سرگذشت نیکولا تسلا؛ نابغهای که تاریخ در حقش کملطفی کرد

زومیت/ این مطلب بهمناسبت تولد نیکلا تسلا در تاریخ ۱۹ تیر ۱۴۰۴ بازنشر شد.
برندگان نوبل فیزیک، تسلا را یکی از سه دانشمند برتر همهی ادوار میدانند و برخی از روانشناسان نیز معتقدند بزرگترین مانع زندگی او، نه مدیران فرصتطلب و نه وعدههای محقق نشده و فریبهای ادیسون، بلکه هوش بسیار بالای شخص او بود.
هرچند امروزه تسلا را با عناوین علمی زیادی از جمله مخترع، مهندس برق، مهندس مکانیک، فیزیکدان و دانشمندی آیندهنگر میشناسیم و با معروفترین دستاورد او، سیستم تأمین برق مدرن جریان متناوب، آشناییم، اما هنوز شخصیت واقعی او پشت نقاب اندیشمندی که خود را در تاریکی لابراتوارها پنهان میکرد، در هالهای از ابهام قرار دارد.
در دههی ۱۸۹۰، تسلا ایدههای خود در مورد انتقال بیسیم انرژی الکتریسیته را مورد آزمایش قرار داد و سه سال بعد اعلام کرد که میتواند ارتباطی بیسیم بین دستگاههایش برقرار کند.
در سالهای بعدی، تسلا ایدههای دیگری را آزمایش کرد که هر کدام موفقیتهای نسبی داشتند. اما همیشه کمبود بودجه، بدهیهای زیاد و پروژههای ناموفق، باعث میشد در فرهنگ عمومی آن زمان، استقبال گرمی از او به عمل نیاید.
تولد و سالهای ابتدایی تحصیل
نیکولا تسلا (Nikola Tesla) ۱۰ جولای ۱۸۵۶ در دهکدهی اسمیلیان (Smiljan) امپراتوری اتریش (کرواسی کنونی) متولد شد.
تسلا که دانشآموز باهوشی بود در سالهای تحصیل در دبیرستان از طریق معلم فیزیک به این علم علاقهمند شد.
نبوغ و حافظهی نیکولا بسیار بالا بود و توانایی محاسبهی عمل انتگرال را بهصورت ذهنی داشت، تاجایی که برخی از معلمین او را به تقلب محکوم میکردند. او توانست دورهی ۴ سالهی دبیرستان را در ۳ سال به پایان برساند.
نیکولا در سال ۱۸۷۳ به زادگاه خود بازگشت و پس از مدت کوتاهی به وبا مبتلا شد. بیماری او ۹ ماه طول کشید و پدرش قول داد که در صورت بهبودی او را به بهترین دانشگاه مهندسی بفرستد.
تسلا در سال ۱۸۷۵ به دانشکدهی پلیتکنیک شهر گراتس رفت تا تحصیلات خود را ادامه دهد. در سال اول، او نبوغ و تلاش زیادی از خود نشان داد و در تمامی دروس با درجهی عالی قبول شد. دانشگاه نیز نامهای جهت اعلام وضعیت و استعداد بالای او برای پدرش ارسال کرد که در آن از نیکولا با عبارت ستارهی دانشکده یاد شده بود.
استخدام در شرکت ادیسون
در سال ۱۸۸۲، پوشکاش تسلا را برای کار در شعبهی پاریس شرکت بینالمللی ادیسون اعزام کرد. زمینهی اصلی کار شرکت ادیسون، طراحی، نصب و اجرای سیستمهای روشنایی داخلی با لامپ رشتهای بود ونیکولا در شعبهی ایوری سور سن (Ivry Sur Seine) این شرکت مشغول به کار شد.
تسلا پس از ۶ ماه کار در کارخانهی بزرگ ادیسون، آن را ترک کرد. دلایل او برای ترک این شرکت هنوز هم روشن نیستند. اما بیشترین احتمال مربوطبه بدقولیهای شرکت ادیسون و مدیر مستقیم تسلا در اهدای پاداش به او است.
