نتیجه مطالعهای بزرگ: ورزش در پیشگیری از بازگشت سرطان از دارو موثرتر است


زومیت/ مطالعه جدیدی نشان میدهد ورزش میتواند خطر مرگ در بیماران مبتلا به سرطان را کاهش دهد، از بازگشت تومورها جلوگیری کند و حتی از داروها اثربخشتر باشد.
سالها، پزشکان توصیه کردهاند زندگی سالم میتواند خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهد. اما پیش از این، شواهد اندکی درباره تاثیر این سبک زندگی پس از تشخیص سرطان وجود داشت و ورزش کمتر بهعنوان بخشی از برنامه مراقبتی بیماران درنظر گرفته میشد.
اکنون، برای نخستین بار در جهان، کارآزمایی بزرگی شامل بیمارانی از چندین کشور اروپایی نشان داده است پیروی از برنامه ورزشی منظم پس از پایان درمان میتواند بهطور چشمگیری خطر مرگ، عود بیماری یا ابتلای مجدد به سرطان را کاهش دهد.
نتایج مطالعه در شیکاگو و در جریان جلسه سالانه انجمن آمریکایی سرطانشناسی بالینی (ASCO)، بزرگترین کنفرانس سرطان جهان، ارائه و در مجلهی New England Journal of Medicine منتشر شد.
بهگفتهی یکی از برجستهترین متخصصان سرطان جهان، برای نخستین بار در تاریخ پزشکی، شواهد قاطعی به دست آمده است که نشان میدهد ورزش در جلوگیری از بازگشت سرطان و کاهش مرگومیر، حتی از بسیاری از داروهای تجویزی فعلی موثرتر است.
دکتر جولی گرالو، مدیر پزشکی انجمن آمریکایی سرطانشناسی بالینی (ASCO) که در این مطالعه دهساله مشارکتی نداشت، یافتههای آن را «بالاترین سطح شواهد علمی» توصیف و تاکید کرد این نتایج باعث «تحولی بزرگ در درک اهمیت ترویج فعالیت بدنی در طول و پس از درمان» خواهد شد.
به گزارش گاردین، در مطالعه جدید، بیمارانی که پس از پایان درمان با کمک مربی برنامه ورزشی منظم را آغاز کردند، در مقایسه با بیمارانی که فقط مشاورههای سلامتی دریافت کرده بودند، ۳۷ درصد کمتر درمعرض خطر مرگ و ۲۸ درصد کمتر در معرض خطر بازگشت یا ابتلای مجدد به سرطان قرار داشتند.
دکتر گرالو درباره اهمیت تاثیر ورزش بر نتایج بیماران مبتلا به سرطان گفت: «عنوان جلسهای که این پژوهش در آن ارائه شد، «برابر با دارو» بود، اما من ترجیح میدادم آن را «موثرتر از دارو» بنامم، چون ورزش هیچکدام از عوارض جانبی داروها را ندارد. میزان اثربخشی ورزش معادل بسیاری از داروهایی است که برای چنین کاهشهایی در خطر تأیید میشوند (۲۸ درصد کاهش خطر بروز بیماری و ۳۷ درصد کاهش خطر مرگ).»
دکتر گرالو افزود: «حتی داروهایی با اثر کمتر از این نیز تایید میشوند، درحالیکه هم گرانقیمت هستند و هم عوارض جانبی دارند. وقتی سه دهه پیش وارد این حوزه شدم، هنوز توصیه میشد در دوران شیمیدرمانی با احتیاط رفتار کنید و به خودتان فشار نیاورید. اما اکنون این نگرش تغییر کرده است. به نظر من، ورزش حتی بهتر از دارو است».
پژوهشگران از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۲۳، تعداد ۸۸۹ بیمار مبتلا به سرطان روده بزرگ را در مطالعه ثبتنام کردند که بیش از ۹۰ درصد آنها در مرحله سوم بیماری قرار داشتند. بیماران به صورت تصادفی به دو گروه تقسیم شدند: ۴۴۵ نفر در برنامه ورزشی منظم شرکت کردند و ۴۴۴ نفر فقط کتابچه راهنمای سبک زندگی سالم را دریافت کردند.
