال‌‌های اجسام زمینی شبیه نیستند
در آسمان شب، اجسام زیادی در اطراف زمین هستند که گاه‌به‌گاه جلوی نور ستارگان را می‌گیرند و باعث سوسو زدن آن‌ها می‌شوند؛ اما استنتون دریافت که مظنون‌های متداول مانند هواپیماها، پرندگان، ماهواره‌ها یا شهاب‌سنگ‌ها عامل این پالس‌ها نیستند. برای مثال، اجسامی مثل هواپیما یا سیارک معمولاً کل نور ستاره را مسدود می‌کنند، اما HD 89389 هرگز کاملاً ناپدید نشد.
علاوه بر این، استنتون هنگام اندازه‌گیری فوتون‌های ستارگان، از آن‌ها عکس هم می‌گیرد. این تصاویر معمولاً عبور ماهواره‌هایی که جلوی نور ستاره را گرفته‌اند، ثبت می‌کنند؛ اما در تصاویر مربوط به HD 89389 چیزی دیده نشد که بتواند پالس‌ها را توضیح دهد. او نوشت:

در هیچ‌کدام از این فریم‌ها چیزی پیدا نشد که نشان می‌دهد منشأ این پالس‌ها مثلا به خاطر آثار جوی، نامرئی بوده یا آن قدر دور بوده که قابل شناسایی نباشد.
چندین علت احتمالی برای پالس‌ها در مطالعه بررسی شد، اما بسیاری از پرسش‌ها بی‌پاسخ باقی ماند. در کنار فرضیه‌ی بیگانگان، توضیحات دیگری مانند امواج گرانشی (موج‌هایی در بافت فضا-زمان) یا شکست نور ستاره از روی یک جسم نامرئی فضایی نیز مطرح شدند. به نوشته‌ی استنتون:

داده‌های بیشتر و باکیفیت‌تری نیاز است که مثلاً می‌توان با آرایه‌ای از تلسکوپ‌ها روی زمین گردآوری کرد. داده‌هایی از یک منبع جدید یا اطلاعاتی از روش‌های دیگر، شاید تنها راه برای حل معما باشند.