تسلا در چند مصاحبه و یادداشت، از قولهای پاداشی صحبت کرده که برای اختراع و ساخت تجهیزات جدید به او داده شده اما هیچگاه عملی نشده است. او در جایی گفته که مدیران ادیسون، پس از انجام کارها این پیشنهادها را شوخی دانسته و به او گفتهاند که هنوز فرهنگ شوخطبعی آمریکایی را درک نکرده است. درنهایت، تسلا در ۴ ژانویهی ۱۸۸۵ از شرکت ادیسون استعفا داد.
کارخانه ساخت تجهیزات روشنایی الکتریکی تسلا
به محض ترک کردن شرکت ادیسون، تسلا روی ثبت پتنت سیستمهای روشنایی قوس الکتریکی کار کرد.
پس از مدتی که از شروعبهکار کارخانه گذشت، سرمایهگذاران در سال ۱۸۸۶ به این نتیجه رسیدند که بخش ساخت و تولید آن، بازدهی کافی ندارد و به همین دلیل تصمیم گرفتند این کارخانه را رها کنند. آنها یک شرکت دیگر تأسیس کردند و تسلا را تنها گذاشتند.
شرکت برق تسلا
سرانجام شرکت برق تسلا (Tesla Electric Company) در آوریل سال ۱۸۸۷ تأسیس شد. در قرارداد این شرکت، سود ثبت پتنت های تسلا، به ۳ قسمت تقسیم میشد. یک بخش به تسلا، یک بخش به پک و براون و یک بخش نیز برای افزایش سرمایه استفاده میشد. آنها در ابتدا یک آزمایشگاه در منهتن نیویوک تأسیس کردند تا تسلا بتواند در آن روی ژنراتورها، موتورها و دیگر تجهیزات برقی آزمایش انجام دهد.
اختراع موتور القایی
در سال ۱۸۸۷، تسلا موتوری القایی اختراع کرد که از برق جریان متناوب استفاده میکرد.
دیگر اختراعات و دستاوردها
سیمپیچ تسلا: او در یکی از آزمایشهای خود تلاش کرد تا یک سیمپیچ القایی را با یک ژنراتور سرعت بالا برقدار کند که فرکانس بالا باعث ذوب شدن مادهی عایق موجود در سیمپیچ شد.
روشنایی بیسیم: این دانشمند بزرگ از ابتدای سال ۱۸۹۰ تمرکز خود را روی توسعهی سیستم روشنایی بیسیم گذاشت.
اسیلاتور یا نوسان ساز تسلا: تسلا تلاشهای زیادی برای اختراع دستگاهی به منظور تولید بهتر جریان متناوب انجام داد. در نهایت در سال ۱۸۹۳ او یک سیستم نوسان ساز اختراع کرد که با انرژی بخار به حرکت در میآمد.
آزمایش با اشعه X: تسلا در سال ۱۸۹۴ ازمایشات متعددی در زمینهی تصویربرداری به کمک اشعهی ایکس انجام داد. او به صورت اتفاقی و در جریان آزمایشهای خود تصاویری ثبت کرده بود که میتوان آنها را به عنوان تصاویر اشعه X شناخت.
قایق کنترل از راه دور: در سال ۱۸۹۸، نیکولا تسلا قایقی با قابلیت کنترل از راه رادیویی معرفی کرد.
انرژی برق بیسیم: یکی از بزرگترین و بلندپروازانهترین پروژههای تسلا، در مورد انتقال برق بهصورت بیسیم بوده است.
توربین بدون پره: تسلا در سن ۵۰ سالگی و در سال ۱۹۰۶، یک توربین بدون پرهی ۲۰۰ اسب بخاری با سرعت گردش ۱۶ هزار دور در دقیقه معرفی کرد.
نیکولا تسلا در ۷ ژانویهی سال ۱۹۴۳ در سن ۸۶ سالگی از دنیا رفت.