شرکتکنندگان گروه ورزش به مدت سه سال با یک مربی شخصی همکاری کردند. آنها در ابتدا دو بار در ماه جلسات مشاوره و تمرینهای تحت نظر مربی داشتند و سپس این جلسات به یک بار در ماه کاهش یافت.
ورزش، بهعنوان روش درمانی غیردارویی، فواید قابلتوجه و چشمگیری برای بیماران بههمراه دارد
گروه ورزش با دریافت راهنمایی و حمایت، برای رسیدن به اهداف ورزشی تعیینشده همراهی شدند. هدف هفتگی آنها انجام فعالیت معادل سه تا چهار پیادهروی ۴۵ تا ۶۰ دقیقهای بود، اما بیماران آزاد بودند فعالیتهای مختلفی مانند قایقسواری یا اسکی را برای افزایش فعالیت بدنی خود انتخاب کنند.
پس از پنج سال، خطر عود سرطان یا ابتلا به سرطان جدید در گروه ورزش نسبت به گروه دیگر ۲۸ درصد پایینتر بود. پس از هشت سال، همین بیماران نسبت به کسانی که فقط کتابچه سبک زندگی سالم دریافت کرده بودند، ۳۷ درصد کمتر در معرض خطر مرگ قرار داشتند.
دکتر کریستوفر بوت، نویسنده اصلی مطالعه از دانشگاه کوئینز کینگستون کانادا میگوید: «پس از انجام جراحی و شیمیدرمانی، بیماری حدود ۳۰ درصد از بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ در مراحل پرخطر دو بازمیگردد. بهعنوان متخصصان سرطان، یکی از پرتکرارترین سوالاتی که از بیماران میشنویم، این است که برای بهترشدن نتایج درمان چه کارهای دیگری میتوان انجام داد؟ این نتایج اکنون پاسخ روشنی به ما میدهد: برنامهای ورزشی که شامل مربی شخصی باشد، خطر بازگشت یا ابتلای جدید به سرطان را کاهش میدهد، حال شما را بهتر و به افزایش طول عمر کمک میکند.»
پروفسور چارلز سوانتون، پزشک ارشد موسسه تحقیقات سرطان بریتانیا که حامی مالی بخش بریتانیایی مطالعه بوده است، میگوید: «این مطالعه جذاب قدرت ورزش در تحول سلامت افراد و افزایش احتمال بقا پس از درمان سرطان را بهخوبی نشان میدهد.»
سوانتون افزود: «فعالیت بدنی می تواند روند بهبودی برخی بیماران را متحول سازد. این یافتهها حاکی از آن است که متخصصان سرطان باید برنامههای ورزشی منظم و برنامهریزیشده را پس از جراحی به منظور بهبود شانس بقا به بیماران توصیه کنند. گرچه، باید به خاطر داشت که ورزش برای همه بهترین گزینه نیست. توصیه من به بیماران مبتلا به سرطان این است که قبل از آغاز هر نوع فعالیت بدنی جدید، حتما با پزشک خود مشورت کنند.»
متخصصان سرطان در شیکاگو اعلام کردند یافتههای مطالعه حاضر میتواند روشهای درمانی در سطح جهان را تغییر دهد و پزشکان سراسر دنیا را به گفتوگو درباره برنامههای ورزشی با بیماران پس از درمان ترغیب کند.
بیماران مبتلا به سرطان باید قبل از آغاز فعالیت ورزشی جدید، با پزشک خود مشورت کنند
گرچه مطالعه روی بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ انجام شده بود، بهگفتهی گرالو دلیلی وجود ندارد که نتایج برای سایر انواع سرطانها قابل تعمیم نباشد. بوت میگوید برای سایر سرطانها انجام آزمایشهای بیشتری لازم است، اما دادههای این مطالعه نشان میدهد شیوع سرطانهای سینه و پروستات در گروه ورزش کمتر بود.